Salı günü Beyaz Saray yetkilileriyle görüşen Amerikan Ermeni dernekleri temsilcilerine ABD Başkanı Barack Obama’nın önceki yıllarda olduğu gibi bu yıl da 24 Nisan açıklamasında 1915 olayları için ‘soykırım’ kelimesini kullanmayacağı bildirildi.
Amerika Ermeni Asamblesi (AAA) ve Ermeni Ulusal Komitesi’nden (ANCA) liderler, Beyaz Saray Genel Sekreteri Denis McDonough ve stratejik iletişimden sorumlu Ulusal Güvenlik Başdanışman Yardımcısı Ben Rhodes ile bir araya geldi. Görüşmenin ardından Ermeni liderler, Obama’nın geleneksel ‘24 Nisan Ermeni Anma Günü’ açıklamasında ‘soykırım’ demeyeceği bilgisini aldıklarını ifade etti.
ANCA Başkanı Ken Hachikian, ABD Başkanı’nın kendilerine iletilen tavrı hakkında yaptığı açıklamada “Obama’nın Türkiye’ye teslim olması ulusal yüzkarasıdır.” dedi. ABD Kongresi’ne sunulan Ermeni tasarılarının önde gelen destekçilerinden Kaliforniya milletvekili Adam Schiff ise “derin hayal kırıklığı”na uğradığını söyledi.
Gerekçe ‘ulusal güvenlik kaygıları’
ABD basınındaki haberlerde, Obama yönetiminde ‘soykırım’ sözcüğünü kullanıp kullanmama konusunda yoğun tartışmalar yaşandığı kaydedildi. BM Daimi Büyükelçisi Samantha Power ve uzmanlığı insan hakları konuları olan yetkililer ‘soykırım’ denmesi yönünde görüş bildirdi. Ancak Dışişleri ve Pentagon’dan gelen ulusal güvenlikçi argümanlar ağır bastı. “ABD’nin IŞİD’e karşı savaş verdiği kritik bir dönemde Ankara’ya ihtiyacı olduğu” ve “Türkiye’deki Amerikan askerlerinin güvenlik problemi yaşayabileceği” gibi görüşlerin Obama’nın nihai kararında etkili olduğu yetkililerce belirtiliyor.
ABD Dışişleri Bakanı John Kerry ve mevkidaşı Mevlüt Çavuşoğlu, salı günü yaptıkları resmi görüşme öncesinde basın açıklaması yaparken Ermenistan ya da ‘soykırım’ konusunu gündem maddeleri arasında saymadılar. Çavuşoğlu daha sonra Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Başdanışmanı Susan Rice ile de görüştü. Beyaz Saray sözcülerinden Bernadette Meehan’ın yaptığı yazılı açıklamaya göre Rice, Çavuşoğlu’nu “Ermenistan’la ilişkileri geliştirmeyi teşvik için somut adımlar atmaya ve 1915 vahşetleri konusunda Türkiye’de açık ve içten bir diyaloğu kolaylaştırmaya” teşvik etti. IŞİD’le mücadele ve Suriye muhalefetini Eğit-Donat programı da masaya yatırıldı.
Bu arada ABD Kongresi’nde insan haklarını takip eden Helsinki Komisyonu bugün (perşembe) ‘Bir Asırlık İnkâr: Ermeni Soykırımı ve Süren Adalet Arayışı’ konulu bir oturum düzenliyor. Oturumda Türk akademisyen Taner Akçam, Ermeni toplum liderleri ve Rum asıllı bir uzman tanık olarak dinlenecek.
‘Soykırım’ kelimesinden bu yıl da imtina edilirken, Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi sözcülüğünce yapılan yazılı açıklamaya göre Başkan Obama’nın talimatıyla Ermenistan’daki 24 Nisan törenlerine ise ABD’yi temsilen Hazine Bakanı Jacob J. Lew gidecek.
