Ege ve Akdeniz'de istilacı deniz canlısı tehdidi: Uzun dikenli deniz kestanesi yayılıyor

Ege Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi'nden Prof. Dr. Ali Ulaş, Ege ve Akdeniz'de istilacı deniz canlılarının yayılmasına dikkat çekti. Özellikle uzun dikenli deniz kestanesi (Diadema setosum), Laos ve Orfoz gibi yerel balıkların yaşam alanlarını kısıtlayarak ciddi bir baskı oluşturuyor. Uygun sıcaklık ve tuzluluk koşullarında hızla yayılan bu tür, yerel türler üzerindeki olumsuz etkisini artırıyor.

Küresel ısınmanın etkisiyle deniz suyu sıcaklıklarının artması, istilacı türlerin yayılmasını kolaylaştırıyor. Prof. Dr. Ulaş, Kızıldeniz göçmeni ve Indo-Pasifik türlerinin Süveyş Kanalı aracılığıyla Akdeniz'e ulaştığını belirtti. Normalde deniz canlılarının yayılımını sınırlayan sıcaklık ve tuzluluk faktörlerindeki değişiklikler, Ege ve Akdeniz kıyılarında yeni istilacı türlerin görülme sıklığını artırıyor. Balon balığı ve aslan balığı gibi türlerin yanı sıra, küçük planktonlardan deniz kestanelerine kadar birçok canlı, kıyılar için tehdit oluşturuyor.

Türkiye kıyılarında üç tür balon balığı bulunuyor. Bunlardan en tehlikelisi, karaciğerinde bulunan zehirli 'tetrodotoksin' nedeniyle tüketimi yasak olan gümüşi balon balığı. Balıkçılar, bu türü yakaladıklarında kuyruklarını keserek öldürüp denize atıyorlar. Diğer türler olan cüce balon balıkları ise daha az tehlikeli olsa da, yayılımları ve yerel türler üzerindeki baskıları nedeniyle endişe verici bir artış gösteriyor. Uzun dikenli deniz kestanesi ise doğada neredeyse hiç düşmanı olmayan, zehirli ve hızlı üreyen bir tür olup, İzmir kıyılarına doğru yayılmaya başladı. Prof. Dr. Ulaş, bu durumun önümüzdeki dönemde İzmir kıyılarında da yoğunlaşmaya neden olabileceğini ve denize girenleri tehdit edebileceğini belirtti.