Haşdi Şabi Yasası: ABD'den Irak'a uyarı

Irak Parlamentosu'nun Şii milis gücü Haşdi Şabi'ye kurumsal statü kazandıracak yasa tasarısını görüşmeye hazırlanması üzerine ABD, İran'ın etkisini artıracağı gerekçesiyle Bağdat'ı uyardı. Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) ve Sünni partilerin boykot ettiği tasarı, bu yaz yapılacak meclis oturumlarında gündeme alınmadı.

Tasarı, şu anda Irak silahlı kuvvetlerine bağlı olan Haşdi Şabi'nin bağımsız bir güvenlik kurumu haline gelmesini amaçlıyor. Haşdi Şabi, Savunma ve İçişleri bakanlıklarına bağlı olmadan doğrudan başbakana bağlı olacak ve kendi Genelkurmay Başkanlığı, operasyonel komutanlıkları ve eğitim akademisiyle donatılacak. Tasarı, 2016'da DEAŞ'a karşı savaş döneminde kabul edilen mevcut yasayı yürürlükten kaldırarak Haşdi Şabi'ye daha geniş operasyonel, idari ve bütçesel bağımsızlık tanıyor. Mecliste ikinci okuma tamamlandı, ancak son aşama bu yazın gündemine alınmadı.

16 Temmuz 2025'te gerçekleşen ikinci okumada Kürt ve Sünni milletvekilleri, 'gizli gündem değişikliği' gerekçesiyle oturumu terk etti. Şii milletvekilleri ise yasayı bu yasama döneminde geçirmek istediklerini belirtti. ABD'nin Bağdat Maslahatgüzarı Steven Fagin, Meclis Başkanvekili Muhsin Mendelavi ile görüşmesinde, Dışişleri Bakanı Marco Rubio'nun Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani'ye ilettiği mesajı yineleyerek, yasanın İran'ın nüfuzunu artıracağını ve terörist grupları güçlendireceğini söyledi. ABD, yasanın Irak'ın egemenliğini tehdit edeceği ve anayasanın 'silah sadece devlette olur' ilkesini ihlal edeceği uyarısında bulundu. Haşdi Şabi'nin kurumsallaşması, Irak iç siyaseti ve bölgesel denklem açısından kritik bir eşik olarak görülüyor. Yasa tasarısının yeniden meclis gündemine alınıp alınmayacağı belirsizliğini koruyor.