Kadir kelimesinin anlamı; hüküm, şeref, güç, yücelik demektir. Allah'ın insanlara peygamberler vasıtasıyla son hitabı ve nihai mesajı olan Kur'an'ı indirmesi insanlığın hidayetinde bir dönüm noktası teşkil ettiği için bu olayın gerçekleştiği gece özel bir anlam taşır.
Kadir Gecesi’nin anlamı Kur’an-ı Kerim’de de birçok ayette insanlara anlatılmıştır.
Sözlükte kadir (kadr) kelimesi “hüküm, şeref, güç, yücelik” gibi anlamlara gelir. Dini literatürde ise “leyletü’l-Kadr” şeklinde Kur’an-ı Kerîm’in indirildiği gecenin adı olarak kullanılır. Kuran’da 97. sure olan Kadir suresi, bu gecenin fazileti hakkında nazil olmuştur. Surede Kur’an’ın Kadir gecesinde indirildiği ve sözü edilen gecenin bin aydan daha hayırlı olduğunun altı çizilir.
Kur’an-ı Kerim’in başka ayetlerinde de bin ve elli bin yıla tekabül eden “gün” kavramı kullanılmaktadır (es-Secde 32/5; el-Mearic 70/4).
Kadr suresinde verilen bilgiler, Kur’an’ın ramazan ayında (el-Bakara 2/185) ve bütün hikmetli işlerin kararlaştırıldığı mübarek bir gecede (ed-Duhân 44/3-4) indirildiğine dair ayetlerle birlikte ele alındığında Kadir gecesinin ramazan ayı içinde bulunduğu sonucu ortaya çıkar. Bu gecenin daha çok ramazanın son on veya yedi günündeki tekli gecelerde aranması gerektiğine dair hadisler (Buhari, “Fazlü leyleti’l-Ḳadr”, 2-3; Müslim, “Ṣıyâm”, 205-220) gecenin tesbitiyle ilgili bazı ipuçları vermektedir.
Kadir gecesinin kesin olarak belirlenmemesinin hikmeti üzerinde duran alimler, bu durumun gecenin feyzinden istifade etmek için daha uygun olduğunu söylemişlerdir. Zira Kadir gecesinin bildirilmesi halinde müslümanlar sadece o geceyi ihya etmekle yetinebilirlerdi. Halbuki kısmî belirsizlik neticesinde müminlerin Kadir gecesi ümidiyle bütün ramazan gecelerini ibadet şuuru içerisinde geçirmeleri söz konusudur. Diğer yandan Kadir gecesinin bildirilmemesi yoluyla müslümanların bilerek ona saygısızlık göstermeleri veya tazimde aşırıya kaçmaları önlenmiş olur (Zemahşeri, IV, 273; Fahreddin er-Razi, XXXII, 28-29).
KADİR GECESİNDE YAPILMASI GEREKEN İBADETLER?
Alimler,namaz borcu olanların mübarek gecelerde kaza namazı kılmalarını tavsiye etmişlerdir.
- Kur’an-ı Kerim okumak
- Tevbe istiğfar etmek
- Salat u selam getirmek
- Hamd etmek ve şükür halinde bulunmak
- Allah’ı çokça zikretmek
- Sadaka vermek
