Kayseri'deki 834 yıllık kilisede yalnız yaşayan Zangoç: 'Kutsal bir yerde olduğum için huzurluyum'

Kayseri'nin Melikgazi ilçesinde bulunan ve Anadolu'da Ermeni cemaatine ait 7 kiliseden biri olan 834 yıllık Surp Krikor Lusavoriç Ermeni Kilisesi'nde Garabet İstepanyan (59) isimli bir kişi 22 yıldır Zangoç-Jangoçluk (kilise sorumlusu) görevini yürütüyor. İstepanyan, 1,5 yıldır tek başına kilisede yaşıyor. Ailesinin işleri nedeniyle İstanbul'a taşınmasının ardından, kilise bakımını tek başına üstlenmiş durumda.

İstepanyan, Kayseri'de ibadete açık tek kilise olan Surp Krikor Lusavoriç'te yalnız yaşamanın zorluklarından bahsederek, İstanbul'dan Kayseri'ye 22 yıl önce ailesiyle birlikte geldiğini ve 12'nci yüzyılda inşa edilen tarihi kilisede çalışmaya başladığını, kızının ve eşinin işleri sebebiyle İstanbul'a taşınmaları üzerine 1,5 yıldır tek başına burada yaşadığını anlattı. Zaman zaman birbirlerini ziyaret ettiklerini ve iletişim halinde olduklarını belirtti. Kiliseyi bırakmayı düşünmediğini, temizlik ve bakım işleriyle günlerini geçirdiğini, arkadaş çevresinin olmadığını ve yalnız yaşadığını dile getirdi. Kutsal bir yerde yaşadığı için huzurlu olduğunu ve her gün dua ettiğini söyledi. Kilise sorumlularının genellikle aileleriyle yaşadıklarını ancak Kayseri'deki cemaatin olmaması nedeniyle rahat ettiğini ekledi.

1191 yılında inşa edildiği tahmin edilen Surp Krikor Lusavoriç Kilisesi, yüzyıllar boyunca çeşitli onarımlardan geçerek günümüze ulaşmıştır. 19'uncu yüzyıl ortalarında bir kısmı yıkılan kilise, 1859 yılında yeniden yapılmış ve 1996 yılında iki Kayserili hayırsever tarafından onarılarak ibadete açılmıştır. Üç nefli bazilika planında inşa edilen kilise, orta nefi, yan neflerden ve payelerden ayıran kemerlerle üç dikdörtgen ve bir kare bölümden oluşmaktadır. Orta nefin üstü ve doğu-batı bölümleri kubbeli, yan nefler ise oval kubbeli ve çapraz tonozludur. Kilisenin doğusundaki bema ve köşeleri yarım yuvarlak apsislidir. Batısında ise üç çapraz tonozla örtülü bir narteks ve üzerinde bir galeri bulunmaktadır. Girişi beş sütunlu, yarım kubbeli bir mekândır. İbadet mekanı freskolarla kaplı olup, bitkisel ve geometrik motifler ile Azizlerin resimleri bulunmaktadır. 834 yıllık kilise, Fatih Sultan Mehmet'in 1461 yılında verdiği fermanla İstanbul Ermeni Patrikhanesine bağlı olup, Orta Anadolu'daki en eski ve ibadete açık Ermeni Kilisesi olarak kabul edilmektedir. Benzeri sadece Kudüs'te bulunmaktadır.