Habererk / Haber Merkezi
Sosyal medyada Türkiye sıralamasında birinci sıraya #ZeytinimeDokunma tabelası yerleşti.
Birçok sosyal medya kullanıcısı Türkiye’nin zeytinliklerinin kanuna aykırı işlemle madencilik faaliyetlerine açılmasına tepki gösterdi.
Tepkiler şu şekilde:
NE OLMUŞTU?
Rusya ile Ukrayna arasındaki savaş nedeniyle enerji tedarikinin önümüzdeki dönemde nasıl bir seyir izleyeceği tartışılırken, iktidardan dikkat çeken bir adım geldi. Türkiye’de elektriğin büyük bir bölümü ithal edilen doğalgazla çalışan santrallardan sağlanıyor. Doğalgazın da büyük bir bölümü Rusya’dan ithal ediliyor. Tartışmalar sürerken Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden Yönetmeliği’nde değişiklik yapan yönetmelik yayımladı.
Rehabilite avutması
Maden Yönetmeliği’nin “tarım arazilerinde madencilik faaliyetlerini” düzenleyen maddesine ekleme yapıldı. Buna göre, “ülkenin elektrik ihtiyacını karşılamak üzere yürütülen madencilik faaliyetlerinin tapuda zeytinlik olarak kayıtlı olan alanlara denk gelmesi ve faaliyetlerin başka alanlarda yürütülmesinin mümkün olmaması” durumunda zeytinlikte madenciliğe izin verilecek. Madencilik yapan firmanın “faaliyetlerin bitiminde sahayı rehabilite ederek eski hale getireceğini taahhüt etmesi” yeterli olacak. Ancak bu, yetişip meyve vermesi onlarca yıl alan zeytinlikleri yok edecek.
Ağaçlar taşınacak
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın “kamu yararı” diyerek izin vereceği uygulama şöyle olacak: Maden İşleri Genel Müdürlüğü tarafından belirlenen çalışma takvimi içerisinde zeytin sahası madencilik faaliyeti yürütülecek kısma taşınacak ve sahada yürütülecek madencilik faaliyetleri için geçici tesisler inşa edilecek. Zeytin ağaçlarının taşınmasının olanaklı olmadığı durumlarda da yine madenciliğe izin verilecek. Böylelikle Mustafa Kemal Atatürk’ün 1925 yılında çıkardığı tarım kanunu kapsamında 1939’da kabul edilen zeytin kanunu AKP hükümetinin çıkardığı yönetmelikle yok edilecek.
Yasaya aykırı ama...
Maden Mühendisleri Odası Başkanı Ayhan Yüksel, “Yasa değiştirilmeden yönetmelikle böyle bir değişiklik yapılması hukuken uygun değil. Yasaya aykırı. Bu değişiklik zeytinlikleri bütün madenlere açacak” dedi. CHP Muğla Milletvekili Süleyman Girgin de “Tütün, buğday, şeker üretimini yok ettiler, sıra zeytinliklere geldi. İktidar yanlış tarım politikalarıyla tamamen dışa bağımlı ve ithalata dayalı tarımsal modelle, yerli üretimi de yerli üreticiyi de bitirdi” ifadelerini kullandı.
Kimin işine yarayacak?
“Elektrik ihtiyacının karşılanması gerekçesiyle zeytinliklerin maden sahasına çevrilmesini özellikle ‘beşli çete’ istedi” diyen CHP Muğla Milletvekili Mürsel Alban, düzenlemenin IC İÇTAŞ Enerji ve LİMAK Enerji’nin ortak sahibi olduğu Yeniköy Kemerköy Elektrik Üretim ve Ticaret AŞ, santralların kullandığı linyit madeni sahasını genişletmek amacıyla yapıldığını iddia etti.
Atatürk’ün mirası
Çevreci avukat Şehrazat Mercan, tepkisini “Onlarca kazanılmış dava olmasına rağmen yasayı yönetmelikle yok etmeye çalışıyorlar. 2012 yılında yine böyle bir girişim olmuştu. Ama Danıştay iptal etti. Hukuki süreci başlatacağız. Atatürk’ün zeytin ağaçlarını korumak için çıkardığı yasa kaldırılmak isteniyor. Bu, Ege’de tarımı ve zeytinliklerini bitirir” sözleriyle diye getirdi. Aydın Çevre Platformu Başkanı Mehmet Vergili ise “Maden lobilerinin kâr hırsı bu yönetmeliğin çıkmasına sebep oldu” diye konuştu.
