~~Ayn-el Arap (Kobani) neresi?
Osmanlı kaynaklarında burası Arap Pınarı olarak adlandırılmıştı. Suriye yönetimi ise bunu Arapçaya çevirerek Ayn-el Arap olarak değiştirdi.
Son birkaç yılda Türkiye'nin gündeminde gitgide daha fazla yer alan Suriye Kürtlerinin bölgedeki geçmişi bin yıl öncesine dayanır.
Şam ve Halep şehirleri başta olmak üzere Suriye'de yaşayan Kürtlerin önemli bir kısmı Haçlı seferlerine karşı mücadele etmek için bölgeye gelenlerdi.
Sonraki dönemlerde bazı önemli Müslüman Kürt alimlerinin bölgeye yerleşmesiyle Şam ve Halep'teki Kürt nüfusu sürekli bir şekilde arttı.
Özellikle Selahaddin Eyyubi döneminden itibaren Şam'da önemli bir Kürt mevcudiyeti oluştu.
'Şam'da hayat tatlıdır; fakat vatan daha tatlıdır"
Bu tarihlerden itibaren Kürtler Şam'ı vatanları ile karşılaştıracak kadar çok benimsemişlerdi. Hatta Kürtlerin Şam hayranlığı şöyle bir deyişe de konu olmuştu. 'Şam'da hayat tatlıdır; fakat vatan daha tatlıdır"
Eyyubiler ve Memlükler döneminde Şam'ın ve Halep'in yönetiminde görev alan Kürtler yaklaşık 400 yıl Ortadoğu coğrafyasına hakim olan Osmanlı devleti döneminde varlığını devam ettirdi.
19.yy'da Osmanlı yönetimi tarafından Anadolu ve Irak'tan bölgeye yerleştirilen Kürt aşiretleri ile bölgede yaşayan Kürtlerin nüfusu daha da arttı. Bu dönemde Suriye Kürtleri, özelikle Şam ve Halep civarında, Hatay'ın güneyinde Cebel-i Ekrad ( Kürt Dağı),Afrin bölgesinde yaşadılar.
II.Abdülhamid döneminde bölgede asayişin sağlanması sonrasında göçebe Kürt aşiretleri de bölgeye yerleşmeye başladılar.
Kürt nüfusunun yoğunlaştığı yerlerden biri de Suriye'nin Kuzeydoğu sınırı bölgesindeki Cezire oldu.
Lozan antlaşması ile sınır çizildi
Osmanlı Devletinin I.Dünya savaşından yenik çıkması ile bölge haritası yeniden çizilince Suriye toprakları Fransa işgali altına girdi. Böylece bölgede yaşayan Kürtler Osmanlı'dan ayrılmış oldu.
Lozan antlaşması ile Türkiye- Suriye sınırı kesinleşince Türkiye'nin Güneydoğusunda yaşayan Kürtler ile Suriye tarafında yaşayan Kürtlerin arasına sınır çizilmiş oldu.
I.Dünya savaşı sonrasında Fransız mandasında Suriye devletinin kuruluşunun ardından sınırlar aşiretlerin göçlerine kapatıldı. Ancak özellikle 1925 yılında doğuda çıkan Şeyh Sait isyanı sonrasında bölgede uygulanan politikalardan dolayı birçok Kürt aşireti Türkiye'den Suriye'nin kuzeyine göç etmek zorunda kaldı.
Son günlerde yoğun saldırılara maruz kalan Ayn-el Arap ( Kobani) bölgesi ise Türkiye Suriye sınırında Halep vilayetine bağlı bir merkezdir.
Osmanlı kaynaklarında burası Arap Pınar olarak adlandırılmıştı. Suriye yönetimi ise bunu Arapçaya çevirerek Ayn-el Arap olarak değiştirdi.
KOBANİ İSMİ NEREDEN GELİYOR?
Bağdat demiryolu kenarında 1910"lu yıllarda kurulan Alman şirketine ithafen kullanılan Kompany kelimesinin Kürtçeleşmesi ile birlikte bölgedeki Kürtler burayı Kobani olarak adlandırdılar.
Ayn-el Arap-Kobani'de Kürtlerin nüfusu hakkında net rakamlar olmamakla birlikte buraya bağlı 120 köyde Kürtler yaşamaktadır.
Ayn-el Arap ( merkez ) ,Şeyuk Tahtani ve Serrin olmak üzere 3 nahiyeye sahip olan ilçenin en kalabalığı Ayn-el Arap'tır. Burada Kürtler çoğunluktadır.
Diğer iki nahiyede ise Kürt nüfus çoğunluğu yoktur. Ayn-el Arap-Kobani bölgesinde yaşayan Kürt aşiretleri temel olarak Berazi aşiretinin kollarından oluşmaktadır.
Kaynaklar:
Rasim Bozbuğa; Suriye Kürtleri: Suriyenin Kuzeyinde Etnik Yapı ve Kürt Nüfusu, Mustafa Dağ, 2000'e kadar Suriye Kürtleri Abdi Noyan Özkaya;Suriye Kürtleri: Siyasi Etkisizlik ve Suriye Devleti'nin Politikaları
Ömer Aymalı /Tarih Dosyası /Dünya Bülteni
