Siyasi iktidarın son dönemde yaşanan olaylardan sonra, sosyal medya platformlarında uyguladığı erişim engeli ve internetteki yavaşlamayı gidermek için gündeme gelen VPN servislerinin kullanımı oldukça arttı.
Haber, görüntü ya da yayın organlarına dolaylı yoldan ulaşılabilen bir sistem olan ve sansürü kaldıran VPN, sanal özel ağ (virtual private network) anlamına geliyor ve olmadığınız bir yerdeki fiziksel bir ağa kullanıcıyı uzaktan bağlamayı sağlıyor. Girilemeyen sitelere girişi sağlayan mucizevi bir çözüm olarak görülen uygulamayı bazı şirketler yerel ağına sanki oradaymış gibi bağlanmak için kullanıyor.
VPN NASIL ÇALIŞIR?
Birçok farklı protokol ve teknolojiyi kullanan VPN, temel olarak bilgisayarın fiziksel olarak bulunduğu yerden karşıdaki ağa şifreli (kripto anlamında) bir tünel açıyor. Bu tünel içinden iletilen bilgi dışarıdan bakıldığında şifreli olduğu için dışarıdan görüntülenemiyor. Ancak konuya hakim güvenlik uzmanları şifreli veri aktığını görse de içeriğinin ne olduğunu (çok zayıf bir güvenlik kullanmıyorsa) anlayamaz. VPN, bilgisayarınıza veya mobil cihazınıza özelleşmiş bir ağ sürücüsü kurar veya mobil cihazlarda bu gömülü olarak gelir. Sanal bir ağ bağdaştırıcısı gibi davranarak kullanıcıya karşıdaki ağdan bir IP numarası da verir. Kullanıcı böylece izin verilen uygulamalara veya yerel adreslere erişebilir.
VPN SİSTEMLERİ VE KULLANIM ALANLARI
İnternet sitelerine erişim engelinin artması ile talebin arttığı uygulama için günümüzde üç farklı popüler VPN kullanımı bulunuyor. Bunlardan biri evinizdeki bilgisayardan ofisteki sistemlere, hizmetlere veya bilgisayarınıza bağlanmanızı sağlayan VPN sistemleri. Bu sistemler ile uzaktaki bir ağa sanki oradaymış gibi girebilir ve güvenli bir şekilde işlem yapabilirsiniz.
İkinci kullanım alanı ise ülkemizde iş kullanımı dışında yaygın olarak tercih edilen, tüm trafiği toplu şekilde alıp farklı bir konumdan (genellikle başka bir ülkeden) internet ortamına çıkış sağlayan sistemler. Bu VPN teknolojisinin özellikle kamuya açık ağlarda işe yaraması önemli avantaj. Örneğin şifreli veya şifresiz olarak bağlandığınız kablosuz ağda şifre varsa ağa bağlı diğer bilgisayarlar, şifre yoksa çevredeki herkes burada akan veriyi görebilir ve sosyal mühendislik tekniklerini kullanarak sizle veya çalıştığınız firmayla ilgili saldırı vektörleri oluşturabilir. Bu durumda devreye giren VPN sistemi, bilgisayar veya mobil cihazınızdan akan veriyi “koklanabilir” (sniffing, veri paketlerini toplayıp analiz etme işi) ağdan uzaklaştırıp internete çıkarttığı için yüzde 100'e yakın güvenlik sağlar. Bundan sonra interentte gezebilir, güvenli olmayan FTP hizmetleri üzerinden daha güvenli şekilde dosya gönderebilir, bulut hizmetlerindeki dosyalarınızı hangi hizmeti kullandığınızı göstermeden senkronize edebilirsiniz.
Bir diğer VPN türü de özellikle oyuncuların hayatlarını kurtaran ve yanlış yönlendirme (routing) sorunları nedeniyle yükselen sunucu cevap sürelerini (ping) düşüren özelleşmiş sistemlerdir. Bu sistemler de internet servis sağlayıcınızın oyun verisini ayırt etmeden noktadan noktaya sektirme sorununu çözüp kullanıcıya daha kısa bir rota çizer ve özellikle MMO diye tabir edilen çok oyunculu online oyunlarda gözle görülür ve sinir katsayılarını düşürür nitelikte etki etmektedir. Diğer VPN çözümlerine göre daha ucuz veya pahalı olsa da genellikle oyundan oyuna göre sürekli güncellenen ayarlara sahip olmaları sayesinde hayat kurtarır niteliktedir.
VPN NASIL KULLANILIR?
Şirketinize erişmek için kullanacağınız VPN sistemleri konusunda sistem yöneticilerine danışabilirsiniz. Danışmanını, tahminen bilgisayarınızı ve/veya mobil cihazınızı çeşitli güvenlik standartlarına getirerek bu kurulumu yapacaktır. Diğer VPN türlerinde ise genellikle bir hizmet satın almak ve daha sonra sisteminize bir yazılım kurmanız gerekiyor. Sisteme bir sürücü olarak eklenip çalışabilen VPN sistemleri bilgisayarlarda yönetici hakları isteyecektir. Eğer oyunlar için olan VPN sistemlerini kullanacaksanız oyunun sisteminizdeki yerini bulup yazılıma tanımlamak (bazen otomatik olarak yapabiliyorlar) ve oyunu bu yazılım üzerinden başlatmak gerekiyor.
VPN İLE İZİNİZİ KAYBETTİREBİLİR MİSİNİZ?
Kullandığınız ağ üzerinde kendinizi görünmez olmasa da anlaşılmaz hale getirebileceğiniz genel VPN hizmetlerinde, hizmet sağlayıcı tarafında çeşitli kayıt sistemleri kullanılıyor. Bu kayıt sistemleri ülkelere göre değişiyor. Sizi başka bir ülkeye ulaştırdıktn sonra internete taşıyan sistemlerde, çıkış yaptıktan sonra o ülkenin internet regülasyonları sizi olumlu veya olumsuz şekilde etkileyebilir.
VPN FİYATI NE KADAR?
Çok sayıda yabancı menşeli firmanın sunduğu genel veya özelleşmiş VPN çözümü hizmetleri aylık 10-20 lira civarında değişen fiyatlardan hizmet veriyor. Ücretsiz hizmetlerde genellikle veri miktarı sınırlı oluyor ve bir süre sonra ya tamamen duruyor ya da kullanmak istemeyeceğiniz kadar yavaşlıyor.
İŞTE ÜCRETSİZ KULLANABİLECEĞİNİZ VPN ULGULAMALARI
ProtonVPN
1.1.1.1: Faster İnternet
Atlas VPN
Hotspot Shield Free VPN
PrivadoVPN
VPN Unlimited
Express VPN
Betternet
Windscribe
Hapi VPN
Windscribe
Hapi VPN
TunnelBear
ZenMate
Speedify
