Araç Klimasının Zararları
Yaz sıcakları yavaştan kavurmaya başlarken serin yolculuklar için herkes klimalara saldırıyor. Peki bu konforu sağlayan araç klimalarındaki gizli tehlikeyi biliyor muyuz?
Peki, hep keyifli keyifli gezme yazıları olmaz. Biraz da pek bilinmeyen, biliniyorsa da pek değil, hiç umursamadığımız bir konudan söz edelim mi? Küsmek yok ama, maalesef gerçek bu…
Yaz sıcakları bastırınca çoğumuz aracına oturur oturmaz hiç düşünmeden klimayı çalıştırıyoruz. Peki, ama bunun sizin ve otomobilinizdekiler için gerçekten tehlikeli olabileceğini biliyor musunuz? Hayır, klima çarpması ya da üşütmek değil. En kötü, iki gün yatarsınız geçer… Mesele daha büyük. Havalandırma kanallarından süzülen hava, sandığınız kadar masum değil çünkü.
Araç klima bakımı nasıl yapılır?
Kimyasal bir sıkıntı var. Aracınızı örneğin 16 dereceden yüksek bir hava sıcaklığında güneşe koyduysanız, kabinde biriken benzen miktarı 2000 ila 4000 miligrama kadar yükselebilir. Bu da tolore edilebilecek seviyenin neredeyse 40 kat daha fazlasıdır. Gölgede bıraktığımız zaman bile arabanın içinde 400 ila 800 mg benzen birikir. Klimayı ilk çalıştırdığınızda camlar kapalı bir şekilde araçta oturduğunuz zaman benzen solursunuz. Bu da karaciğerinize, kemik dokularını ve böbrekleri etkiler.
Klimayı Çalıştırmadan Önce Camları Açın!
Otomobil üreticileri kullanım kılavuzlarında “klimayı çalıştırmadan önce camları açmalısınız” diye yazar ama bunun nedeni hiç yazılmaz. Kanserojen olduğu tescilli olan benzeni özellikle yaz aylarında hep soluyoruz. Lösemi ve lenfoma gibi hematolojik kanser türlerinde yakalanma riskini dramatik bir biçimde arttıran egzoz dumanında, sigara dumanında, siyah plastikten üretilmiş eşyalarda, boya ve endüstriyel üretim ürünlerinde bulunan ve insan vücudu için hayli toksik olabilen kimyasal bir madde.
Benzen Nedir?
Benzen, benzen türevleri ve birçok aromatik hidrokarbonun ana hammaddesidir. Renksiz, hoş kokulu bir sıvıdır. Benzol de denir. Benzenin sübstitüsyon (yer değiştirme) tepkimeleri oldukça önemlidir. Çünkü, aromatik bileşiklerin pek çoğu bu tepkimelerle oluşturulur.
İkinci Dünya Savaşı’ndan önce benzenin önemli kaynağı maden kömüründen elde edilen katran idi. İkinci Dünya Savaşı sırasında benzen ve bununla ilgili aromatik hidrokarbonlara (toluen, ksilen vb.) duyulan büyük ihtiyaç sebebiyle başka kaynaklar aranmaya başlandı.
Bugün Amerika’da üretilen benzenin % 75’i petrolden olup 5°C’ta donar, 80°C’ta kaynar. İyot, kükürt, fosfor gibi maddelerin çözücüsüdür. Yağları, balmumunu, kauçuğu ve daha birçok organik maddeyi çözer. Kolay alev alır ve isli bir alevle yanar. Benzenin boya, ilâç, plastik ve patlayıcı madde yapımında geniş kullanım alanı vardır. Çözücü olarak ve benzine karıştırılıp yakıt olarak da kullanılır. Camları açmadan klimayı çalıştırdığımızda işte bu yabancı maddeler nefesimizle vücudumuza girer. Organizmadan benzenin atılması çok uzun sürer. Çok yanıcıdır ve oral yolla alındığında toksik etkilidir.
Araç klimasının zararları denilince akla hep, klima çarpması gelir ama aslında durum çok daha ciddi olabilir. Klima, soğuk hava üflemeye başlayana kadar, öncelikle içeride ısınan havayı ve beraberinde benzeni dışarı üfler. Benzen, kansere yol açan zehirli bir maddedir.
Arabaya oturduğunuzda, garip bir koku almasanız bile, önce 1-2 dakika camları açın sonra klimayı çalıştırın. Yapmazsınız ama alışkanlık haline getirmenizi öneririm, motoru çalıştırdıktan sonra da pencereleri bir süre daha açık tutun sirkülasyon olsun.
