TMMOB Gıda Mühendisleri Odası “6 Şubat 2023 Kahramanmaraş Merkezli Depremler Ön Gözlem Raporu’nu” yayımladı. Birgün gazetesinde yer alan habere göre, raporun depremden zarar gören tüm illerde yapılan taramaların ardından hazırlandığına vurgu yapılarak, “Yapılan saha tespitlerinde temelde koordinasyonsuzluk olması sebebiyle beslenme, su ve sağlık risklerinin oluştuğu gözlemlenmiştir” denildi. SORUNUN NEDENİ KORRDİNASYONSUZLUK Kamu otoritesi tarafından merkezi bir koordinasyon sağlanamamasının tüm sorunların kaynağını oluşturduğuna vurgu yapılan raporda şu çarpıcı tespitler sıralandı: - Soğuk zincir ile taşınması ve depolanması gereken ürünlerin bazı noktalarda havanın soğuk olması olumsuz riskleri görece azaltmış olsa da deprem alanlarında açıkta ve soğuk zincir kuralları takip edilmeden bulunduğu gözlenmiştir. - Bazı noktalarda sıcak yemek üretimleri başladıktan sonra alana ulaşan konserve vb. dayanıklı gıdalara ihtiyaç kalmadığı için bu ürünler âtıl durumda kalmıştır. - Alanda ve yardım dağıtım alanlarında STT ve TETT geçmiş ürünlerle karşılaşılmıştır. Bu, zaten bağışıklık ve sinir sistemleri zayıflamış olan depremzede ve yakınlarının, gıda zehirlenmesi ve gıda kaynaklı risklerle karşılaşmasına sebebiyet verebilecek bir durumdur. SICAK YEMEK 4’ÜNCÜ GÜN DAĞITILMAYA BAŞLANDI Raporun sonuç kısmanda ise “Gerek Odamızın gerekse TMMOB’nin ilgili diğer odalarının yazılı ve sözlü işbirliği talepleri yetkili makamlarca karşılıksız bırakılmış ya da çalışma yapmasına kısıtlı olarak imkan verilmiştir” denilerek şunlar sıralandı: - Sıcak yemek dağıtımı bazı noktalarda ancak depremin 4. gününden sonra başlamıştır. - İçilebilir nitelikteki sular depremin 3. gününden sonra alana ulaştırılabilmiştir. - Öncelikli grupta yer alan depremzedelerin (bebek, hamile, yaşlı ve kronik hastalığı olanlar) beslenme ihtiyaçları 6. günden sonra kısmen karşılanabilmiştir. -Gönüllü ve arama kurtarma ekiplerinin beslenme sorunları 6. günden sonra çözülebilmiştir. - Gönüllü ve arama kurtarma ekiplerinin temizlik ve barınma problemleri hala çözülememiştir. - Gıda depolama alanları belirlenememiş ve uygun depolama koşulları sağlanamamıştır. - Temel gıda maddelerinin AFAD ve KIZILAY tarafından organize istifi ve dağıtım çalışmaları çok geç başlatılmıştır. Bu sebeplerle koordinasyonunu kendisi sağlayan sivil mekanizmalar tarafından hala destek çalışmaları yürütülmektedir. - Dağlık bölgelere 4. günden itibaren sadece sivil inisiyatifler vasıtasıyla yardım ulaştırıldığı gözlenmiştir. - Tuvalet ve temizlik amacıyla kullanılacak temiz suyun alanlara getirilmesi ancak 7. günden sonra sağlanabilmiştir. - Depremin 6. gününden itibaren bölgeden salgın riskli hastalık haberleri gelmeye başlamıştır. - Hayvan kaybımızla ilgili hala bir açıklama yapılmamış ve hasar tespit çalışması sonucu yayınlanmamıştır. - Su ve kanalizasyon ekiplerinin çalışmaları hala tamamlanmış değildir. - Su ile ilgili denetleme izleme çalışmalarına devam edilmeli, bulanıklık ve mikrobiyal kontroller dışında radyoaktivite değerleri de mutlaka analiz edilmelidir. - Bölgeye tedbir amaçlı olarak doğalgaz ve elektrik verilememesi kaynaklı hasarın az yaşandığı ve gıda sanayinin yoğun olduğu illerimizde gıda üretimini sekteye uğratmıştır.