Özbekistan'ın 1995 yılından beri kullanılmakta olduğu Latin alfabesinde güncellemeye gidildi. Özbekistan'ın bağımsızlığını ilan etmesiden sonra ortaya koyduğu alfabedeki sorunlardan, sadece Özbek dilcileri, yazarları, aydınları değil, halktan kişiler de şikayetçi olmuştu. Çift harflerle ch, sh, gh yazmaktan ve gereksiz "kesmeli" (apostroflu) harflerin yazılması gibi sıkıntılar söz konusuydu.
Özbekistan'ın yeni Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyayev'in emriyle oluşturulan Özbek Latin Alfabesini Islah Etme Kurulu Başkanı Prof. Şühret Siraciddinov (Шуҳрат Сирожиддинов) konu hakkında bir gazeteye verdiği demecinde, bu konuda çeşitli öneriler olduğunu söyleyerek düzetilecek harfler konusundaki tartışmaları aktardı.
ALFABENİN GÜNCELLENMESİ UMUT VERİCİ
Konu hakkında, tanınmış Türkolog Timur Kocaoğlu, Taşkent'teki Ali Şir Nevayi Özbek Dili ve Edebiyatı Üniversitesi Rektörü Şöhret Siraciddinov ile bu konuyu görüştüklerini kişisel facebook hesabından aktardı. Bu konuda 3 ayrı alfabe önerisi olduğunu bildiren Kocaoğlu, hesabından Özbekistan'da önerilen yeni alfabenin taslak halini yayınladı. Kocaoğlu, alfabenin güncellenmiş hali hakkında şunları söyledi, "Yeni alfabe önerisi, mavi renkli sütunda verilmiş.(fotoğrafta) Bu oldukça iyi olmakla birlikte umarım şu aşağıdaki 6 öneri ele alınarak istenen harfler düzeltilir ve gerekli harfler eklenir."
"O harfi kalın a için, a harfi ise açık e ünlü sesi için kullanılmı. Bunlar yerine, a harfi kalın a için, ancak üstü noktalı ä harfi ise, geniş e için kullanılmalı,
Üstü şapkalı Ŏ kalın söylenen a harfi için alınmış! Kalın a ünlü sesi, zaten var olan a foneminin bir yan sesi "alafon"dur, alafonlar için ayrı bir harf vermenin gereği yoktur,
J harfiyle verilen C ünsüz sesi C olmalı,
İnce Ö ünlü sesi için Öö harfi konulmamış, Özbek derken böyle ince ö ile söylenir oyın derken kalın o değil. Ö harfi eklenmeli,
Ü ünlü sesi için harf konulmamış, Ü harfi eklenmesi,
İnce İi harfi var, ancak kalın noktasız Iı ünlü sesi için Iı harfi konulmamış, bu yüzden ı harfi de bu yeni Özbek Latin alfabesne eklenmeli,
Eğer Özbekistan'daki Özbek Latin Alfabesini İslah Etme Kurulu bu dediğim 3 düzeltmeyi de yapsa, işte o zaman Türk Dünyası Ortak Latin Alfabesi olduğu gibi Özbekistan'da kullanılacaktır."
TÜRK DÜNYASINDA LATİN ALFABESİNE GEÇİŞ ADIMLARI
Orta Asya Türk cumhuriyetlerinde, latin alfabesine geçiş meselesi hızlanıyor. Özellikle geçen yıl Kazakistan'ın devrim niteliğindeki adımı ile latin alfabesine geçtiği ve devlet aramasında dahi bunu kullandığı bildirilmişti.
Öte yandan Türk dünyasında, Azerbaycan 1992 yılında, Kazakistan 2018 yılında, Türkmenistan 1999 yılında latin alfabesine geçiş yaptı. Kırgızistan'da ise 2017 yılında latin alfabesine geçiş için ilk tasarı sunuldu.
