Bugüne kadar neredeyse tamamen Kapadokya bölgesinde gerçekleşen balon turlarının Türkiye geneline yaygınlaşması hedefleniyor. Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’nün balonların su üstünde uçuş yapmasma olanak veren düzenlemesiyle kıyı şeritlerinde ve göl bölgelerinde de artık balon uçuşları yapılabilecek. Bununla halen 19 işletmenin 162 olan balon sayısının artması bekleniyor.

Sivil havacılık kuşkusuz son yılların en dinamik alanlarından biri. Ağırlıklı olarak havayolu taşımacılığı ve yolcu sayısındaki artış gündeme gelse de, aslında sivil havacılığın her alanında çok önemli gelişmeler var. Havayolu taksiden kargo taşımacılığına kadar birçok alanda önemli büyümeler söz konusu.

Çok fazla göz önünde olmayan balon işletmeciliğide bu alanlardan biri. 2003 yılında balon işletmelerinin sayısı 6 iken, bugün 19 balon işletmesi bulunuyor. Balon işletmelerinin filolarındaki balon sayısı da üç kattan fazla artarak 43’ten 162’ye ulaştı.

Önümüzdeki dönemde bu büyümenin daha da artması bekleniyor. Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM), iki ay kadar önce sıcak hava balonlarının su üstünde uçuş yapmasına imkan veren düzenlemeyi hayata geçirdi ve böylece sektörü büyütmeyi amaçlıyor. Sektör temsilcileri de bu düzenlemenin uzun vadede olumlu etki yapabileceği görüşünde.

YENİ BÖLGELER OLUŞACAK

Peki, SHGM bu düzenlemeyi niçin hayata geçirdi? Bu düzenlemenin en önemli amacı, şu an neredeyse tamamen Kapadokya Bölgesi’nde gerçekleşen balon uçuşlarını yaygınlaştırmak. Son yıllarda zaten Antalya bölgesinde uçuşlar ivme kazanmış durumda.

10 Ekim 2012 tarihinde onaylanarak yürürlüğe giren yeni düzenleme ile sıcak hava balonlarının deniz ve kapalı sular üzerinde yapacağı uçuşlar ile gece yapılacak uçuşlara belirli koşullara bağlı olarak izin verilebiliyor.

Böylelikle Kapadokya bölgesine alternatif uçuş bölgelerinin oluşturulması amaçlanıyor.

Aslında SHGM, son yıllarda balon işletmeciliğini hem geliştirmek hem de disipline etmek anlamında birçok yeni düzenleme gerçekleştirdi. Örneğin geçmişte şirketler faaliyetlerini en az iki balonla sürdürebiliyorlardı. Yeni düzenlemeyle ise en az beş sıcak hava balonu bulundurmaları şart. Yine önceden yabancı pilot sayısında kısıtlama yoktu. Şimdi ise pilot sayılarının yüzde 51’den fazlasının Türk olması zorunluluğu var.

KISA VADEDE ETKİLİ OLMAZ

Uluer Group bünyesinde Anatolian Balloons ve Discovery Balloons adında iki balon şirketi ve bunların da filolarında toplam 17 balon bulunuyor. 352 yolcu kapasitesine sahip Ulu-er, dünyanın en büyük balon filolarından birine sahip. Genel müdür Mahmur Uluer, pazarın önümüzdeki yıllarda da hızla büyümeye devam edeceğini fakat SHGM tarafından getirilen yeni düzenlemenin kısa vadede etkili olamayacağını düşünüyor.

“Bu düzenleme özellikle İstanbul’da uçuş yapılmasını teşvik amacıyla yapıldı. Fakat İstanbul’da balon uçuşu, sanıldığı kadar kolay değildir. Coğrafi koşullar, yüksek ve alçak irtifada yoğun helikopter trafiği, boğazdan kaynaklanan şiddetli rüzgar gibi nedenlerden dolayı burada balonla uçuş zor gibi görünüyor. Ayrıca, su üzerinden kalkış ve su üzerine iniş için büyük ve süratli bir gemiye ve bu iş için eğitilmiş gemi kaptanı ve mürettebata da ihtiyaç var” diyen Uluer, İstanbul dışında sahil ve göl turizmine sahip yerlerde uçuşların nispeten kolay olacağını söylüyor.

KAPADOKYA DIŞINA ÇIKACAK

Atmosfer Balloons Genel Müdürü Nejat Öksüz, 2012’nin sektör açısından oldukça iyi geçtiğine değinirken, Kapadokya’da günlük uçan balon sayısının yoğun sezonda 90’dan 120’li rakamlara, günlük uçan kişi sayısının ise 2 bin kişiye dayandığını söylüyor.

Öksüz, su üstünde uçuş yapılmasının balonculuğa ivme kazandıracağı fikrinde değil. Bunun nedenini ise “Çünkü su üstü uçuş yapmak bir sürü güvenlik önlemini ve riski beraberinde getiriyor. Can yeleklerinin kullanılması, riizgann devamlı karaya doğru esmesinin gerekliliği, iniş alanlan-nın yetersiz kalabilmesi gibi sorunlar var” şeklinde açıklıyor.

Nejat Özküz’e göre Kapadokya dışında öne çıkabilecek yerler ise Antalya ve Pamukkale. Zaten Atmosfer Balloons’un hedefi de Kapadokya uçuşlann azaldığı dönemlerde, Antalya ve Pamukkale’de uçuş gerçekleştirmek. Öksüz aynca Ihlara Vadisi’nde de balon uçuşu yapılabilmek için çalışmalarını devam ettirdiklerini söylüyor.

ÖRNEKLERİ VAR

Altı balonla pazara bu yıl giren Alaaddin Baloons’un genel koordinatörü Ediz Edizyürek, sıcak hava balonlarının göller ve denizler üzerinde uçuş yaptı ülkeler olduğunu fakat bu işin altyapısının biraz daha değişik ve teknik olduğunu söylüyor. Bu yüzden de dünyadaki örneklerine bakılıp onların tecrübelerinden faydalanılması gerektiğini düşünüyor.

Kapadokya Kaya Balloons yöneticilerinden Ersin Has ise şirket olarak özellikle büyük şehirlerin üzerinde uçuşları desteklemediklerini söylerken, “Bu yıl bizim Kapadokya bölgesi için gayet hareketli bir yıl oldu. Geçtiğimiz sezonda aynı anda ortalama 100-110 balonu gökyüzünde görebiliyorduk. Sadece bu yıl 6 şirket ruhsat alıp faaliyete başladı” yorumunda bulunuyor.

KAPADOKYA EKONOMİSİNİN MOTORU

Sıcak hava balonu işletmeciliğinin neredeyse tamamı Kapadokya bölgesinde gerçekleşiyor. 1996 yılında başlatılan sıcak hava balon turları, aradan geçen yıllar içinde bölge ekonomisinin en önemli enstrümanlardan biri haline geldi, Ürgüp,

Göreme, Uçhisar, Çavuşin gibi farklı uçuş merkezlerinden yolcu kapasiteleri 3 ila 36 kişi arasında değişen sıcak hava balonlarıyla turlar düzenleniyor

Bu sene yaklaşık 3 milyon yerli ve yabancı turist Kapadokya’yı ziyaret etti. Bunlarında 400 bininin balon turuna katıldığı tahmin ediliyor. 45 dakika ile 1,5 saat arasında değişen balon turlarına katılımcılar kişi başına 150-230 Euro arasında ücret ödüyor. Bu da yaklaşık 80 milyon Euro’luk bir pazar oluşturuyor.

Şu an faaliyette olan 162 sıcak hava balonu var. İşletmelerdeki balon sayısının dağılımına bakıldığında Kapadokya Balonculuk ve Göreme Balonculuk’un en büyük şirketler olduğu dikkat çekiyor. Kapadokya Balonculuk’un 17, Göreme Balonculuk’ın ise 15 balonu var. Peşinden Uluer Havacılık 12 balonla geliyor. Ardından da ll’e balonla Kapadokya Kaya ve Atmosfer balonculuk yer alıyor.

Editör: TE Bilişim