BirGün'den Yaren Çolak'ın haberine göre, iktidarın unuttuğu yoksul yurttaşlar, belediyelerin başlattığı askıda fatura ve askıda kira gibi bir dizi uygulamayla hayata tutunmaya çalışıyor. AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, önceki gün 40 bin tablet dağıtmaya başlayan İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ni (İBB) hedef aldı. RTE Üniversitesi’ndeki fakülte ek bina açılışında konuşan Erdoğan, İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’nu isim vermeden eleştirdi. İmamoğlu’nun, dağıtılan tablet sayısıyla övündüğünü öne süren AKP’li Cumhurbaşkanı, Milli Eğitim Bakanlığı’nın sadece Antep’in Şahinbey ilçesinin 50 bin tablet dağıttığını belirtti. Erdoğan, İBB’yi hedef alsa da iktidarın unuttuğu yoksul kesimlerin imdadına belediyeler koşuyor. Pandemiyle beraber yoksulluk daha da derinleşti ve buna karşılık yeni yardımlaşma ağları kuruldu. Belediyeler, yardımseverler ve kimi demokratik kitle örgütlerinin başlattığı ‘askıda fatura’, ‘askıda tablet ve internet’ gibi kampanyalarla yoksulluk kıskacı altındaki yurttaşlara destek sağlamak amaçlanıyor. ‘Askıda hayat’ haline dönüşen bu kampanyalar, derinleşen yoksulluğa, işsizliğe ve diğer kamusal ihtiyaçlara bir çözüm sağlamıyor. Zira gün geçtikçe bu kampanyalara olan ihtiyaç ve bağımlılık artıyor. YOKSULLUĞUN GİDERİLMESİ DEVLETİN SORUMLULUĞU Sosyal yardımlar ve yoksulluk konusunda çalışan Dr. Denizcan Kutlu’ya göre, söz konusu dayanışma ağlarının desteklenmesi gerek. Ancak bu sorun, iktidarın sorumluluğunda. Dr. Denizcan Kutlu, “Eşitsizliklerin ve yoksulluğun giderilmesi, bağımlı sınıfların maddi yaşam koşullarının iyileştirilmesi Anayasal olarak devletin sorumluluğunda” dedi. Kutlu, şöyle devam etti: “Ortada kentli, çoğunlukla mülksüzleşmiş, belki nitelikli denilebilecek emekçilerden ve kendi hesabına çalışan, küçük burjuva nitelikteki katmanlardan, işsiz ve çalışan yoksul katmanlara doğru dikey değil, yatay bir dayanışma ağının ilk örnekleri var. Kendi hesabına çalışanları bir kenara bırakacak olursak, bunun sınıf içi katmanlar arası bir dayanışma ve gelir aktarımı biçimi olduğunu söylemek mümkün.” Dr. Kutlu, sözlerini şöyle sürdürdü: “Sosyal devlet öğretisine ve normuna göre, toplumun büyük çoğunluğunun hangi koşullarda çalışıp yaşayacağı, esas olarak kamunun eylemiyle ve müdahalesiyle biçimlenecektir. Dolayısıyla, bu tür dayanışma edimlerini, devletin sosyal niteliklerinin ikamesi gibi asla düşünmemek gerekir. Ayrıca bu dayanışmaların, ‘Her şeyi devletten beklememek gerekir’ şeklindeki, kamunun sosyal ve ekonomik yükümlülüklerini bertaraf eden yaklaşımlara düşünsel zemin sunan liberal bir çizgiye de evrilmemesi konusunda dikkatli olunmalı. Nitekim, neoliberal evrede devlet, söz konusu yükümlülüklerinden arınma eğilimde oldu. Bu anlamda, devletin sosyal niteliklerini ısrarlı bir biçimde hatırlatan ve talep eden bir yaklaşımla bütünleşmesinde yarar var.” TÜM İHTİYAÇLAR ASKIDA Yapılan yardımlar yurttaşların ihtiyaçlarını bir nebze karşılarken ‘iktidar neden üstüne düşeni yapmıyor’ sorusunu da akıllara getirdi. Kampanyalardan bazıları şöyle: ASKIDA FATURA: İBB öncülüğünde başlatılan ‘askıda fatura’ uygulamasını birçok belediye de uyguluyor. Ankara, Tekirdağ, Hatay, Antalya, Mersin’in belediyeleri, söz konusu uygulamayla pandemi döneminde faturalarını ödemekte zorluk çeken yurttaşlara destek sağlamayı hedefledi. ASKIDA MEYVE-SEBZE: Bilecik Belediyesi artan yoksulluk nedeniyle sağlıklı gıdaya ulaşamayan yurttaşlar için ‘askıda meyve- sebze’ uygulaması başlattı. ASKIDA TABLET: Salgın döneminde okulların uzaktan eğitime geçmesi yeni bir sorunu da gündeme getirdi. Tableti, interneti, bilgisayarı olmayan öğrenciler eğitimden koptu. Bu nedenle yine ‘askıda tablet’, ‘askıda tablet ve internet’ gibi kampanyalarla eğitime de destek sağlandı. Aralarında Artvin Belediyesi’nin de yer aldığı belediyeler, yardımseverler ile öğrencileri buluşturdu. ASKIDA KİTAP: Öğrencilerin ve yurttaşların kitap ihtiyacına yönelik olarak da ‘askıda kitap’ kampanyası başlatan İzmir Büyükşehir Belediyesi, “Askıda İzmirim Kart” uygulamasıyla da ihtiyaç sahibi öğrencilerin toplu ulaşım kartlarına bakiye yüklemesi yapmayı hedefledi. ASKIDA MAMA: Salgın döneminde sokağa çıkma yasakları uygulanırken Ayvalık, Ankara gibi belediyeler ‘askıda mama’ kampanyasının startını verdi. ASKIDA KİRA: İzmir’de yaşanan depremin ardından da İzmir Büyükşehir Belediyesi ‘askıda kira’, ‘askıda iyilik var’ gibi kampanyalarla depremzedelerin yanında oldu. ANNE-BEBEK DESTEK PAKETİ: İBB, ‘aile destek paketi’, ‘anne-bebek destek paketi’, ‘eğitim destek paketi’ gibi kampanyalar yürüttü. Yurttaşların ihtiyaçlarına cevap sunmak için ‘askıda oyuncak’, ‘askıda kömür’, ‘askıda yemek’ gibi çeşitli kampanyalar başlattı. Öte yandan iktidar kanadı ülkede derinleşen yoksulluğu inkâr etse de kendi belediyeleri dahi bu uygulamaları hayata geçirmiş durumda. MHP, Ankara’da ‘askıda ekmek’ uygulaması başlatıp sonra bunu sona erdirirken Balıkesir’de AKP’li belediye, ‘askıda maske’ uygulamasını hayata geçirmişti.