2010’da başlatılan, 2012’de pilot uygulamaya geçilen ve 2014’te tamamlanacağı duyurulan FATİH, batık projeye dönüştü. 10. Kalkınma Planı’nda “tamamlanacağı” belirtilen, 11. Kalkınma Planı’nda kendisine hiç yer bulamayan projede, dağıtılması hedeflenen tabletler öğrencilere ulaştırılamadı, okullara sağlanması planlanan ağ altyapısı ve kurulması öngörülen akıllı tahta hedefinin çok uzağında kalındı. FATİH Projesi’ne ait internet sitesine göre, İstanbul’da proje kapsamındaki 3 bin 39 okuldan yalnızca 2 bin 395’ine akıllı tahta, bin 429’una ağ altyapısı; Ankara’da bin 639 okuldan bin 225’ine akıllı tahta, 905’ine ağ altyapısı; İzmir’de bin 538 okuldan bin 82’sine akıllı tahta, 803’üne ağ altyapısı sağlanabildi. Bu oranlar özellikle Doğu ve Güney Doğu Anadolu bölgesinde çok daha düşük kaldı.
PARA YUTUYOR
Buna karşın projeye büyük tutarlar harcanmaya devam ediliyor. 2022 Yatırım Programı’nda, 2,1 milyar lirası dış kredi olmak üzere toplam büyüklüğü 8 milyar olarak belirtilen proje için 2021 itibarıyla 4 milyar 340 milyon lira harcandığı, 2022’de de 970 milyon lira harcanağı belirtildi. Projenin bitiş yılı olarak da 2024 gösterildi. Ancak tüm bu veriler, 2023 Yatırım Programı’nda değiştirildi; projenin bitiş yılı 2025 olarak güncellendi. Toplam proje tutarı ise 4,5 milyar lirası dış kredi olmak üzere 11,5 milyar liraya yükseltildi. 2022 itibarıyla projeye harcanan toplam para da 4 milyar 770 milyon liraya ulaştı. Böylece, 2022 Yatırım Programı’nda 970 milyon liralık öngörülen harcama tutarına dahi ulaşılamadı ve 2022’de harcanan tutar 430 milyon lirada kaldı. Proje için 2023’te, 1,2 milyar lirası dış kredi olmak üzere 2,2 milyar harcanması öngörülüyor.
EBA’DA BELİRSİZLİK
2023 Yatırım Programı’nda, Covid-19 sürecinde sıkça kullanılan uzaktan eğitim platformu EBA’ya yönelik hedefler de yer aldı. Buna göre, 2021’de EBA’nın kapasite geliştirmesi için tamamı dış kredi olmak üzere 40 milyon lira harcandı. Buna karşın 2022 itibarıyla harcanan tutarın ne kadar olduğu, 2023 Yatırım Programı’na yazılmadı. Programda, proje tutarının tamamı dış kredi olmak üzere 4,5 milyar liraya çıkarıldığı, 2023’te ise yine tamamı dış kredi olmak üzere 1,2 milyar harcanacağı kaydedildi.
