Kozmik Düello: 11 Milyar Işık Yılı Uzaklıktaki Galaksilerin Çarpışması Gözlemlendi

Astronomlar, evrenin erken dönemine ait iki galaksinin çarpışma anını ilk kez doğrudan gözlemledi. Avrupa Güney Gözlemevi'nin Şili'deki Çok Büyük Teleskopu (VLT) ve ALMA teleskop ağı kullanılarak yapılan gözlemlerde, saatte 1,8 milyon kilometre hızla birbirlerine yaklaşan iki galaksi incelendi. Yaklaşık 4 yıl süren gözlemler, galaksilerden birinin merkezindeki kuasar aracılığıyla diğerine yoğun ultraviyole radyasyon gönderdiğini ortaya koydu.

Bu radyasyon, karşı galaksinin yıldız oluşturabilecek gaz bulutlarını dağıtarak yeni yıldızların oluşumunu engelliyor. Araştırmacılardan Pasquier Noterdaeme, bu olaya "kozmik bir düello" benzetmesi yaptı. 11 milyar ışık yılı uzaklıktaki bu iki galaksinin, birleşerek daha büyük bir galaksiyi oluşturacağı belirtiliyor. Bu çalışma, evrenin yıldız oluşumunun zirvede olduğu "kozmik öğle vakti" hakkında önemli bilgiler sağlıyor.

"Saldıran" galaksideki kuasar, süper kütleli bir kara delik tarafından besleniyor. Kara deliğe çekilen gaz ve toz, milyonlarca dereceye kadar ısınarak yoğun radyasyon üretiyor. Bu radyasyon, hedef galaksinin hidrojen moleküllerini parçalayarak yıldız oluşumunu durduruyor. Araştırma ekibinden Sergei Balashev, bu etkinin teorik olarak bilindiğini ancak ilk kez doğrudan gözlemlendiğini vurguladı. Araştırmacılar, binlerce düşük çözünürlüklü tayf arasında kuasarı sıra dışı özellikleri sayesinde fark etti. Ancak kuasarın ışığı çok güçlü olduğu için, ev sahibi galaksi dışındaki detayları tespit etmek zordu. ALMA'nın yüksek çözünürlüğü ise yakınlardaki ikinci galaksiyi görünür hale getirdi. Galaksilerin binlerce ışık yılı uzaklıkta olduğu ve çarpışmanın henüz erken aşamasında olduğu tespit edildi. Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezi'nden Dong-Woo Kim, galaksi birleşmelerinin evrenin erken döneminde çok daha sık yaşandığını belirtti.