Yüksek enflasyon ve döviz kurlarında yaşanan sürekli artış ile Türk Lirası'nda yaşanan değer kaybı kaygısıyla, vatandaşın sıfır otomobillere olan talebi artmıştı. Dünyada ortaya çıkan pandemi, küresel enflasyonun patlak vermesi ve otomotiv üreticilerini sıkıntıya sokan çip krizi nedeniyle talep edilen sıfır otomobiller yetişememiş sıfır otomobilse adeta karaborsaya düşmüştü. Bunun üzerine çıkarılan İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmelik'te, 16 Ağustos 2022 tarihinde yapılan düzenlemeye göre ticari faaliyet kapsamında otomobil ve arazi taşıtlarının pazarlanması veya satışı ancak bu taşıtların ilk tescil tarihinden itibaren 6 ay ve 6 bin kilometre geçmiş olması koşuluyla alım-satım yapılabileceği belirtilmişti. 

Yönetmelik kurallarına uymayanlar için ise bu kapsamda yaptırımlar uygulanacağı ifade edilmiştiç 

Yaptırımlar ise şu şekilde:

  • Türkiye Noterler Birliği tarafından tüm ayrıntılarıyla birlikte Ticaret Bakanlığı'na iletilen ikinci el motorlu kara taşıtı satış kayıtları günlük olarak takip edilecek. Yetki belgesiyle ikinci el araç ticareti yapanların kısıtlama dâhilindeki her bir satışına doğrudan idari para cezası uygulanacak.
  • Ticari faaliyet kapsamında yetki belgesi olmadan doğrudan veya vekâleten otomobil ve arazi taşıtı satışı yapan gerçek veya tüzel kişilerin 6 ay ve 6 bin kilometrenin altındaki satışları tespit edilecek. Ardından söz konusu satışlara ilişkin izahat talep edilecek. Ticari faaliyet kapsamında yapıldığı tespit edilen bu tür satışların her biri için satış yapanlara idari para cezası uygulanacak. 
  • Ticaret il müdürlükleri vasıtasıyla tüm illerde oto galericiler, araç kiralama firmaları ve yetkili bayilerde işyeri denetimleri yapılarak 6 ay ve 6 bin kilometrenin altındaki taşıtlara yönelik pazarlama ve satış faaliyetleri incelenecek. Ayrıca gelecek şikâyetler üzerine de işyeri denetimleri yapılabilecek. Denetlemelerde elde edilen bilgi ve belgeler neticesinde mevzuata aykırı hareket edenlere para cezası uygulanacak. 
  • İlan siteleri üzerinden pazarlanan taşıtlara ilişkin ilan bilgileri de düzenli olarak bu sitelerden temin edilerek takip edilecek. Aykırı bir durum halinde oto galericiler, araç kiralama firmaları, yetkili bayiler ile  kişilere her bir satış için ayrı ayrı idari para cezası uygulanacak. 

İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmelik'in yayımlanmasının üzerinden 5 aylık bir süre geçti ama bu süre boyunca bazı otoparklarda galericiler tarafından bekletilen birçok araç videoları sosyal medyanın gündemine düştü.

Sıfır pek çok aracın ise internet üzerinden yayımlanan ilanlarda ikinci el olarak sahte bilgilerle alıcı beklediği görülüyor.

Bu ilanlarda kilometre bilgisi 6 bin 1, 6 bin 100 gibi paylaşılıyor ancak satıcıların bir kısmı ilan açıklamasında bir kısmı ise telefon ile ulaşıldığında aracın sıfır olduğu bilgisini paylaşıyor.

"Galericiler araçları liste fiyatının yüzbinlerce lira üstünde satıyor"

İsmini vermek istemeyen bir galeri esnafı ise bayilerin ellerindeki araçları sakladığını almak isteyenlerden satışı yapmak için liste fiyatının yüz binlerce lira üzerinde para talep ettiğini iddia etti. Bir kısım galerinin bu yolla sıfır araç temin ettiği ve piyasada kendi kârını ekleyerek satış yaptığı da tahmin ediliyor.

Editör: Bumin Kağan Muti