Her gün yeni bir rekora imza atan döviz kurlarındaki çıkış, başta hammadde olmak üzere sanayicinin tüm girdi maliyetlerinde büyük zamlara neden olurken, piyasadaki belirsizlik ve öngörülemeyen kurlarla birlikte tedarik ve satışlar peşin ödemeye döndü. Pandemi nedeniyle tüm dünyada yaşanan tedarik sıkıntısı 2020 sonbaharından itibaren ödeme süreçlerini değiştirmeye başlamıştı. Bu dinamiklere Türkiye ekonomisindeki gelişmelerin de eklenmesiyle iç piyasada da fiyat tutturmakta zorlanan üreticiler, kurdaki pikler nedeniyle hammadde alımlarını peşin ödeme ile yapmaya başladı. SPOT İÇİN İŞLER ZOR Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği Başkanı Ramazan Kaya, iç piyasadan tedarik ettikleri hammadde ve ara mamullerin yüzde 90'ının dövizle fiyatlandığını ve alımlarda peşin ödeme yaptıklarını anlattı. Bu trendin artık bir zorunluluk haline geldiğini anlatan Kaya, satışlarını ise 60-150 gün arasında değişen vadelerle yaptıklarını, şirketlerin kârsız satış ve sermaye yetersizliği sarmalına girdiğini aktardı. TOBB Hazır Giyim ve Konfeksiyon Sektör Meclisi Başkanı Şeref Fayat ise kurlardaki artış haricinde hammaddeye döviz bazında da sürekli zam gelmesinin vadeli satışı engellediğini aktararak, “Peşin haricindeki satışlardan satıcının zarar ettiği belli. Spot alım yapanlar için işler çok zor” dedi. VADE YOK, KREDİ KARTINA DÖNDÜK Mobilya Dernekleri Federasyonu Başkanı Ahmet Güleç ise tüm ürün kalemlerine art arda zam geldiğini aktararak, “Vade yok, ya peşin ödeme ya da kredi kartı var. Biz de ticari kredi kartlarına dönmek zorundayız. Çek senet dönemlerinin bittiği bir yerdeyiz. Özellikle mobilyanın hammaddeleri konusunda fiyatlar şaşırtıyor bizi. Bir aldığımızı bir daha alamıyoruz” dedi. Ekonomist Erol Taşdelen de “Ana sektörlere baktığımızda TL değer kaybının özellikle vadeli satışları kitleme noktasına getirdiğini görüyoruz” dedi.