Osmanlı mimarisinin en görkemli camilerinden olan, Sedefkar Mehmet Ağa'nın eseri 400 yıllık Sultanahmet Camii, 3 yıl önce tarihinin en kapsamlı restorasyon çalışmasına sokuldu. 2017 yılında Sultanahmet Camii’nde başlanan restorasyonun 2020’nin sonunda bitmesi planlanıyordu. Ancak 2020 yılının Şubat ayına gelindiğinde Sultanahmet Camii restorasyonunun sadece yüzde 30’u tamamlanabildi. Yani restorasyon süreci uzadı. Sultanahmet Camii'nin restorasyonunu ise, Mehmet Yıldız'ın kurucusu olduğu “starwood” firması sponsor oldu. Camii’nin müteahhitlik işini de Temel Servet Taşkın'a ait Taşyapı İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş. aldı. Taşyapı İnşaat daha önce Beyoğlu İstiklal Caddesi’nin tartışmalara neden olan yer döşemelerini yapmıştı. Taşyapı İnşaat’ın restorasyon konusunda yeterli bir firma olmamasına rağmen Sultanahmet Camii’nin restorasyonundan sorumlu olması tepkilere neden oldu. Sultanahmet Camii’ndeki restorasyonun nasıl yapılacağını belirlemek için bilim kurulu oluşturuldu. Restorasyonda kullanılacak taş önerisi de kimyager Ahmet Güleç yaptı. Odatv’nin öğrendiğine göre, Sultanahmet Camii restorasyonu için Ahmet Güleç’in önerisi ile Denizli Traverteni taşı kullanıldı. Bunun nedeninin de renk benzerliği olduğu ifade edildi. Bu gelişme üzerine tartışma başladı. UZMANLAR RESTORASYONDAKİ TEHLİKEYE DİKKAT ÇEKTİ İstanbul’un tarihi ve mimari kimliğini ortaya koyan anıtsal yapıların ana malzemesini doğal taşlar oluşturuyor. Bu yapılardaki doğal taşlarda zamanla, yıpranma sonucunda “taş hastalıkları” denilen bozulmalar meydana geliyor. Odatv’ye konuşan uzmanlar da, böyle durumlarda tarihi yapıların restorasyonunda orijinal doğal taş kullanılması gerektiğine dikkat çektiler. Ayasofya, Topkapı ve Dolmabahçe Sarayları, Fatih, Süleymaniye, Sultanahmet ve Rüstem Paşa Camii’lerin de bölgenin jeolojisini oluşturan doğal taşlardan biri olan “Bakırköy Küfeki Taşı”nın çok yaygın bir biçimde kullanıldığını söyleyen uzmanlar, bu ocakların daha önce İstanbul’un Haznedar, Güngören, Davutpaşa, Zeytinburnu ve Sefaköy bölgelerinde olduğunu söylediler. “Günümüzde, eski ocak yerleri tamamen yerleşim alanlarının veya ulaşım ağlarının altında kaldığından, bu bölgeden orijinal doğal taşın temin edilmesi mümkün olmamakta” diyen sanat tarihçileri, alternatif taş kaynakları için şunları söylediler: “Buna bağlı olarak, ‘Bakırköy Küfeki Taşı’nın yerine, yakın geçmişte ve güncel restorasyon çalışmalarında ‘alternatif’ olarak sıkça kullanılan; ‘İstanbul-Arnavutköy-Sazlıbosna Taşı’ ve ‘Kırklareli-Pınarhisar Taşı’nın üretildiği ocaklarda malzeme kalitesinin jeolojik nedenlerle kısa aralıklarda değişmesi, rezervlerin sınırlı olması ve özellikle dış mekânlarda ve yatay kullanıma, sahip oldukları malzeme özellikleri açısından yeterince uygun olmadıkları, bunun sonucu olarak, kullanıldıkları önemli anıtsal yapıların restorasyon çalışmalarında da yapıda çok kısa zaman içerisinde yıpranıp tahrip oldukları açıkça görülmüştür. Bazı restorasyon uygulamalarında ise özgün doğal taşların onarımında, imitasyon (taklit) malzemelerinde kullanıldığı bilinmektedir. Bu durum, mevcut ve yapılması planlanan restorasyon çalışmalarında gereksinimleri karşılayabilecek uygun niteliklere sahip yeni potansiyel orijinal (özgün) doğal taş kaynak alanlarının araştırılıp bulunmasını zorunlu hale getirmiştir. Özellikle, yakın geçmişte kapsamlı restorasyon çalışmaları tamamlanan; Süleymaniye Camii, Nur-u Osmaniye Camii ve birçok önemli tarihi eserimizin başlıca beden duvarları, minareleri, dış bahçe duvarları ve dış avlu zemin döşemelerinde özgün yapı taşı olarak kullanılan ‘Bakırköy Küfeki Taşı’ yerine, yapılan restorasyon ve onarım çalışmalarında, alternatif olarak kullanılan bu doğal taşların çok kısa bir süre içerisinde yıpranıp tahrip oldukları görülmüştür. İstanbul’daki önemli tarihi kârgir yapıların restorasyon ve onarım çalışmalarında ‘Bakırköy Küfeki Taşı’nın yerine alternatif olarak kullanılan ve yukarıda bahsedilen mevcut doğal taşlarda yaşanan sorunlardan ve bu sorunların bir daha yaşanmaması için uygun niteliklere sahip yurtiçi ve yurtdışı yeni potansiyel 'orijinal (özgün) doğal taş' kaynak alanları üzerine yapılan bilimsel araştırmalar son derece önem arz etmektedir. Bu kapsamda, özgün 'Bakırköy Küfeki Taşı' ile bilimsel (jeolojik) ve teknik (malzeme özellikleri) yönden birebir aynı niteliklere sahip; yurtdışında hali hazırda üretim yapılan bir taş ocağı ve yurtiçinde ise yapılan ön araştırmalar sonucunda ocak açılmasına ve üretime uygun olduğu düşünülen potansiyel kaynak alanlarının mevcut olduğu tespit edilmiştir.” Odatv’ye konuşan uzmanlar, Sultanahmet Camii’nin yanında benzer tehlikenin Topkapı Sarayı için de geçerli olduğunu ifade ederek, şu bilgilendirmeyi yaptılar: “Güncel olarak, İstanbul’da, Dünya’da başka bir eşi ve benzeri olmayan Sultan Ahmet Camii’inde devam eden kapsamlı restorasyon çalışmalarında; yapının özgün taşı olan Bakırköy Küfeki Taşı yerine, ilgili bilim ve danışma kurulları tarafından alınan bir kararla, yapının yıpranan ve tahrip olan bu özgün doğal taşlarının değişimi ve onarımı ‘Denizli Traverten’ taşı ile yapıldığı, ayrıca, internetteki bazı gazete haberlerinden de, Topkapı Sarayı ve Edirne-Saatli Medrese’nin restorasyonlarında da; ‘Şanlıurfa Taşı’ nın kullanıldığı öğrenilmiştir. Bilimsel ve Teknik anlamda hiçbir benzerlik göstermeyen bu alternatif (ikame) doğal taş türlerinin, Kültürel Miras Yapılarımızın en önemlilerinden birisi olan Sultan Ahmet Camii’ başta olmak üzere, diğer önemli tarihi yapılarda, geri dönüşü olmayan kalıcı görsel (estetik) ve yapısal tahribatlara yol açacağı, bu yapıların özgün mimari ve tarihi kimlikleri ile de asla bağdaşmayacağı aşikârdır. Tarihi eserlerimizin, konusunda uzman olmayan kişiler (doğal taşların jeolojik ve malzeme özelliklerini bilmeyen) tarafından seçilen ve karar verilen yanlış ve özgün olmayan doğal taşlarla restore edilmesi, son derece yanlış bir durum ve sorun olarak görülmektedir. Bu yapılan yanlışların tekrarlanmaması, her biri bir ‘Kültürel Miras’ değerine sahip olan önemli anıtsal eserlerin restorasyonlarında ve onarımlarında özgün ve orijinal doğal taş kaynaklarının kullanılması birincil ölçüt ve tercih olmalıdır. Bu durumun özellikle, Devletimizin konuyla ilgili ve yetkili önemli kurumları olan; ‘Kültür ve Turizm Bakanlığı’ ve ‘Vakıflar Genel Müdürlüğü’ tarafından dikkatte alınması son derece önem arz etmektedir. Sonuç olarak, İstanbul’da bulunan, farklı uygarlıklara ait önemli anıtsal niteliğe sahip tarihi yapılarda, günümüzde ve yakın gelecekte yapılması planlanan restorasyon ve onarım çalışmaları için, gelişmiş ülkelerde yapılan benzer çalışmalarda dikkate alınarak, bu yapıların hemen hepsinde özgün malzeme olarak yoğun bir biçimde kullanılmış olan 'Bakırköy Küfeki Taşı'nın nitelik açısından birebir aynısının kullanılması ve temin edilebilmesi için, yapılan detaylı ön bilimsel araştırmalarla, yukarıda belirtilen yurtdışı ve yurtiçi potansiyel kaynak alanları tespit edilmiştir. Bu kaynaklardan temin edilecek olan orijinal doğal taşlar ile bu önemli tarihi yapılarımız, nitelikli bir şekilde restore edilip onarılarak, gelecek nesillerimize de sağlam ve nitelikli bir şekilde kavuşturulacağı, özgün mimari ve tarihi kimliklerini de koruyacakları şüphesizdir.”