Turgut Özal, başbakanlığı döneminde, bedelleri tahsil edilerek gecekonduları kayıt altına alan tapu tahsis belgeleriyle ilgili sorunlar aradan geçen yaklaşık 40 yıla rağmen çözülemedi. Son olarak Ankara Mamak’taki bir gecekonduyla ilgili sorun Anayasa Mahkemesi’ne taşındı. Ercan Mumcu ve ailesinin 1985 yılında yaptıkları başvuru üzerine 1992 yılında 79 metrekare arsa için tapu tahsis belgesi verildi. “GECEKONDUNUZ İKİ KATLI, SİZ DAR GELİRLİ DEĞİLSİNİZ” Tam 22 yıl sonra 2014 yılında AKP'li Mamak Belediyesi, ailenin gecekondusunun iki katlı olmasını bahane ederek “dar gelirli olma” şartını sağlamadığı gerekçesiyle tapu tahsis belgesini geri aldı. Mumcu Ailesi, mahkemeden de sonuç alamayınca Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuruda bulundu. “KORUNMAYA DEĞER BİR MENFAAT” Yüksek Mahkeme yaptığı incelemede şu tespit ve değerlendirmelerde bulundu: Tapu tahsis belgesinin düzenlenmesi tek başına kişiye taşınmazın mülkiyetini edinme yönünde meşru bir beklenti doğurmasa da söz konusu belgenin mülkiyet hakkı kapsamında korunmaya değer bir ekonomik menfaat teşkil ettiği açıktır. Zira tahsis belgesinin verilmesiyle kişi taşınmazı kullanabilmekte, diğer koşulları da sağladığı takdirde kişiye tapu da verilebilmektedir. Bu itibarla (daha önceki başvurularda) Osman Ukav ve Mehmet Ukav kararları gözetilerek başvurucuların Anayasa’nın 35. maddesi kapsamında korunması gereken bir menfaatinin olduğu değerlendirilmiştir. Somut olayda başvurucuların murisine verilen tapu tahsis belgesi, ihtilaf konusu gecekondunun iki katlı olduğu gözetilerek geri alınmıştır. Belediye, gecekondunun iki katlı olduğunu dikkate alarak başvurucunun dar gelirli olma şartını sağlamadığını kabul etmiştir. İdare Mahkemesinin Danıştay denetiminden geçen kararında da Belediyenin bu görüşünün benimsendiği görülmüştür. 2981 sayılı Kanun’da hak sahibi sayılabilme yönünden imar ve gecekondu mevzuatına aykırı olarak inşa edilen yapılarda kat ve daire sayısı bakımından bir ayrım yapılmasına imkân veren herhangi bir düzenleme yoktur. Bu durum gözetildiğinde İdare Mahkemesinin yorumunun yeni bir şart ihdası niteliğinde olduğu değerlendirilmiştir. Hak ve özgürlükleri kısıtlayan hükümlerin kanun koyucunun muradının, dolayısıyla kanunun olağan anlamının ötesine geçilerek genişletici yorumlara tabi tutulması hukuk devleti ilkesinin bir güvencesi olan öngörülebilirliği zedeler. Bu durumda başvurucuların mülkiyet hakkına yapılan müdahalenin kanuni dayanağının olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Varılan sonuca göre müdahalenin meşru bir amacının bulunup bulunmadığının veya ölçülü olup olmadığının değerlendirilmesine gerek görülmemiştir. Açıklanan gerekçelerle Anayasa’nın 35. maddesinde güvence altına alınan mülkiyet hakkının ihlal edildiğine karar verilmesi gerekir. HÜKÜM: AİLENİN MÜLKİYET HAKKI İHLAL EDİLDİ Neticede Anayasa Mahkemesi şu hükmü kurdu: Mülkiyet hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddianın KABUL EDİLEBİLİR OLDUĞUNA, Anayasa’nın 35. maddesinde güvence altına alınan mülkiyet hakkının İHLAL EDİLDİĞİNE, Kararın bir örneğinin mülkiyet hakkının ihlalinin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden yargılama yapılmak üzere Ankara 1. İdare Mahkemesine GÖNDERİLMESİNE, Kararın bir örneğinin Adalet Bakanlığına GÖNDERİLMESİNE 19/10/2022 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.