Habererk / Haber Analiz
İyi Parti Genel Başkanı Meral Akşener Halk TV’de, “Cumhurbaşkanı adayı değilim, parlamenter sistemde Başbakan adayım” ifadelerini kullanması sistem tartışmalarını yeniden alevlendirdi.
Zafer Partisi’nin parti programında da, “Parlamenter Hükümet Sistemi, Siyasal Katılma ve Temsil” başlığıyla parlamenter sisteme geçilmesi gerektiği vurgulanmıştı.
AKP’NİN YENİ SİSTEM REVİZYONU ÖNERİSİ!
Sistem tartışmalarının başlamasının ardından AKP’nin yeni anayasa için muhalefete 'sistem revizyonu' önerisiyle gitmeye hazırlandığı haberi BBC Türkçe’de yayınlandı.
MHP'nin sürpriz desteğiyle başkanlık sistemine hızla geçilmesi nedeniyle, uygulamada bazı aksaklıklar yaşandığı ve sistemin tam olarak oturmadığı AKP'de de kabul görüyor.
“Yarı başkanlık benzeri bir sistem olabilir”
‘Feragat edilebilecekler’ arasında, bakanların ve başkan yardımcısının parlamentodan, milletvekilleri arasından atanması ve Parlamenter Sistem'deki "güvenoyuna" benzer bir sistemle belli koşullarda "görevden alınması", gensoru, sözlü soru gibi Meclis denetim yollarının yeniden getirilmesi ile daha etkin bir "denge-denetleme" sistemi oluşturulması sayılıyor.
AKP’YE YAKIN GAZETECİ NAGEHAN ALÇI: SARAY ÇANKAYA’YA TAŞINSIN!
Habertürk yazarı Nagehan Alçı, cumhurbaşkanlığının yeniden Çankaya'ya taşınması gerektiğini söyledi.
Alçın, “Yeni sistemde Cumhurbaşkanı adeta Norveç Kralı gibi sembolik ve siyaset-üstü olmalı. İç politikanın p’si bile Çankaya’ya girmemeli” ifadelerini kullandı.
6 MUHALEFET PARTİSİ, PARLAMENTER SİSTEM İÇİN ORTAK METİN ARAYIŞINDA!
BBC Türkçe’de yer alan habere göre; “Güçlendirilmiş parlamenter sistem” vaadiyle seçmene gitmeye hazırlanan muhalefet partilerinin temsilcileri, bu konuda ortak metin oluşturmak için toplantı yapmıştı.
Toplantıya, geçen seçimde "millet ittifakı" içinde yer alan CHP, İYİ Parti, Saadet Partisi ve Demokrat Parti'nin yanı sıra, ittifak dışından DEVA Partisi ve Gelecek Partisi temsilcileri de katılmıştı.
6 siyasi partinin temsilcileri, Ekim ayı başında da bir araya gelerek, çalışmaları sürdürecek.
CHP, Gelecek Partisi ve İYİ Parti, parlamenter sistem önerilerini kamuoyuna açıklamış, bu konudaki çalışmasını tamamlayan ancak kamuoyuna açıklamayan DEVA Partisi Genel Başkanı Ali Babacan, geçtiğimiz günlerde, siyasi partilerin bir araya gelerek, ortak çalışma yapması çağrısı yapmıştı.
Söz konusu partiler, daha önce parlamenter sistem konusunda çalışmayı yürütme ve diğer partilerle görüşmeleri sürdürmek için de hukuk veya siyasi işlerden sorumlu genel başkan yardımcılarını görevlendirmişti.
CHP’NİN PARLAMENTER REJİM ÖNERİSİ!
30 Haziran Çarşamba günü Genel Başkan Kemal Kılıçdaroğlu başkanlığında toplanan Parti Meclisinde Hukuk ve Seçim İşleri Genel Başkan Yardımcılığı eşgüdümünde hazırlanan Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem raporu görüşüldü.
25-26 Temmuz 2020 tarihinde gerçekleştirilen 37. Olağan Kurultayımızda oy birliği ile kabul edilen İkinci Yüzyıla Çağrı Beyannamesinde ilk maddesinde de vurgulanan güçlendirilmiş parlamenter sistemin ana ilkeleri benimsendi.
Ana ilkeler şunlar:
Cumhurbaşkanı partiler üstü ve tarafsız konuma getirilecektir. Demokrasilerin ana omurgası olan (yasama, yürütme ve yargı erkleri arasındaki ilişkiler için) kuvvetler ayrılığı ilkesi hayata geçirilecektir. Yürütmenin/Hükümetin yargı üzerindeki vesayeti kaldırılacak, bağımsız ve tarafsız yargı tesis edilecektir. Güçlü bir demokrasi için güçlü meclis, güçlü milletvekili yapısı sağlanacaktır. Milletin vekilini yine milletin seçmesi sağlanacaktır. Başta Anayasa olmak üzere, mevzuatımız darbe hukukundan arındırılacaktır. Siyasi Ahlak Yasası çıkarılacak, siyaset asla bir zenginleşme aracı olmayacaktır. Yurtdışı seçim çevresi oluşturulacak, yurt dışındaki vatandaşlarımızın da mecliste temsili sağlanacaktır. Meclisin hükümeti denetleme yolları işler ve etkili hale getirilecektir. Genel görüşme, meclis araştırması, meclis soruşturması ve gensoru yolları etkin kılınacaktır. Mecliste bir “Kesin Hesap Komisyonu” oluşturulacak ve bu komisyonun başkanlığı ana muhalefet partisine verilecektir. Sayıştay gerçek işlevine kavuşacak, raporlarının tamamı meclise sunulacaktır. Kamu ihale kanunu değiştirilerek tüm kamu ihalelerinin şeffaf ve kayırmacılıktan uzak yapılması sağlanacaktır. Adaletli bir vergi politikası için “Ulusal Vergi Konseyi” kurulacaktır. Güçlü bir stratejik planlama teşkilatı kurulacaktır. Asgari ücret vergiden muaf tutulacaktır. “Aile Destekleri Sigortası Kurumu” ile hiçbir çocuğun yatağa aç girmemesi sağlanacaktır. Hiçbir yurttaşımız dışlanmayacak, özellikle kadına ve çocuğa yönelik şiddet ve istismar önlenecektir. Dezavantajlı gruplara pozitif ayrımcılık uygulanacaktır. Halkın da meclise kanun önerisi verebilmesi sağlanacak, torba kanun uygulamasına son verilecek, kanun yapım sürecinde meslek odaları, sendikalar ve sivil toplum örgütlerinin görüşleri mutlaka alınacaktır. ’nın bütün işlemleri karşı-imza kuralına bağlı olacak, tek başına yapacağı işlemler sayılı olarak Anayasa’da açıkça düzenlenecektir. Başbakan TBMM üyeleri arasından seçilecek, yürütme organının başı olarak, Meclisten güvenoyu alacak; Bakanlar Başbakan tarafından belirlenecektir. Siyasi istikrarı sağlamak için hükümeti kurmak kolay, düşürmek zor olacaktır. Kurucu güvenoyu ve yapıcı güvensizlik oyu getirilecek, güvenoyu için olumlu oyların fazla olması yeterli olacak, güvensizlik oyunda ise üye tam sayısının salt çoğunluğu aranacaktır. Seçimde en çok oyu almış parti hükümeti kuramamışsa belli bir sürenin sonunda ikinci en çok oyu almış partiye bu görevin verilmesi güvence altına alınacaktır. Yeni bir merkez yerel dengesi kurulacak, yerel yönetimlerin gelirleri arttırılacak, kayyum uygulamalarına son verilip seçimle gelenin seçimle gitmesi güvence altına alınacaktır. Eğitim politikalarının tek hedefi “Fikri Hür, İrfanı Hür, Vicdanı Hür” nesiller yetiştirmek olacak, üniversitelerimizde her türlü düşünce özgürce tartışılabilecek, üniversitelerimizin idari, mali ve bilimsel özerkliği sağlanacak, darbecilerin getirdiği YÖK kaldırılacaktır. Kamu yönetimi liyakat, etkililik ve saydamlık ilkelerine göre örgütlenecektir. Kamuya alımlarda sözlü sınavlar kaldırılacak, istisnai durumlarda ses ve görüntü kaydı zorunlu olacaktır. Başta Merkez Bankası olmak üzere düzenleyici ve denetleyici kurumların bağımsızlığı ve güvencesi sağlanacaktır. Anayasa Mahkemesi’nin kuruluş ve işleyişi hukuk devleti ve bağımsız yargı temelinde yeniden düzenlenecektir. Hakimler ve Savcılar Kurulu kaldırılacak, Adalet Yüksek Kurulu oluşturulacaktır. Kurul yargıçlar ve savcılar olmak üzere iki ayrı daire şeklinde örgütlenecektir. Adalet Bakanı ve Müsteşarı (Bakan Yardımcısı) Kurulda yer almayacaktır. Kurulda avukatlar da temsil edilecektir. Kurulun kararları yargı denetimine açık olacaktır. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı ve Vekili, Yargıtay Genel Kurulu tarafından seçilecektir. Yüksek Seçim Kurulu seçim mahkemesi olarak yeniden düzenlenecektir. Bu organın kararlarına karşı Anayasa Mahkemesine başvuru yolu açılacaktır. Gelecek nesiller için “ekosistem” hakkı korunacak, “Çevre Yargısı” kurulacaktır. İddia makamı ile savunma makamı arasındaki eşitsizlikler düzeltilecektir. Duruşma salonlarında savcılar ve avukatlar aynı seviyede oturacaktır.
İYİ PARTİ’NİN PARLAMENTER REJİM ÖNERİSİ!
İyi Parti’nin internet sitesinde yayınlanan parlamenter rejim önerisinde dikkat çeken ifadeler yer aldı.
Öneride Cumhurbaşkanının partisiz ve tarafsız olmasından, yeni hükümet şekline kadar her konunun yer aldığı görüldü.
İYİ PARTİ’NİN ÖNERİSİNİN TAMAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYABİLİRSİNİZ
