ABD'ye ait özel jetin piste teker koymasından saatler sonra bu kez Çin jetleri kalkış yaptı, bunun üzerine savaş uçakları yanıt vermek için havalandı.
ABD'li isim uçaktan indi, Çin'in savaş uçakları havalandı. Reuters haber ajansı az önce 'acil' koduyla son dakikayı duyurdu, dünya Doğu Akdeniz'i unutup boğaza kilitlendi.
Çin'i çılgına çeviren ziyaret, dün öğle saatlerinde gerçekleşti. ABD Dışişleri Bakanlığı'nın en üst düzey diplomatı Keith Krach'ı taşıyan uçak, Çin'in bağımsızlığını tanımadığı Tayvan'a indi
Özel jetin başkent Taipe'ye inmesinden saatler sonra ise Çin Tayvan Boğazı'nda gerçek mermilerle üç günlük bir tatbikata giriştiğini dünyaya duyurdu.
Çin Savunma Bakanlığı sözcüsü Ren Guoqiang, ABD ve Tayvan yönetimlerini gizli anlaşmaları artırmak, sık sık karışıklığa yol açmakla suçlayıp çok ağır ifadeler kullandı:
"Tayvan'ı Çin'i kontrol etmek için kullanmak veya kendini geliştirmek için yabancılara güvenmeye çalışmak hayal kurmaktır. Ateşle oynayanlar yanacak."
Sözcü Ren Çin ordusunun gövde gösterisiyle ilgili detay vermezken, Reuters Pekin yönetiminin Tayvan'ın güneybatı kıyılarında iki hafta önce de tatbikat yaptığını hatırlatıyor.
Tayvan Savunma Bakanlığı ise bu sabah çok sayıda Çin savaş uçağının Tayvan Boğazı'nı geçtiğini açıkladı, gelişme uluslararası haber ajansları tarafından 'son dakika' koduyla duyuruldu.
Resmi açıklamaya göre, Çin savaş uçaklarının hava sahasına girmesi üzerine Tayvan jetleri de acil şekilde havalandı ve Çin'in faaliyetleri takip edildi.
Savunma Bakanlığı, Çin'e ait H-6 bombardıman uçağının Tayvan yakınlarına kadar sokulduğunu gösteren bu fotoğrafı paylaştı. Tayvan lideri Tsai Ing-wen'in sözcüsü Xavier Chang ise, Çin'e tatbikatı kısıtlama uyarısı yaptı.
Çin'in öfkeden köpürmesine yol açan ziyaretin kahramanı Keith Krach, bugün içinde Tayvan lideri Tsai Ing-wen ile bir araya gelecek.
Krach'ın Taipe'ye gitmesi, ABD'nin Tayvan'daki yönetimi Çin'in resmi temsilcisi olarak tanımayı bırakıp Pekin'deki Çin Halk Cumhuriyeti ile diplomatik ilişki kurduğu 1 Ocak 1979'dan bu yana Dışişleri Bakanlığı nezdinde adaya yapılan en üst düzey ziyaret.
ABD Sağlık Bakanı Alex Azar da geçen ay Tayvan'a yaptığı üç günlük ziyaret, Washington yönetiminin son yıllardaki en üst düzey teması olmuştu.
Yaz mevsiminde ise, Çin'in savurduğu işgal tehdidi üzerine Tayvan ordusu büyük bir tatbikat yapmıştı. Çin'in bağımsızlığını tanımadığı Tayvan, muhtemel bir işgale karşı Taichung yakınlarında 8 bin askerin katıldığı bir gövde gösterisine girişti.
Han Kuang adı verilen ülkenin geleneksel büyük tatbikatından fotoğrafları, uluslararası haber ajansları Reuters ve Associated Press (AP) dünyaya servis etti.
Tatbikatın en çarpıcı detayı, karadan ve havadan füzelerin fırlatılması oldu. Tayvan ordusu, adanın Çin'e bakan sahilinden havadan füze denemesi gerçekleştirdi.
Gerçek mermilerin ateşlendiği gövde gösterisinde F-16 savaş uçakları ile yerel Cihng-kuo jetleri karadaki hedefleri yerle bir etti. AP, onlarca helikopterin de füzeler fırlattığı tatbikatta yerdeki tankların da arka arkaya ateş açtığını aktardı.
Tatbikatı izleyenler arasında, Tayvan lideri Tsai Ing-wen de vardı. Yeşil askeri üniforma giyen Tsai'nin başına da askeri kask taktığı göze çarptı. "Dünyanın ülkemizi korumak için gösterdiğimiz çaba ve kararlılığı görmesini istiyorum" diyen Tayvan lideri Tsai, Ocak ayında görevine yeniden seçildi.
Çin'li üst düzey bir generalin Mayıs ayı biterken Tayvan'a saldırabileceklerini söylemesi, dünyayı alarma geçirmişti. Çin Merkez Askeri Komisyonu Müşterek Kurmay Dairesi Başkanlığı'nın başındaki General Li Zuocheng, bağımsızlığı engellemek için askeri seçeneceğin masada olduğunu belirterek işgal sinyali verdi:
"Barışçıl birleşme imkanı ortadan kalkarsa, Halk Kurtuluş Ordusu olarak, bölücü entrikaları ve eylemleri kararlı şekilde dağıtmak için gerekli tüm adımları atacağız. Tayvan Boğazı'ndaki durumu dengelemek ve kontrol etmek için gerekli tüm önlemleri alma seçeneğini saklı tutuyor ve kuvvet kullanımı olmayacağına yönelik söz de vermiyoruz."
General Li, 1979'da Çin’in Vietnam işgalinde görev alan ve savaş tecrübesi olan birkaç kıdemli subayından biri.
Tayvan, Çin'in en hassas bölgesel sorunu. Çin'de 2005 yılında Ulusal Halk Kongresi'nin yıllık toplantısında, Tayvan’ın bağımsızlığına karşı gündeme alınan yasa tasarısı oybirliğiyle kabul edilmişti.
Söz konusu yasa, resmi olarak bağımsızlık ilan etmesi halinde Tayvan’a karşı askeri güç kullanılmasını öngörüyor.
Çin Tayvan'ı bir gün anakara ile bir araya gelecek bir eyaleti olarak görse de, birçok Tayvanlı ülkelerinin bağımsız olduğunu savunuyor.
Çin ayrıca uluslararası alanda tecrit etmeye çalıştığı Tayvan'la, diplomatik ilişkileri olan az sayıdaki ülkeye de baskı uyguluyor.
Pekin yönetimi 2019'un başında Tayvan'ın bağımsızlığının bir felaket olacağını duyurmuş, Şi Jinping ada ülkesinin egemenliklerini kabul etmemesi halinde saldırabileceklerini söylemişti.
Ada ülkesindeki bağımsızlık yanlılarını tehdit eden Çin lideri Şi, "Tayvan'daki herkes, bağımsızlığın, büyük bir felaket olacağını anlamalıdır" demişti:
"Ayrılıkçı herhangi bir adıma izin vermeyeceğiz. Kuvvet kullanmamak noktasında bir söz vermeyeceğimiz gibi, tüm gerekli adımları atmak konusunda da hakkımızı saklı tutacağız"
Şi Jinping'in açıklamalarından sonra Çin ordusu Tayvan adası yakınlarında savaş uçakları ve gemilerin katıldığı gövde gösterilerine girişmişti.
Tayvan lideri Tsai Ing-wen ise, Pekin yönetimine verdiği yanıtta ülkesinin asla 'Tek ülke, iki sistem' düzenine geçmeyi kabul etmeyeceğini ilan ederek "Çin'in imzaladığı 1992 Mutabakatı 'Tek Çin' düzenine işaret ediyor. Şi Jinping'in sözleri kaygılarımızın yersiz olmadığını gösterdi" diye konuşmuştu.
Tayvan ordusu, aynı yılın Mayıs ayında gerçek füzeler ve mermilerle Çin işgaline karşı arka arkaya tatbikatlar düzenlemişti.
