Binlerce yıldır kullanılan alternatif tıp yöntemlerinden biri de hipnozdur. İnsanların farklı rahatsızlıkları sebebiyle hipnoza alternatif bir yöntem olarak uzman kişiler tarafından başvurulabilir. 

Fakat tüm tedavi yöntemlerinde olduğu gibi hipnozda da yan etkiler olabilmektedir. Bu sebeple uzman bir doktorun onayı ya da yönlendirmesi olmadan başvurulmaması gerekir.

Hipnoz nedir?
Hipnozun Yunancadaki kelime anlamı uykudur. Ancak bu alanda çalışmalar yapan kişiler uygulama sırasında uyutma değil farkındalık sağlayan bir odaklanma yaptıklarını belirtmektedirler. Bu uygulamanın ilk kez on yedinci yüzyılda kullanıldığı bilinmektedir. Hipnoz tedavisinde hipnoz yapılmasında sakınca tespit edilemeyen kişinin hipnoz çalışmasını yapacak olan kişiye güvenmesi önemlidir. Eğer şüphe ve güvensizlik söz konusu ise uygulama yapılan kişinin odaklanması gerçekleşemez.

Hipnoz nasıl yapılır?
Hipnoz ne demek sorusu genelde “uyutulma hâli” olarak yanıtlanmaktadır. Ancak uzmanlar danışanların uyutulmadığını aksine farkındalık yaşamasına neden olacak bir konsantrasyon sağlanmasının hedeflendiğini belirtmektedirler. Hipnoz uygulaması beş farklı şekilde gerçekleştirilebilen bir uygulamadır. Ceza ve ödül yöntemleri, ikna etme yöntemi, teknik ile hipnotize etme yöntemi mekanik bir etki ya da ilaç kullanarak hipnoz uygulaması gerçekleştirilebilmektedir.

Psikoterapi alanında eğitim almış olan, alanda uzmanlaşan kişiler hipnoz uygulayabilir. Ancak uygulanacak kişinin bünyesinin hipnotize edilmeye uygun olması gerekir. Bazı kişilere hiçbir şekilde hipnoz uygulanmaz. Bu kişilerin başında yaşlılar, şizofreni teşhisi konmuş kişiler ve hipnoz için sakıncalı görülen bazı hastalıklara sahip insanlar gelmektedir. Kişiden kişiye değişiklik göstermekle birlikte hipnozun olası bazı yan etkileri de bulunmaktadır. Uygulama sırasında ya da uygulamanın ardından yaşanabilecek olası kötü durumlardan bazıları şu şekilde sıralanabilir:

  1. Göz kararması
  2. Baş dönmesi
  3. Kronik olarak görülen baş ağrıları
  4. Trans
  5. Algıda farklılık

Tüm bu etkiler ya da daha fazlasının yaşanmaması için ilk yapılması gereken uzman bir doktor tarafından uygulama yapılmasıdır. Hipnoz çok gerek görülmedikçe tercih edilmeyen bir uygulamadır. Yanlış uygulama söz konusu olduğunda geri dönülemez sıkıntılara, kişinin kendinden uzaklaşmasına, farklı bağımlılıklara sebebiyet verebilir.

Hipnoz çeşitleri nelerdir?
Uzman kişiler tarafından, uygulanmasında kesin olarak bir sorun bulunmayan kişilere hipnoz uygulanması farklı türlere bağlı olarak gerçekleştirilebilir. Bilinen ve uygulanan altı farklı hipnoz çeşidi bulunmaktadır. Hipnotize olmak konusunda uygulama yapılacak kişilerin yaş gruplarına, hipnozun ne kadar süre için uygulanacağına ya da nerede uygulama yapılacağına göre değişiklik gösterebilen hipnoz çeşitleri şunlardır:

İlaç kullanarak hipnoz: Bazı kişiler telkin yöntemi adı verilen ve en sık kullanılan yöntem ile hipnotize edilemeyebilirler. Bu ihtimal kişiye ya da ortama göre değişiklik gösterebilmektedir. Bu durumlarda hastaya hipnoza karşı var olan direncini kırabilmek için ilaç verilebilir.
Grup hipnozu: Doktorlar uygun gördüğü bazı durumlar ve kişiler için toplu hipnoz yöntemini kullanabilmektedirler. Zor bir yöntem olduğu için çok fazla kullanılmamaktadır. Zorluğu ise bireylerin hipnozite olma konusundaki yatkınlıklarının farklılık gösterebilmesinden kaynaklanmaktadır.
Kolektif hipnoz: Bu yöntemde de grup hipnozundaki gibi kalabalık bir toplulukta tek bir uygulayıcının bulunması şeklinde gerçekleşir. Uzman doktor kalabalık bir topluluğa aynı anda uygulama yapabilmektedir.
Oto hipnoz: Yol hipnozu olarak da anılan bir yöntemdir. Bu uygulama türünde kişi hipnotize olmak için bir uygulayıcıya ihtiyaç duymaz. Kendi kendine farklı nedenlere bağlı olarak hipnoz olma söz konusudur. Yol hipnozu denme sebebi de bu durumu en çok uzun yol şoförlerinin yaşamasından kaynaklıdır. Yorgunluk, uykusuzluk ya da sessizlik nedeni ile uzun yol giden insanlar oto hipnoza girebilmektedir.
Sosyal hipnoz: Bir topluluğa bağlı olan birey o toplumun ya da topluluğun baskıları sonucunda sosyal hipnoz yaşamaktadır. Bu noktada o toplumun lideri olan kişi hipnoz uygulayıcısı olarak kabul edilmektedir. Kişilerin tamamı sosyal hipnoza maruz kaldığında tüm olaylara ya da durumlara aynı şekilde tepkiler vermektedir.
Hipnoz olmak ne demek?
Bazı kişiler "Hipnoz gerçek mi?" sorusuna yanıt aramaktadır. Ancak hipnoza inanan ve çok geçerli bir tedavi yöntemi olduğuna inananlar da bulunur. Hipnoz uygulaması konusunda halka açılan örneklerde uygulama yapılan kişilerin oyuncu olduklarını savunan kişiler de bulunmaktadır. Hipnoz uygulaması yapan kişiler ise hipnozun gerçek bir alternatif tedavi yöntemi olduğunu söylemektedirler. Bu açıklamalar doğrultusunda kekemelikten unutkanlığa birçok sorun için hipnoz kullanılabilmektedir. Hipnoz uygulamasının iyileştirdiği bilinen bazı durumlar şunlardır:

  1. Farklı konulardaki fobiler, korkular
  2. Uykusuzluk sorunu
  3. Yeme bozuklukları
  4. Konuşma bozuklukları
  5. Öfke kontrolü sağlayamama
  6. Cinsel sorunlar
  7. Panik atak
  8. Travma kökenli psikolojik sorunlar
  9. Kronik ağrılar
  10. İdrar kaçırma

Bugün hipnozun geliştirilmesi için yapılan çalışmalar devam etmektedir. Psikiyatride hipnoz uygulamasına başvurulmakta yukarıdaki durumlar ve daha farklı birçok sıkıntı için hipnoz yöntemi kullanılmaktadır. Hipnoz olmak, uygulama yapılan kişinin çevre farkındalığını azaltarak dikkatini tek bir noktada toplamasını sağlamak amacı ile yapılan uygulamadan etkilenmekle gerçekleşir. Uygulama yapılan kişide var olduğuna inanılan şu durumların gerçekleşmesini sağlamak hedeflenir:

Her insan yapabileceğine dair kendine inandığı her şeyi yapabilir.
Beden ve zihin kendi kendini iyileştirme becerisine sahiptir.
İnsan, evrensel olarak tüm genetik deneyimleri içlerinde taşıdıkları için gerek duyduğunda bu deneyimlerden yararlanabilir.
Başka bireylerin bakış açılarına saygı duyulduğu gibi insanın kendine olan saygısını koruması gerekir.
Bir kişi başarısız değil olumsuz olabilir. Bakış açısı ne kadar olumlu ise iyi şeyleri de bu derecede kendine çeker.

Mynet

Editör: Bumin Kağan Muti