Anket Mobbing ile Mücadele Derneği yönetim kurulu üyesi, Ar-Ge ve Proje Genel Koordinatörü Dr. Mustafa Kemal Topcu ve Finansın Perileri Aktivisti, Para-Medya Köşe yazarı eski bankacı Hanife Serter’in katkılarıyla hazırlandı. Mobbing ile Mücadele Derneği Genel Başkanı İlhan İşman yaptığı basın açıklamasında ankete ilişkin şunları ifade etti: SAYILARLA ANKETE KATILANLAR Bankacılık Sektöründe 185 bine yakın çalışan var. Bu sayının yaklaşık 65 bini kamu bankalarında, geriye kalan 120 bin kişi de özel sektör bankalarında çalışıyor. Çeşitli kademelerde ve destek hizmetlerinde çalışan 706 kişinin katılımıyla yapılan bu anket; sektörde pozitif çalışma ortamı, kurum kültürü, insan odaklı yönetim anlayışı ve Mobbing algısı ile ilgili önemli ipuçları veriyor. Ankete katılanların yaş ortalaması 36.9 ve çalışma yılı olarak deneyimlerini sorduğumuzda sektörde ortalama 13 yıldır çalıştıklarını görüyoruz. Ankete katılanların %3,68’i engelli; bu orana baktığımızda Sektörün yasal yükümlülüklerini yerine getirdiği görülüyor. Eğitim düzeyine baktığımızda; Lisans, yüksek lisans ve doktora yapan çalışan sayısı neredeyse %95’e ulaşıyor. Eğitim düzeyinin bu kadar yüksek olmasına rağmen, hak arama yollarının bilinmemesi ve mücadele için kararlı, cesaretli olunmaması bir tezat olarak karşımıza çıkıyor. Ankete %62 oranında Büyükşehir, % 12 oranında Şehir ve %25 oranında ilçede ikamet eden çalışanlar katılmış. Katılanların bulunduğu pozisyona baktığımızda sırasıyla; Pazarlama, satış ve operasyonda görev yaptıklarını öğreniyoruz. Ankete katılanların çalıştığı bankanın ortaklık yapısına göre baktığımızda %51,42 oranında yabancı ve %48.58 oranında da yerli sermayeli olduğunu, ankete %91 oranında özel sektör, % 9 civarında da kamu sektöründen katılım görüyoruz. BANKACILARIN FERYADI : ROBOT DEĞİLİZ, İNSAN GİBİ YAŞAMAK İSTİYORUZ Banka Çalışanları, duygu ve düşüncelerini aldığımız açık uçlu sorularda; “Bu anketi doldurunca kendimi çok rahatlamış hissettim hafifledim” diyor bir bankacı. “Yasal olarak başvurduğumda ilk fırsatta kapının önüne konulacağımdan eminim” diyor bir başkası. Bir başka bankacı ise, “uygulamalar kendimi bir kurumda çalışıyor gibi hissettirmiyor bana” diye sitem ediyor. Sadece bu kadar mı? “Beyin kanaması, kalp krizi geçirmekten korkuyorum”. “Stresten artık sağlıklı karar veremiyorum, özgüvenimi yitirdim”. “Yarış atı gibiyiz, eşimi çocuklarımı düşünmesem bir gün bile durmam burada” diyenler de var. “Yönlendirme ve yol gösterme yok. Bazı yasal haklarımız verilmiyor. İşten ayrılmam ya da görev yerimi değiştirmem için baskı yapılıyor. Gözdağı veriliyor. Sosyal dışlama çok yaygın” diyenler de. Genel olarak Bankacılar “kendilerini mutsuz ve değersiz hissettiklerini” söylüyorlar. BANKACILIKTA MOBBİNG ALGISI %61.2 Kurumunuzda Mobbingle ilgili gerekli tedbirler alınıyor mu? sorusuna ankete katılanların toplamda % 94,8’i alınmıyor cevabı vermiş. Çalışmakta olduğunuz kurumda Mobbing ile karşılaşmanız durumunda başvurabileceğiniz bir kurul var mı? sorusuna %90,7 oranında kurul yok cevabı verilmiş. İşyerinizde Mobbing ile ilgili hukuki haklarınız bildiriliyor mu sorusuna % 94,8’i hayır diyor. Katılanlar çoğunlukla Mobbing ile ilgili haklarını bilmediklerini söylüyorlar. Mobbing ile ilgili eğitim ve seminer faaliyetlerinin yapılmadığını söylüyorlar. Ülkemizde Mobbing ile ilgili hukuksal düzenlemeler yeterli mi sorusuna toplamda % 97 oranında yetersizdir cevabı verilmiş. Mobbinge uğrayan çalışan bir üst göreve geldiğinde Mobbing yapar mı diye sorulduğunda da %41.2 oranında yapar cevabı verilmiş. Cinsel içerikli davranışlara maruz kalıyor musunuz? sorusuna ise ankete katılanların %18’i kalıyoruz cevabı vermiş. Ayrımcılık görüyorum %75, engeli nedeniyle mobbinge uğrayanlar %25 ve kendisinin arkasından konuşulduğunu, lakap takıldığını belirten % 35’oranında çalışan var. ÇALIŞIYORUM AMA TÜKENİYORUM Anket sonuçlarına göre; her 4 bankacıdan biri antidepresan ilaçları kullanıyor. İşyerinizde yaşadığınız stresten kaynaklı olarak psikolojik tedavi gördünüz mü sorusuna %33,85 oranında tedavi gördüm, İşyerinde yaşadığınız stres kaynaklı olarak alkol ya da sigara bağımlılığınızda bir artış oldu mu sorusuna da %67.41 oranında artış oldu cevabı veriliyor. Daha fazla bilgi için Anket Sonuçlarına www.mobbing.org.tr/anket/ linkinden ulaşabilirsiniz. (Klavye ok işaretleri ile ilerleyebilirsiniz) Sonuçlar ortada; ya pozitif çalışma ortamlarının oluşturulması, çalışma barışının geliştirilmesi, tüm çalışanların onurlu çalışma hakkının korunması için, kurum kültürünü geliştireceğiz, insan odaklı yönetim anlayışını yerleştireceğiz, ya da kafamızı kuma gömüp her şey yolunda gibi davranacağız. Önerilerimiz; pozitif bir çalışma ortamı için kurum kültürü geliştirilmeli. Statüsü ne olursa olsun her çalışana Mobbing farkındalık eğitimleri verilmeli. Ayrımcılıkla etkin bir şekilde mücadele edilmeli. Etik farkındalığı geliştirilmeli.İletişim kanalları açık tutulmalı, etkin dinleme sağlanmalı. İş sağlığı ve güvenliğine önem verilmeli. Özellikle psiko-sosyal risk faktörleri tanımlanmalı ve riskleri en aza indirecek gerekli önlemler alınmalı. Yöneticiler bilinçlendirilmeli. Çalışanların farkındalığı artırılmalı. İnsan odaklı yönetim anlayışıyla, sektörel araştırmalar yaygınlaştırılmalı. Mesleğe yönelik rehberler hazırlanmalı. Önceliğimiz İnsan olmalı."