Dakikalar içinde hayat kurtaran 5 acil adım

Yaz aylarıyla birlikte doğa canlanıyor, ancak arılarla daha sık karşılaşmak bazı insanlar için ciddi sağlık tehditleri yaratabiliyor. Özellikle arı zehirine alerjisi olan bireyler için tek bir arı sokması bile hayati risk taşıyabiliyor. Peki böyle bir durumda ne yapılmalı? Arı zehiri nedir ve alerjik kişiler neden bu kadar etkilenir?

ARI ZEHİRİ NEDİR?

Arı zehiri, arının iğnesiyle birlikte insan vücuduna enjekte ettiği, oldukça karmaşık yapıda bir biyolojik sıvıdır. Bu zehir, melittin, histamin, fosfolipaz A2 ve apamin gibi çeşitli enzimler, peptitler ve toksik maddeler içerir. Normal bireylerde bu bileşenler sadece lokal ağrı, şişlik ve kaşıntı gibi tepkilere yol açarken; alerjik bireylerde ise vücut, zehire karşı aşırı bağışıklık tepkisi göstererek ciddi sağlık sorunlarına neden olur.

ALERJİSİ OLAN KİŞİ ARI TARAFINDAN SOKULURSA NE YAPILMALI?

Alerjik bireylerde arı sokması, anaflaktik şok adı verilen ve dakikalar içinde ölümle sonuçlanabilecek ciddi bir alerjik reaksiyonu tetikleyebilir. İşte böyle bir durumda atılması gereken adımlar:

Hemen acil yardım çağrılmalı

Dakikalar bile çok önemli. İlk yapılması gereken şey, profesyonel tıbbi yardım istemek olmalı.

Adrenalini (epinefrin) olan biri iğnesini uygulamalı

Alerjisi olduğunu bilen kişiler genellikle yanlarında oto-enjektör (Epipen) taşır. Bu iğne, uyluk kasına uygulanmalı ve panik yapılmadan 10 saniye bekletilmelidir.

KİŞİ DÜZ BİR ZEMİNE YATIRILMALI

Nefes alma güçlüğü yaşıyorsa başı hafif yukarıda tutulabilir. Ancak bayılma eğilimi varsa ayakları yukarı kaldırılmalıdır.

İĞNE SOKULDUYSA ÇIKARILMALI

Arının iğnesi hala ciltteyse, bir cımbız ya da tırnakla kazıyarak çıkarılmalı. Ancak fazla bastırılmadan yapılmalı, aksi takdirde zehir daha fazla yayılabilir.

NEFES YOLUNU AÇIK TUTUN, SAKİN OLUN

Reaksiyonun şiddeti arttıkça boğaz şişebilir. Bu nedenle hasta konuşamıyor ya da nefes alamıyorsa ağız çevresi açık tutulmalı ve bilinç sürekli kontrol edilmelidir.

ARI ALERJİSİ OLANLAR NE YAPMALI?

Alerji testi yaptırarak arı zehrine duyarlılığı olan bireyler, yaz aylarında tedbirli davranmalı. Doktor önerisiyle sürekli epinefrin enjektörü taşımalı, piknik ve doğa yürüyüşlerinde kapalı kıyafetler giymeli, parlak renkli kıyafetlerden ve parfümlerden kaçınmalı. Ayrıca balkonlarda ya da açık alanlarda meyve ve tatlı tüketiminden sonra çöpler hemen atılmalı.