Anonim şirket, 6762 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 269 uncu maddesinde bir unvana sahip, esas sermayesi muayyen ve paylara bölünmüş olan ve borçlarından dolayı yalnız mamelekiyle (mal varlığı) mesul bulunan şirkettir. Ticaret siciline tescil ile tüzel kişilik kazanan anonim şirketin en az beş gerçek ya da tüzel kişi tarafından asgari 50.000 TL sermaye ile kurulması gerekmektedir.
25.07.2003 tarih ve 25179 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Anonim ve Limited Şirketlerin Kuruluş ve Ana Sözleşme Değişikliği İşlemlerine İlişkin Esaslar Hakkında Tebliğ” ve “Anonim ve Limited Şirketlerin Kuruluş ve Ana Sözleşme Değişikliği İşlemlerine İlişkin Esaslar Hakkında Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ” ile kuruluşu Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’nın iznine tabi olan şirketler sayılmıştır.
Kimler bakanlıktan izin almalı?
Mezkûr tebliğlere göre bankalar, katılım bankaları, finansal kiralama şirketleri, faktoring şirketleri, tüketici finansmanı ve kart hizmetleri şirketleri, varlık yönetim şirketleri, sigorta şirketleri, holdingler, döviz büfesi işleten şirketler, umumi mağazacılıkla uğraşan şirketler, lisanslı depoculukla uğraşan şirketler, tarım ürünleri lisanslı depoculuk şirketleri, ürün ihtisas borsası şirketleri, Sermaye Piyasası Kanunu’na tabi ve halka açık şirketler ile serbest bölge kurucusu ve işleticisi şirketlerin kuruluşları ve ana sözleşme değişiklikleri Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’nın izni ile yapılmaktadır.
Sayılan faaliyet alanları dışında kalan faaliyetlerle iştigal eden anonim şirketlerin kuruluşları ve ana sözleşme değişiklikleri esnasında Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’ndan izin almaları gerekmemektedir.
Kuruluş süreci ve işlemler
Anonim şirketlerin kuruluş aşamasında yerine getirmek zorunda olduğu hususlar şöyle sıralanabilir:
-Ticaret unvanı seçmek.
-Ticaret unvanını ve imzaya yetkili şahısların unvanının altına atacakları imzalarını notere tasdik ettirmek
-Sermayenin on binde dördü oranındaki tutarı Rekabet Kurumu’nun hesabına yatırmak
-Biri asıl olmak üzere üç nüsha şirket ana sözleşmesini on beş gün içinde şirketin faaliyet gösterdiği bölgede yetkili olan ticaret sicili memurluğuna tescil ettirmek ve noter tasdikli imza beyannamesini teslim etmek
-Türk Ticaret Kanunu’nun 300 üncü maddesinde gösterilen bilgileri içeren kayıt beyannamesini ticaret sicili memurluğuna teslim etmek
-Ticaret Sicili Tüzüğü’nün 29 uncu maddesine göre düzenlenecek olan taahhütnameyi ticaret sicili memurluğuna teslim etmek
-Şirket kurucularının gerçek kişi olması durumunda onaylı nüfus cüzdanı sureti ile ikametgâh ilmühaberlerini ticaret sicili memurluğuna teslim etmek
-Vergi ve sosyal güvenlik kaydı için şirket kuruluş dilekçesi formunu ticaret sicili memurluğuna teslim etmek
-İşletmenin faaliyet gösterdiği bölgedeki yetkili olan ticaret odasına veya ticaret ve sanayi odasına kaydolmak
-İşletmenin ve ticaret unvanının tescil edildiğini gösteren ilanın Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde yayımlanması
Anonim şirketlerin tescil ve ilan ettirecekleri anasözleşmelerinde 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 279 uncu maddesi gereğince aşağıdaki hususların yer alması gerekmektedir:
-Kurucuların ad ve soyadları, adresleri, yabancı uyruklu ortak varsa uyrukları
-Şirketin ticaret unvanı
-Şirket merkez adresi
-Şirketin amaç ve konusu
-Şirketin sermayesi, her payın itibari değeri, ödeme suret ve şartları
-Kuruculara ve diğer kimselere sağlanacak özel menfaatler
-Yönetim ve denetim kurullarının seçilme şartları ile hak ve görevleri
-Genel kurula toplantıya çağrı şekli
-İlanların yayımlanma şekli ve şartları
-Şirketin süresi
-Ortakların taahhüt ettikleri sermaye pay türleri ve pay miktarları
