Dünya genelindeki bütün Uygur sivil toplum kuruluşlarının çatı organizasyonu Dünya Uygur Kurultayı’nın Başkanı Dolkun İsa’nın Türkiye’ye giriş yapıp yapamayacağına dair karar 8 Haziran 2021’de yapılacak mahkemede karara bağlanacak. Türkiye’ye girişi 2008’de yasaklanan Dolkun İsa’nın bu yasağa yaptığı yasal itirazın sonucu bu mahkemede alınacak kararla belirlenecek. Dünya Uygur Kurultayı Başkanı İsa’nın giriş yasağının kalkıp kalkmayacağı, Türkiye’nin Doğu Türkistan davasına verdiği değeri göstermesi açısından kritik öneme sahip olarak değerlendiriliyor.
2008’DEN BUGÜNE DOLKUN İSA’NIN HUKUK MÜCADELESİ
Dolkun İsa, Doğu Türkistan’da üniversite okurken Uygurların haklarına sahip çıktığı için okuldan uzaklaştırılmış ve memleketinden ayrılmak zorunda kalmıştı. O dönemden beri Uygur davasının öncülüğünü yapan isimlerden Dolkun İsa’ya 2008 yılında Türkiye’nin “milli güvenliğini tehlikeye düşürme” gerekçesi ile İçişleri Bakanlığı’nca yasak konulmuştu. Türkiye’de Anayasa’nın 16. Maddesinde yer alan “yabancıların haklarının uluslararası hukuk standartlarına aykırı olmamak şartıyla sınırlanabileceği” ifadesi bu yasağın savunmasına gerekçe olarak gösteriliyor.
Dolkun İsa’nın bu yasağa ilişkin uzun süredir devam eden mücadelesi 2020 yılının Aralık ayında duruşmalı mahkemeye dönüşerek devam etmişti. İsa’nın avukatları bu konunun çok önemli bir dava olduğu gerekçesiyle duruşma talep etmiş, mahkeme bu talebi yerinde görerek kamuoyunun da önem verdiği bir husus olmasını göz önünde bulundurmuştu. Mahkeme 25 Mayıs’ta ara bir karar açıklayarak devlet makamlarının Dünya Uygur Kurultayı Başkanı İsa için yasak koyma sebeplerinin mahkeme huzurunda açıklanmasını istedi.
DOLKUN İSA’NIN AVUKATLARI: UMUT VERİCİ
Dünya Uygur Kurultayı Başkanı İsa’nın avukatları mahkemenin bu adımının karar adına ümit verici olduğu görüşünde. Avukatlar Dünya Uygur Kurultayı Başkanı’na Türkiye’ye girişin önünü açacak ilk adımın atılabileceğini düşünüyor, aleyhte karar çıkması durumunda konuyu önce istinaf mahkemesine sonra gerekirse sırasıyla Anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne taşımayı planlıyorlar. Avukatlar çıkacak karar sonucunun Türk kamuoyunu Doğu Türkistan davasını daha yakından ve duyarlı takip etmeye vesile olacağı görüşünü dile getiriyor. Dünya’da en çok Uygur Türkü’nün yaşadığı Türkiye’de Doğu Türkistanlıların lideri konumundaki Dolkun İsa’ya “milli güvenliği tehlikeye sokma” gerekçesi ile Türkiye’ye giriş yasağının konulması dikkat çekiyor. Bu mahkemenin sonucu, Türkiye’nin Uygurlara ne kadar sahip çıktığının bir göstergesi olarak takip ediliyor.
Xinjiang (Sincan) Üniversitesi’nde eğitim gördüğü dönemde Uygur toplumunun haklarını savunmak için aktiviteler organize eden Dolkun İsa, aynı zamanda Çin hükumetine karşı, Tiananmen’den bir yıl önce 15 Haziran 1988’de, gerçekleşen dev öğrenci eylemine liderlik etmiş bir insan hakları savunucusu olarak tanınıyor. Çin hükumetine karşı en büyük insan hakları eylemlerinden birini organize ettiği için üniversiteden atılan, sonrasında bir süre hapis cezasına çarptırılan Dolkun İsa, hapisten çıktıktan sonra memleketini terk etmek zorunda kaldı. İsa, daha sonra Almanya’ya yerleşti. Orada hem 1996’da Dünya Uygur Gençler Kurultayı hem de 2004’te Dünya Uygur Kurultayı’nın kurulmasında önemli görevler üstlendi. Dolkun İsa, 2017 yılında Dünya Uygur Kurultayı Başkanlığı’na seçildi ve halen bu görevi yürütüyor.
DÜNYA UYGUR KURULTAYI’NDAN BASIN AÇIKLAMASI
Dünya Uygur Kurultayı, kritik mahkeme ile ilgili olarak aşağıdaki basın açıklamasını yayımladı. Basın açıklamasının tam metni şöyle:
“Dünya Uygur Kurultayı Başkanı sayın Dolkun İSA nın Türkiye’ye girişine konan yasak 2008’den beri halen devam etmektedir. Bu yasağın kaldırılması için Ankara 1. İdare Mahkemesinde iptal davası açılmıştır. İdare Mahkemesi Emniyet Genel Müdürlüğünden Dolkun İSA’nın hangi şekilde Türkiye’nin milli güvenliğini tehdit ettiğini 8 Haziran 2021 günü saat 11.00 de yapılacak olan duruşmada açıklanmasını istemiştir. Bizler de duruşmada sayın İSA’nın nasıl olup da Türkiyenin güvenliğini tehlikeye attığını öğrenmek isteriz. Açıklamayı merakla beklemekteyiz. Böylece bir Uygur Türkü’nü Türkiye aleyhine biri olarak nasıl tanımlayabileceklerini ibretle izleyeceğiz. Basın mensuplarının bu ibretlik davanın duruşmasını izlemeye davet ediyoruz. Bizler yargılamanın adil şekilde yürümesi için Sayın Dolkun İsa’nın da bu duurşmaya katılmasına izin verilmesini talep ediyoruz.”
