Geri dönüşümün amacı; kaynakların gereksiz kullanımını önlemek ve atık çöp miktarını azaltmaktır. Cam, kağıt, alüminyum, kompozit, çelik, ahşap, plastik, pil, elektronik atıklar, motor yağı gibi maddeler geri dönüştürülerek tekrar kullanılabilir hale gelir bu da ülke ekonomisinde önemli bir rol oynar. Aynı zamanda ülkelerdeki katı atıkların depolanması ve taşınması gibi sorunları da engeller.
Geri dönüşüm aynı zamanda ülkelerin kaynak ihtiyacını karşılayabilmek için ithal edilen hurda malzemeye ödenen döviz miktarını da azaltır.
Geri dönüşüm tam bir kazan kazan prensibi ile çalışır. Geri dönüşüm sayesinde hem kaynaklar daha verimli kullanılır hem de üretim aşamasında daha az enerji, daha az su tüketilir, daha az ağaç kesilir ve daha az karbon salımı gerçekleşmiş olur. Bir örnek ile açıklamak gerekirse; kullanılmış kağıdın kağıt imalat sürecine tekrar katılması ile hava kirliliği %74-94, su kirliliği %35, su kullanımı %45 azalır.
Geri dönüşüm işlemi dört aşamada gerçekleşir.
1- Kaynakta ayrı toplanması
Değerlendirilebilir atıklar, oluştukları yerde çöplerden ayrılarak biriktirilir.
Ambalaj atıklarının diğer atıklardan ayrı olarak oluştukları yerlerde ayrı olarak biriktirilmesi zorunludur.
28.12.2017 tarih ve 30283 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği kapsamında,
Ambalaj atığı üreticileri, ambalaj atıklarını, bağlı bulundukları belediyenin ambalaj atıkları yönetim planına uygun olarak, ayrı biriktirmek ve belediyelerce belirlenen şekilde belediyenin toplama sistemine veya atık getirme merkezlerine vermekle yükümlüdür.
Kaynağında ayrı toplama uygulamalarında, tüketicilerin evlerinde ya da işyerlerinde evsel atıklardan ayrı olarak biriktirdikleri ambalaj atıklarının düzenli olarak belediyeler ya da anlaşmalı oldukları Lisanslı Toplama Ayırma Tesisleri tarafından alınması gerekmektedir.
Kaynağında Ayrı Toplama Uygulamalarında, ambalaj atıklarının ayrı toplanabilmesi için konteynır, kumbara, iç mekân kutuları ve geri kazanım torbaları gibi ekipmanlar kullanılmaktadır.
2- Sınıflama
Kaynağında ayrı toplanan atıklar, toplama ayırma tesisleri tarafından cinslerine göre (kağıt, metal, cam, plastik, kompozit vb.) sınıflandırılır.
3- Değerlendirme
Kaynağında ayrı toplandıktan sonra cinslerine göre ayrılan atıklar, geri dönüşüm tesislerinde fiziksel ve kimyasal işlemlerden geçirildikten sonra hammadde olarak ekonomiye geri döner.
4- Yeni ürünü ekonomiye kazandırma
Geri dönüştürülen malzeme yeni bir ürünün üretiminde kullanılır ve yeniden hayat kazanır.
Geri Dönüşümün Faydaları
Geri dönüşüm ile doğal kaynakların korunur, enerji ve su tasarrufu sağlanır. Karbon salımı azalır. Geri dönüşüm sayesinde düzenli depolama tesislerine giden atık miktarı azaldığı için çöp depolama alanlarının kullanım ömrü uzar.
Geri dönüşüm geleceğe yatırım yapmamıza yardımcı olur, istihdam sağlar, bununla birlikte ekonomiye katkı sağlar.
Geri Dönüşebilen Maddeler
Kimyasal atıklar
Cam
Kağıt
Alüminyum
Plastik
Piller
Motor yağı
Akümülatörler
Araç lastikleri
Kauçuk
Beton
Organik atıklar
Elektronik atıklar
Demir
Tekstil
Ahşap
Metal
