New York merkezli tıp merkezi NYU Langone Health’den Dr Sam Parnia öncülüğünde ABD’li ve İngiliz uzmanlar 25 yıl boyunca 567 erkek ve kadın hastayı gözlemledi. Buna göre, hastaların ölüm anında beş farklı tepki verdikleri ve deneyimlerde bulundukları ortaya çıktı. HAYAT, FİLM ŞERİDİ GİBİ GÖZ ÖNÜNDEN GEÇİP GİDER Mİ? Araştırmada, kalp hastalıkları nedeniyle hayatını kaybeden 50’den fazla hastanın yaşadığı beş farklı deneyime yer verildi. Buna göre, kalp krizi geçiren bazı hastaların ölüm-kalım savaşı sırasında gerçekten hayatlarının gözlerinin önünden film şeridi gibi geçtiği ortaya çıkarılırken, bu kişilerin ölüme yaklaştıkça kendi yaşamlarını değerlendirdikleri belirlendi. Uzmanlar, yaşam mücadelesinde olan kişilerin başkalarına nasıl davrandıklarından en değer verdiklerine kadar birçok anıyı göz önüne getirebildiğini keşfetti. Bazı kişilerin ise o anda kendilerini ‘bir yere gitmek için amaçları olduğuna inandırdıkları’ belirlendi. Uzmanlar, aynı durumdaki bazı hastaların ise halen bilinçli olduğunu ve kalp masajı yapıldığını bile fark ettiklerini buldu. Buna göre, bazı hastaların yoğun bakımdaki etkinliklerin farkında olabileceği hatta o sırada sağlık görevlilerini duyabileceği belirlendi. BEŞ FARKLI DENEYİM GÖZLEMLENDİ Ölüme en yakın kişilerin o anlarda yaşadığı beş deneyim araştırmalarda böyle sıralandı; – Kalp masajını hissetmek – Tedavi eden sağlık görevlilerinin sesini duymak – Yoğun bakımda olduğunu fark etmek, çevredekileri algılamak – Hayatın film şeridi gibi gözlerinin önünden geçmesi – Bir yere gittiğini sanmak KALP DURDUĞUNDA NE OLUR? Kalp durduğunda ne olduğunu araştırmak için yirmi yıldan uzun süredir çalışan Dr Sam Parnia ölümün eşiğinden geri dönen kişileri beyinlerinin bilgi aldığına dair herhangi bir sinyal olup olmadığını görmek için beyin izleme cihazlarına bağladı. ‘CEHENNEMDE YANIYORDUM’ DEDİ AMA… Cihazlar ayrıca, tedavi sırasında hastanın önündeki bir ekrana görüntüler yansıttı ve her beş dakikada bir elma, armut ve muz gibi kelimeler tekrarladı. Parnia, bazı hastaların tedavi anında, ölüme çok yakınken, spesifik bazı olaylar hatırladığını söylerken, bazı anıların ‘muhtemelen yanlış olduğunu veya yanlış yorumlandığını’ belirtti. İngiliz uzman, bir hastasının kalbi durduktan sonra kalp masajıyla iyileştirildiğini ve o anları anlatırken kendisine ‘cehennemde yandığına inandığını’ söylediğini aktardı. Parnia, “‘Bana cehennemde yandım.’ dedi. Ancak bu muhtemelen bir potasyum IV damlasından kaynaklı yanma hissini vücudunda fark etmesiydi.” dedi. ‘BAŞKALARININ HAYATINDAKİ YERİMİ DÜŞÜNDÜM’ Araştırmada, 28 katılımcıdan ikisi, kalp masajı yapılırken, sağlık personelini duyduğunu söyledi. Bir hasta, o anda, göğsüne yapılan baskıya kadar hissettiğini öne sürdü. 23 hastanın üçü o anlarda rüyaya benzer şeyler gördüklerini söylerken, 15 hasta bu süreçte kendi hayatlarını ve başkalarını nasıl etkilediklerini düşündüklerini söyledi, ‘Adeta hayat bir film şeridi gibi gözlerimin önünden geçti” dedi. Altı hasta ise o anları çok net hatırladığını belirtti.