Türk milli mücadelesinin başlangıcı olarak kabul edilen ve tarihimizde önemli bir yere sahip olan 19 Mayıs 1919, Atatürk'ün Samsun'a ayak bastığı gün Kurtuluş Savaşı'nın başladığı gün olarak tarihe geçer.Atatürk bu bayramı Türk gençliğine armağan etmiştir. Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk'ün Samsun'a çıkarak başlattığı milli mücadelenin bugün 102. yılını kutluyoruz. Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşlarını saygı, sevgi ve şükranla anıyoruz.
Tarihler 30 Ekim 1918'i gösterirken Limni Adası'nın Mondros Limanı'nda demirli Agamemnon zırhlısında Mondros Mütarekesi imzalandı. Çanakkale'de Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk önderliğindeki Türk askerinin destan yazmasına rağmen, düşman gemileri Çanakkale Boğazı'ndan geçerek İstanbul'a demirledi, 15 Mayıs 1919'da İzmir işgal edildi. Atatürk, 13 Kasım 1918'de İstanbul Boğazı'ndaki düşman donanmasına bakıp "Geldikleri gibi giderler" dedi.
Mayıs 1919'a kadar İstanbul'da çeşitli temaslarda bulunan Atatürk, vatanı kurtarmak için Anadolu'ya geçme kararı aldı. Atatürk'ün 9. Ordu Müfettişi olarak Anadolu'ya atanması kurtuluş planlarını hayata geçirmek için önemli bir fırsattı. Atatürk, bu görevi kabul etti. Mustafa Kemal Paşa ve silah arkadaşlarını Samsun'a götürmek için Bandırma Vapuru ayarlandı ve geminin kaptanlığına da İsmail Hakkı atandı. Yolculuk için bütün hazırlıklar yapıldı.
Mustafa Kemal'i ve beraberindekileri taşıyan Bandırma Vapuru, 16 Mayıs'ta İstanbul'dan yola çıktığında, Kız Kulesi açıklarındayken İtilaf Devletleri denetim görevlilerince vapurda, silah ve kaçak malzeme araması yapıldı. Arama sürerken, "kaptan yeri"nde bulunan Mustafa Kemal'in kararlılığını göstermek amacıyla hareket hazırlıklarını çabuklaştırmasını söylediği kaptan, demir aldırmaya başladı.Subayların gemiyi terk etmelerinin ardından Karadeniz'e yönelen Bandırma'nın güvertesinde Mustafa Kemal Paşa, yanındakilere şunları söyleyecekti:
"Bunlar işte böyle yalnız demire, çeliğe, silah kuvvetine dayanırlar. Bildikleri şey yalnız madde! Bunlar hürriyet uğruna ölmeye karar verenlerin kuvvetini anlayamazlar. Biz, Anadolu'ya ne silah ne cephane götürüyoruz. Biz ideali ve imanı götürüyoruz."
Güç koşullar altında süren yolculuktan sonra 19 Mayıs 1919 sabahı Samsun'a ulaşan Mustafa Kemal Paşa ve beraberindekiler, askeri bando eşliğinde halk tarafından sevgiyle karşılandı.
Mustafa Kemal Paşa, yurdun Kurtuluş Mücadelesi'ni Samsun'a ayak basarak başlatmış oldu. Düşman işgaline karşı bilinçlendirilerek halkın Kuvayımilliye'ye destek olması sağlandı. 11 Ekim 1922'de Mudanya Mütarekesi imzalanana kadar Türk Kurtuluş Savaşı devam etti.
Atatürk'ün isteği doğrultusunda 20 Haziran 1938 tarihli kanunla "Gençlik ve Spor Bayramı" adıyla milli bayramlar arasında yer alan 19 Mayıs, 7 Mart 1981'de "Atatürk'ü Anma" ibaresi eklenerek "Atatürk'ü Anma ve Gençlik veSpor Bayramı" oldu, 1995'te kararnameyle "ve" bağlacı kaldırılarak "Atatürk'ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı" olarak değiştirildi.
