Trump'tan Rusya'ya ateşkes ultimatomu: Yeni yaptırımlar gündeme geliyor

ABD Başkanı Donald Trump’ın Rusya’ya Ukrayna ile ateşkese varması için verdiği süre cuma günü doluyor. İki ülke arasındaki ateşkes müzakerelerinde henüz bir ilerleme kaydedilmezken, ABD Başkanı'nın Özel Temsilcisi Steve Witkoff’un bu hafta Moskova’yı ziyaret edeceği doğrulandı. ABD Başkanı, özel elçisinin gelecek hafta Rusya’ya gideceğini ve bu ziyaretin, Moskova’ya yönelik yeni yaptırımlar için belirlediği son tarihten önce gerçekleşeceğini doğruladı.

ABD Başkanı geçen hafta Rusya’ya ateşkes için 8 Ağustos tarihine kadar süre verdiğini, bu süre içinde ateşkese varılmaması halinde Rusya’ya yeni yaptırımların uygulanacağını söylemişti. Buna karşın, en son geçen ay İstanbul’da görüşen Ukrayna ve Rusya heyetleri arasındaki müzakerelerde nihai bir ateşkes yönünde henüz bir ilerleme kaydedilmedi. ABD Başkanı, Witkoff’un ziyaret tarihine ilişkin olarak dün yaptığı açıklamada “Sanırım önümüzdeki hafta, çarşamba ya da perşembe” ifadelerini kullandı.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin daha önce Moskova’da Witkoff ile birden fazla kez görüşmüştü. Gazetecilerin Witkoff’un Moskova’ya ne mesaj götüreceğini ve Rusya’nın yaptırımlardan kaçınmak için ne yapması gerektiğini sorması üzerine Trump, “Evet, insanların öldürülmediği bir anlaşma yapabilirler” yanıtını verdi. ABD’ye ait iki nükleer denizaltının Rusya yakınlarına konuşlandırıldığını açıklayan Trump, eski Rusya Devlet Başkanı Dmitri Medvedev ile sosyal medya üzerinden yaşadığı tartışmanın ardından gönderdiği iki nükleer denizaltının şu anda “bölgede” olduğunu söyledi. Trump, denizaltıların nükleer silahlı mı yoksa sadece nükleer enerjiyle mi çalıştığını belirtmedi ve denizaltıların tam olarak nereye gönderildiğine dair bir detay paylaşmadı. Bu gelişmeyle birlikte bir sosyal medya tartışması tarihte ilk kez nükleer gerilime yol açarken, Moskova, ABD’nin bu adımı karşısında sessiz görünüyor. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski ise, Trump'ın nükleer denizaltı kararını memnuniyetle karşıladıklarını belirtti. ABD Başkanı, Rusya’ya Ukrayna savaşını sonlandırması için verdiği 50 günlük süreyi 10’a indirdiğini duyurduktan sonra, Medvedev sosyal medya üzerinden yaptığı paylaşımda bu tür ültimatomların savaşa davetiye çıkardığını yazdı. Trump ise yanıt olarak Medvedev için “kendini hâlâ iktidarda sanan başarısız eski başkan” dedi ve “tehlikeli bir çizgiye yaklaştığı” uyarısında bulundu. Medvedev’in buna yanıtı ise Sovyetler döneminden kalma otomatik nükleer misilleme sistemi “Dead Hand”e atıfla oldu. ABD merkezli Newsmax kanalına verdiği röportajda Trump, “Medvedev çok kötü şeyler söyledi, nükleerden bahsetti. Birisi nükleer kelimesini kullandığında gözlerim parlar, çünkü bu nihai tehdittir” dedi. Trump daha önce, uygulanacak yeni önlemlerin Rusya’nın kalan ticaret ortakları, örneğin Çin ve Hindistan, için “ikincil tarifeler” anlamına gelebileceğini söylemişti. Washington’dan gelen bu baskılara rağmen, Rusya, Ukrayna’ya yönelik saldırılarını sürdürüyor. Putin, cuma günü yaptığı açıklamada barış istediğini söyledi ancak yaklaşık üç buçuk yıldır süren savaşın sona ermesi için öne sürdüğü koşulların değişmediğini belirtti. Putin “Rusya ve Ukrayna’yı tatmin edecek, her iki ülkenin güvenliğini sağlayacak sağlam temellere dayanan kalıcı ve istikrarlı bir barışa ihtiyacımız var” ifadelerini kullandı. Rusya, Ukrayna’dan dört bölge üzerindeki kontrolü fiilen devretmesini talep ediyor. Kiev bu talebi kabul edilemez olarak niteliyor. Rusya ayrıca Ukrayna’nın NATO üyeliği hedefinden vazgeçmesini istiyor. Kiev geçen hafta Rusya’ya yönelik hava saldırılarını yoğunlaştıracağını duyurdu. Rusya Savunma Bakanlığı, bugün yaptığı açıklamada gece boyunca 61 Ukrayna İHA’sının hava savunma sistemleri tarafından düşürüldüğünü belirtti. Ukraynalı askeri yetkililer Telegram üzerinden yaptığı açıklamada, Ukrayna’nın güneyindeki Herson bölgesine yönelik Rus topçu saldırısında bir kişinin hayatını kaybettiğini bildirdi. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski de dün yaptığı açıklamada, iki tarafın İstanbul’da geçen ay yaptığı görüşmelerin ardından bin 200 Ukraynalı askerin geri dönüşünü öngören bir esir takasına hazırlandıklarını söyledi. Trump, ikinci başkanlık dönemine Rusya-Ukrayna savaşının yakında sona ereceği yönündeki iyimser öngörüleriyle başlamıştı. Ancak son haftalarda ABD Başkanı, Putin’e yönelik “hayal kırıklığını” açıkça dile getiriyor.