Bilim insanları tarafından Dünya'ya benzeyen bir gezegen keşfedildi. Dünya'dan yüzde 95 büyüklüğündeki gezegenden yaşam belirtisi var mı tartışmlara neden oldu.

NASA'nın geçiş halindeki Ötegezegen Araştırma Uydusu'ndan elde edilen verileri kullanan bilim insanları, TOI 700 e adı verilen ve yıldızının yaşanabilir bölgesinde (bir gezegenin yüzeyinde sıvı suyun oluşabileceği mesafe aralığı) yörüngede dönen Dünya büyüklüğünde bir dünya tespit ettiler. Dünya'nın %95'i büyüklüğünde ve muhtemelen kayalık.

Gökbilimciler daha önce bu sistemde TOI 700 b, c ve d olarak adlandırılan üç gezegen keşfetmişlerdi. d gezegeni de yaşanabilir bölgede yörüngede dönmektedir. Ancak bilim insanlarının TOI 700 e'yi keşfetmek için bir yıl daha TESS gözlemlerine ihtiyaçları vardı.

NASA'nın Güney Kaliforniya'daki Jet İtki Laboratuvarı'nda doktora sonrası araştırmacı olarak çalışan ve çalışmayı yöneten Emily Gilbert, şu ifadeleri kullandı: 

- Bu, bildiğimiz çoklu, küçük, yaşanabilir bölge gezegenlerine sahip sadece birkaç sistemden biri" dedi. Bu da TOI 700 sistemini ek takip için heyecan verici bir olasılık haline getiriyor" dedi. Gezegen e, gezegen d'den yaklaşık %10 daha küçüktür, bu nedenle sistem ayrıca ek TESS gözlemlerinin daha küçük ve daha küçük dünyaları bulmamıza nasıl yardımcı olduğunu da göstermektedir.

Gilbert bu sonucu ekibi adına Amerikan Astronomi Derneği'nin Seattle'daki 241. toplantısında sundu. Yeni keşfedilen gezegenle ilgili bir makale The Astrophysical Journal Letters tarafından kabul edildi.

TOI 700, güney takımyıldızı Dorado'da yaklaşık 100 ışık yılı uzaklıkta bulunan küçük, soğuk bir M cüce yıldızıdır. Gilbert ve diğerleri 2020 yılında, 37 günlük bir yörüngede bulunan Dünya büyüklüğünde, yaşanabilir bölge gezegeni d'nin diğer iki dünyayla birlikte keşfedildiğini duyurdu.

En içteki gezegen olan TOI 700 b, Dünya'nın yaklaşık %90'ı büyüklüğünde ve yıldızın yörüngesinde her 10 günde bir dönüyor. TOI 700 c, Dünya'dan 2,5 kat daha büyüktür ve her 16 günde bir yörüngesini tamamlar. Gezegenler muhtemelen gelgit kilitlidir, yani her yörüngede yalnızca bir kez dönerler, böylece bir taraf her zaman yıldıza bakar, tıpkı Ay'ın bir tarafının her zaman Dünya'ya dönük olması gibi.

TESS her seferinde yaklaşık 27 gün boyunca gökyüzünün sektör adı verilen geniş alanlarını izliyor. Bu uzun bakışlar uydunun, bir gezegenin bizim bakış açımızdan yıldızının önünden geçmesinin neden olduğu yıldız parlaklığındaki değişiklikleri izlemesine olanak tanıyor. Görev, kuzey gökyüzüne dönmeden önce 2018'den başlayarak güney gökyüzünü gözlemlemek için bu stratejiyi kullandı. 2020'de ek gözlemler için güney gökyüzüne geri döndü. Ekstra veri yılı, ekibin ilk hesaplamalardan yaklaşık %10 daha küçük olan orijinal gezegen boyutlarını düzeltmesine olanak sağladı.

Maryland Üniversitesi, College Park'ta doktora adayı ve NASA'nın Greenbelt, Maryland'deki Goddard Uzay Uçuş Merkezi'nde yüksek lisans araştırmacısı olan Ben Hord, "Yıldız biraz daha yakın veya gezegen biraz daha büyük olsaydı, TOI 700 e'yi TESS verilerinin ilk yılında tespit edebilirdik" dedi. "Ancak sinyal o kadar zayıftı ki, onu tanımlamak için ek bir yıllık geçiş gözlemlerine ihtiyacımız vardı.

Gelgitsel olarak da kilitlenmiş olabilecek TOI 700 e'nin yıldızının yörüngesinde dönmesi 28 gün sürüyor ve bu da e gezegenini iyimser yaşanabilir bölge olarak adlandırılan bölgede c ve d gezegenlerinin arasına yerleştiriyor.

Bilim insanları iyimser yaşanabilir bölgeyi, bir gezegenin tarihinin bir noktasında sıvı yüzey suyunun bulunabileceği bir yıldızdan uzaklık aralığı olarak tanımlamaktadır. Bu alan, araştırmacıların sıvı suyun gezegenin yaşam süresinin çoğunda var olabileceğini varsaydıkları aralık olan muhafazakâr yaşanabilir bölgenin her iki tarafına da uzanır. TOI 700 d bu bölgede yörüngede.

Bu bölgede Dünya büyüklüğünde dünyalara sahip başka sistemler bulmak, gezegen bilimcilerin kendi güneş sistemimizin tarihi hakkında daha fazla bilgi edinmelerine yardımcı olur.

Gilbert, TOI 700 sisteminin uzay ve yer tabanlı gözlemevleri ile takip çalışmalarının devam ettiğini ve bu nadir sistem hakkında daha fazla bilgi sağlayabileceğini söyledi.

TESS, kuzey gökyüzü gözlemlerinin ikinci yılını henüz tamamladı," diyor araştırma astrofizikçisi ve Goddard'da TESS proje bilimci yardımcısı olan Allison Youngblood. "Görevin veri hazinesinde saklı olan diğer heyecan verici keşifleri dört gözle bekliyoruz.

TESS, Cambridge, Massachusetts'teki Massachusetts Institute of Technology tarafından yönetilen ve işletilen ve NASA'nın Goddard Uzay Uçuş Merkezi tarafından yönetilen bir NASA Astrofizik Kaşifi görevidir. Ek ortaklar arasında Falls Church, Virginia'da bulunan Northrop Grumman; NASA'nın Kaliforniya'nın Silikon Vadisi'ndeki Ames Araştırma Merkezi; Cambridge, Massachusetts'teki Astrofizik | Harvard & Smithsonian Merkezi; MIT'nin Lincoln Laboratuvarı; ve Baltimore'daki Uzay Teleskopu Bilim Enstitüsü bulunmaktadır. Dünya çapında bir düzineden fazla üniversite, araştırma enstitüsü ve gözlemevi misyonun katılımcıları arasında yer alıyor.

Başlık görseli: Yeni keşfedilen Dünya büyüklüğündeki gezegen TOI 700 e, bu resimde yıldızının yaşanabilir bölgesi içinde yörüngede dönüyor. Dünya boyutundaki kardeşi TOI 700 d ise uzakta görülebiliyor.

Kaynak: nasa.gov

Editör: Ali Özyiğit