Avrupa’da enerji fiyatlarında yıllık düşüş, pandeminin döneminde doğalgaz ve petrol fiyatlarındaki düşüşten kaynaklandı. Dünyada enerji fiyatlarının dolar cinsi fiyatlarındaki düşüşe rağmen Türkiye’de döviz kurlarının artışı, fiyat artışını da beraberinde getirdi. Bu artış ise vatandaşın fatura ödeme derdini büyüttü.
TÜİK’in özel kapsamlı TÜFE göstergeleri arasında yer alan ‘Enerji’ kalemi, enflasyon sepetindeki şu maddeleri içeriyor: Su faturası, elektrik ücreti, doğalgaz ücreti, doğalgaz abonman ücreti, tüp gaz ücreti, kömür ücreti, odun ücreti, benzin, motorin, LPG ve motor yağları.
AVRUPA’DA ENFLASYON YÜZDE 0,9
Ocakta Türkiye’de yıllık enflasyon yüzde 14,97 olurken, Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat) Euro bölgesinin enflasyonunu yüzde 0,9 olarak açıkladı.
Yüzde 0,9’luk oran Türkiye’deki enflasyon oranına göre çok düşük olsa da, Aralık 2020’deki yüzde -0,3’lük orana göre ciddi artış anlamına geliyor.
AB ÜLKELERNİN 16'SINDA ELEKTRİK, 18'İNDE DOĞALFAZ FİYATLARI DÜŞTÜ
Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat) verilerine göre, 2020'nin ilk yarısında haneler için Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin 16'sında elektrik, 18'inde doğalgaz fiyatları geriledi.
2019'un ilk yarısında AB ülkelerinde ortalama 21,6 euro olan 100 kilowatt saatlik (kWh) elektriğin bedeli, 2020'nin ilk yarısında 21,3 euroya geriledi.
Aynı dönemde doğalgaz fiyatı 100 kWh için ortalama 6,6 euroda kaldı.
2020'nin ilk yarısında hane halkı elektrik fatura bedellerinin yüzde 40'ını vergi ve harçlar oluşturdu. Bu oran doğalgazda yüzde 33 olarak hesaplandı.
Corona virüsü salgını nedeniyle 2020’nin ilk yarısında petrol ve doğalgaz fiyatlarında büyük düşüş yaşanmıştı. Avrupa’ya kıyasla doğalgazı daha yüksek fiyattan ithal eden Türkiye’de Botaş, spot LNG alımlarıyla maliyetleri düşürmüştü ancak hem kur artışı hem de Botaş’ın geçmiş yıllardaki büyük zararları nedeniyle hanelerde indirime gidilmemişti.
ELEKTRİKTE EN BÜYÜK DÜŞÜŞ HOLLANDA’DA: YÜZDE 31
2020'nin ilk yarısında geçen yılın aynı dönemine göre ulusal para birimleri cinsinden elektrik fiyatlarında en büyük düşüş yüzde 31 ile Hollanda'da yaşandı. Yüzde 12,8'lik düşüşle Litvanya, yüzde 10'luk düşüşle İsveç ve yüzde 8,9'luk düşüşle Estonya sıralandı.
Elektrik fiyatlarındaki düşüşte Hollanda'da temel olarak vergi indirimleri etkili olurken, Letonya, İsveç ve Estonya'da enerji maliyetlerindeki düşüş etkili oldu.
Bu dönemde elektrikte en çok fiyat artışı yüzde 13,6 ile Litvanya'da, yüzde 12,9 ile Polonya, yüzde 10,5 ile Lüksemburg, yüzde 9,1 ile Romanya ve yüzde 8 ile Çekya'da oldu. Zamlarda belirleyici olan enerji maliyetlerindeki artışlardı.
