DİSK-AR: Emeklilerin payı düşüyor, aylıklar asgari ücretin altında

Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi (DİSK-AR), Türkiye'de emeklilerin nüfus içindeki payının artmasına rağmen, pastadaki payının azaldığını ve emekli aylıklarının düştüğünü açıkladı. 2003 yılında asgari ücretin %36 üzerinde olan ortalama emekli aylığı, bugün asgari ücretin %22 altında bulunuyor.

DİSK-AR'ın yayımladığı "Türkiye’de Emeklilerin Durumu: Emekli Aylıkları, Emekli Sayıları ve Ayrılan Kaynaklar" başlıklı araştırma, Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat) verilerini de kullanarak Türkiye ile Avrupa ülkeleri arasındaki emekli maaşları, sosyal koruma harcamaları ve aktif/pasif sigortalı oranlarını karşılaştırdı. Araştırmaya göre, emeklilerin nüfus içindeki oranı artarken, GSYH'den aldıkları pay azalıyor; 2002'de kişi başına GSYH'nin %46,4'ü olan ortalama emekli aylığı, 2025'te %29'a geriledi. AB ülkelerinde bu oran %9,8 iken, Türkiye'de %3,7 seviyesinde.

Raporda, 2024 itibarıyla 15,9 milyon emekli ve hak sahibinin Türkiye nüfusunun %18,5'ini oluşturduğu, Avrupa'da en fazla emekli sayısına sahip üçüncü ülke olduğumuz belirtildi. 2009'dan beri artan emekli oranı, 2023'te EYT düzenlemesiyle %17,8'e yükseldi. 2008'de emekli aylıklarının GSYH'ye oranı AB-27 ortalamasının 3,1 puan altında iken, 2022'de bu fark 6,1 puana çıktı. Düşük emekli aylıkları nedeniyle milyonlarca emeklinin tekrar çalıştığı veya iş aradığı, 2002'de %36,6 olan bu oranın 2024 Aralık ayında %65,7'ye yükseldiği vurgulandı.