İstanbul ulaşımının her geçen gün daha vahim bir tablo çizmesinin nedeni ana ulaşım akslarının doğu-batı yönünde doğrusal olması, Şehri çemberleyen dairesel raylı ve lastik tekerlekli sistemlerin kurulamamış olmasıdır. Boğaziçi’nin güneyinde raylı ve lastik tekerlekli araçlar için inşa edilen olan tüplere Şehitler Köprüsü’nün civarından yapılacak 3 lü Tüpgeçiş projem de eklenirse hem köprüler bakım, tamir, deprem, kaza, savaş koşulları için yedeklenmiş hem de İstanbul’a raylı ve lastik tekerlekli araçlar için Çemberyol ve Çemberray Sistemleri kurulmuş olur.
'Çemberyol’ + ‘Çemberray’ + TransMar’ Çemberleri
Istanbul Trafiğini Çözer…‘
1. Metro için Kenti kuşaklayan bir çember oluşturalım, 'Çemberray'
2. Araçların da Istanbul’u kesintisiz dönmesini sağlayalım, 'Çemberyol'
3. Kent merkezine girmesi gerekmeyen trafiği dış çembere alalım. 'TransMar'
Proje 1: 'Çemberray'
Söğütlüçeşme-Üsküdar- Sirkeci-Yenikapı-Haliç-Levent-Boğaziçi 3lü Tüp-Söğütlüçeşme (saat yönünde)
Projemin iki kenarı yapıldı. Levent-Taksim-Yenikapı Metrosu ve Söğütlüçeşme-Üsküdar-Sirkeci-Yenikapı Tüpgeçiş bağlanıyor. En yoğun seyahat Kadıköy-Levent aksında. Sögütlüçeşme ile Levent’i Boğazın altından oto-ray 3 lüTüp projem ile bağlayalım, raylı ulaşımda çemberin eksik, ancak en önemli kenarını tamamlansın. Böylece Söğütlüçeşme-Yenikapı-Levent metro halkası kapansın. Metro kesintisiz dairesel sefer yapsın, Şehri sürekli dönsün, akıcılık sağlansın. 3 lü Tüp ten metro, araçlar ve toplu taşım geçiyor, Şehitler Köprüsü rahatlıyor ve yedekleniyor. Çemberray Marmaray ile iki kıtada Yenikapı ve Söğütlüçeşme de bağlanıyor.
Proje 2 : ‘Çemberyol’
Söğütlüçeşme-Harem-Kumkapı-Kazlıçeşme-Haliç-Zincirlikuyu-Boğaziçi 3 lü Tüp-Söğütlüçeşme (saat yönünde)
Birçok çağdaş şehirde olan bizde yok. Araçlar Kenti dönemiyor. Yollar Gebze den gelip Trakya ya gidiyor. Marmaray Tüpgeçiş projem çok amaçlı bir tüptü, araçlar ve raylı sistemi taşıyordu. Araç geçişi Avrasya Tüneli olarak ayrıldı daha güneyde yapıldı. Harem de denize dayanan E-5 (D 100) suya batıyor, Kumkapı’dan çıkıyor. Sögütlüçeşme-Harem-Avrasya Tüneli-Sahilyolu-Kumkapı-Haliç-Zincirlikuyu-3 lü Tüp-Söğütlüçeşme Çemberyol u ile çevrilsin. Araçlar ve toplu taşım Istanbul u iki yönde kesintisiz dönsün. Çemberyol Istanbul’u kuşak gibi sarsın, akıcılık sağlansın...
Proje 3 : ‘TransMar’
TEM–S Gökçen H L-Pendik- Bypass Yüzer Viadük TransMar-Eski Atatürk H L Yeşilköy-TEM-FSM Köprüsü-TEM (saat yönünde)
Kuzeyde ki yeni Yavuz Sultan Selim Köprüsü %6 mertebesindeki transit ulaşımı alabiliyor. Kentiçi ulaşıma katkısı yok denecek kadar az. Yalnız Anadolu dan gelip Trakya ya geçen ağır vasıtalar değil, Pendik-Avcılar gibi şehrin iki ucu arasında seyahat edenler var. Pendik-Yeşilköy Bypass Otoray Yüzer Viadük projesini hazırlamıştım. TransMar Günde yaklaşık 200.000 araç Marmara üzerinden ‘bypass’ yapıyor:. Kurtarma-Servis istasyonu için yalnız Kınalıada’nın arkasına uğruyor. Ayrıca, 250km/h Raylı Mekik ile iki kıta arası 15 dakika oluyor. Denizin 25 metre üstüden gidiyor, Boğaz açığında 60 metreye yükseliyor. Toplu taşım da kullanıyor. ITU Deniz Bilimleri Fakültesinden merhum Prof. Odabaşı başkanlığında 12 hocadan oluşan bilim ekibi 1.5 yıl çalıştı. Dünya Boğaz Geçişleri Örgütü 2001 yılında Başyapıt seçti, bilim kitaplarına girdi, yabancı basında yer aldı.
Bu projeleri İstanbul Başkan adaylıklarım sırasında tasarlamış ve gündeme taşımıştım. 20 yılı aşkındır Çemberler Sistemi’ni tamamlanmak için çalışıyorum. Projelerimden Raylı Tüpgeçiş ve Avrasya Tüneli yapıldı ve kullanıma açıldı. Sistemin tamamlanması için eksik projeler Boğaziçi 3lüTüp ve TransMar.
İstanbul ulaşımının kilitli olması muhtemel bir depremde zayiatı ikiye katlar.
Prof. Dr. Ahmet Vefik Alp
Y Müh Mimar Kentbilimci
Amerikan Mimarlar Enstitüsü Üyesi
Britanya Kraliyet Mimarlar Enstitüsü Üyesi
Uluslararası Mimarlık Akademisi Üyesi ve Bölge Başkanı
