Doğu Türkistan genelinde dini ve kültürel mekanlarda yürütülen yıkıma yönelik hazırlanan rapor bölge genelindeki camilerin toplamının yüzde 65'inin tahrip edildiğine ya da yıkıldığına dikkat çekiyor. Raporda Çin Komünist Partisi (ÇKP) iktidarının, 2017 yılından itibaren başlattığı faaliyet kapsamında 8 bin 500 camiyi de tamamıyla ortadan kaldırdığı yer aldı. Buldozerlerle yıkılan camilerin bazılarının yerlerinin şimdilerde boş arazi olarak durduğu kaydedildi. Kuruluş eldeki verilerden ve uydu görüntülerinden yola çıkılarak yapılan değerlendirmelere göre, Doğu Türkistan genelinde 3 bin civarında caminin sağlam kaldığının öngörüldüğünü belirtti. "Müslümanlarca kutsal sayılan mekanların yüzde 30'u yıkıldı" ASPI'nin "Kültürü silme: Sincan'daki Uygur ve İslami alanların yıkımının izini sürmek" başlıklı raporunda, Çin hükümetinin Uygurların dilini, kültürünü ve müziğini hedef almasının yanı sıra kültürel mirasın temel unsurlarını da aktif olarak sildiği ya da değiştirdiğine yer verildi. Rapora göre Pekin yönetimi, Doğu Türkistan'da Müslümanlarca kutsal sayılan önemli dini, tarihi ve kültürel mekanların (türbeler ve mezarlıklar gibi) yüzde 30'unu yıktı. İlaveten bu mekanların yüzde 28'i kısmen tahrip edildi veya (bara dönüştürülen camiler gibi) öz kullanım amacından koparıldı. ÇKP yöneticileri Doğu Türkistan genelinde 24 bin cami bulunduğunu belirtiyor ancak ASPI, analizlerinin bölgedeki camilerin büyük kısmının yıkıma uğradığı ya da farklı kullanım alanına dönüştürüldüğünü gösterdiğini kaydetti. "Camiler, kafe, bar ve umumi tuvalete dönüştürüldü" Raporda binası ayakta duran ibadethanelerin 'yıkıma uğramadı' şeklinde sınıflandırılmakla birlikte bazılarının kafe, bar ve hatta umumi tuvalete dönüştürüldüklerinin anlaşıldığı bilgisi paylaşıldı. Öte yandan sağlam kalan camilerin de yüzde 75'inin kapısına kilit vurulduğu ve ibadet edilmesinin imkanı olmadığı bildirildi. Amaç müslümanların maneviyatını yıkmak Bazı gözlemciler caminin tuvalete dönüştürülmesini Çin’in bölgede uyguladığı kampanyanın bir parçası olarak değerlendirdi ve asıl amacın Uygur Müslümanlarının maneviyatını yıkmak olduğunu belirtti. Çin’in, 2016’ta “Cami Düzeltme” adı altında başlattığı uygulamaya göre “Müslümanların ibadethanelerini toplu olarak yok etme” talimatı uyarınca bölgedeki üç camiden ikisini yerle bir edildiği öğrenildi. Tökül Camii dışındaki bir başka caminin de yıkılarak yerine içki ve sigara satan bir market açıldığı kaydedildi. ''Cami düzeltme!'' çalışması imiş Xi Jinping’in liderliğindeki bir dizi katı politikanın bir parçası olan “Cami Düzeltme” çalışması, Nisan 2017’de başlayan ve XUAR’daki geniş toplama kamplarında 1,8 milyon Uygur ve diğer Müslüman azınlığın kitlesel hapsedilmesinden önce başladı. Güneybatı XUAR’ın pamuk ve üzüm yetiştirilen bölgesi olan Kaşgar vilayetinin idaresi altında bulunan ve yaklaşık 270 bin nüfuslu ilçe düzeyinde bir şehir olan Artuş’un Süntagh köyünden bir Uygur mahalle idarecisi telefonda basına konuştu. Tehlikeli olabileceği için isminin açıklanmasını istemeyen Uygur idareci, Tökül Camii’nin 2018’de yıkıldığını ve yerine “Han [Çinli] yoldaşlar” tarafından bir tuvalet yapıldığını söyledi. İdareci “Bu bir umumi tuvalet. Henüz açmadılar, ama inşa edildi.” dedi. İdareci, yerel toplulukta umumi bir tuvalete ihtiyaç olup olmadığı sorusuna cevaben, insanların evde tuvaleti bulunduğunu, bu yüzden böyle bir ihtiyacın olmadığını ifade etti.