Cumhuriyet Gazetesi yazarı Vusal Hasanzadeh, Karabağ’daki son gelişmeleri ele aldığı makalesini, “Karabağ’da Son Durum” başlığı ile yazdı:
Dünyanın dikkati Rusya-Ukrayna savaşına yönelmişken, Güney Kafkasya’dan yeni haberler gelmektedir. Karabağ’daki son olaylar, önemli bir sorunla karşılaştığımızın kanıtıdır. 26 Mart 2022’de Ermeni ayrılıkçıların Azerbaycan ordusuna sabotaj eylemlerine, Azerbaycan sert yanıt vermiş, Rus Barış Gücü’nün kontrolündeki Ferruh köyüne girerek Ermeni ayrılıkçıları oradan çıkarmaya başlamıştır. Buna karşılık Karabağ’daki sözde “Ermeni Yönetimi”, Rusya’dan daha fazla asker talep etmiş, Batı dünyasına da destek için mesajlar göndermiştir.
YANLIŞ VURGU
Karabağ’da 10 Kasım 2020’de Azerbaycan, Ermenistan ve Rusya arasında imzalanan ateşkes anlaşmasıyla, Rus Barış Gücü’nün yerleştiği bölgelerden, Ermenistan ordusu ve bölgedeki Ermeni ayrılıkçı askerlerin çıkarılması kayda alınmıştır. Ancak günümüze dek bunun gereği tam olarak yapılmamıştır. Güney Kafkasya’da gücünü kaybetmek istemeyen Rusya, konuyu uzatmakta, bölgede kendisinin varlığına “haklılık” kazandırmayı hedeflemektedir. Rusya-Ukrayna savaşı öncesinde, Azerbaycan ve Rusya, 22 Şubat 2022’de “Müttefiklik Hakkında Beyanname” imzalamış, bu anlaşmayla Rusya, Azerbaycan’ın toprak bütünlüğünü resmen tanımıştır. Ancak Rusya Savunma Bakanlığı’nın 26 Mart 2022’deki açıklamasında Azerbaycan aleyhine tavır alınması ve “Dağlık Karabağ” ifadesi, Azerbaycan Savunma Bakanlığı’nın sert tepkisiyle karşılanmıştır. Azerbaycan Savunma Bakanlığı, Rusya’nın “Dağlık Karabağ” ifadesi vurgusunun yanlış olduğunu, böyle bir bölgenin Azerbaycan’da olmadığını belirtmiştir. Bu açıklamanın, Azerbaycan ve Rusya arasında imzalanan “Müteffiklik Hakkında Beyanname”yle çeliştiği de vurgulanmıştır. Azerbaycan Ordusu’nun, Ferruh köyünü kontrol altına almasına rağmen, Rusya Savunma Bakanlığı’nın bunu yalanlaması sonrası, Azerbaycan sert tepki göstermiş, köyü kontrolde tuttuğunu belirtmiştir.
FARKLI BİR DURUM
Bu gelişmelere ilişkin, Rusya’nın çelişkili adımları çok düşündürücüdür. Rusya’nın artık dünyadaki bazı gerçekleri kabul ederek hareket etmesi daha sağlıklı olur. Karabağ meselesinde Azerbaycan’ın haklı olduğu, Rusya tarafından da belirtilmektedir. Rusya çelişkili davranırsa, bölgede stratejik adımlar attığı Azerbaycan’ı kaybetme tehlikesiyle karşılaşabilir. Ukrayna’yla savaşan, bu nedenle Batı kaynaklı büyük yaptırımlara uğrayan Rusya’nın başka bölgelerde saldırgan tavır alması daha büyük sorunlar yaratabilir. Rusya ve Ermenistan, son Zengezur Koridoru’na paralel olan Azerbaycan- İran anlaşmasından da rahatsız olabilir, bölgede ayrılıkçı faaliyetleri destekleyebilir.
AYRILIKÇI YAPIYA SON VERİLMELİ
Azerbaycan bu mücadelede haklı bir pozisyondadır. Anlaşmaların uygulanmayan maddelerini uygulamak durumunda kalmıştır. Uzun zaman geçse de Azerbaycan bu konuda ödün vermemiştir. Bu politikasını da hem diplomasi yoluyla hem de olası bir askeri operasyonla bölgedeki ayrılıkçılara karşı sürdürmekte kararlıdır. Azerbaycan hem Rusya hem de Batı’yla diplomatik yolları başarıyla kullandığından, haklı pozisyonunu uluslararası hukuka uygun olarak korumaktadır. Rusya’nın yapması gereken, en kısa zamanda anlaşmalar gereği Karabağ’daki ayrılıkçı yapıya tamamen son vermesi ve Zengezur Koridoru için Ermenistan’a baskı uygulamasıdır.
