ABD'de plastik ve yiyecek dahil kişi başına üretilen katı atık miktarı küresel ortalamanın üç katı. ABD çöplerin geri dönüştürülmesinde kötü bir sicile sahip. Ülkede çöplerin sadece yüzde 35'i yeniden kullanıma kazandırılıyor. Almanya ise yüzde 68'le en fazla çöp geri dönüştüren ülke. Bir ABD'li, bir Etiyopyalıdan yedi kat fazla çöp üretiyor Bu veriler, küresel risk analizleri yapan Verisk Maplecroft adlı şirkete ait. Şirket bu yıl atık üretimi ve geri dönüşüm konusunda iki endeks yayımladı. Verisk Maplecroft yetkililerine göre, endeksler ülkelerin başta plastik olmak üzere artan çöp kriziyle nasıl baş ettiklerini gösterecek bir tablo ortaya koymak amacıyla hazırlandı. Endeksler, kamuya açık bilgilere ve akademik araştırmalara dayanıyor. Çöp üretimi endeksi, kişi başına düşen belediye atıklarını kapsıyor. Bunlar plastik, gıda ve tehlikeli maddelerden oluşan katı atıkları kapsıyor. Belediye katı atıkları, yerel yönetimlerin evler, kurumlar ve ticari kaynaklardan topladığı çöpleri ifade ediyor. Endekse göre, dünya genelinde her yıl 2,1 milyar ton çöp üretiliyor ve bunların sadece yüzde 16'sı geri dönüştürülüyor. Çöplerin yüzde 46'sı geri dönüştürülemeyecek şekilde atılıyor. Çin ve Hindistan'ın toplam nüfusu küresel nüfusun yüzde 36'sını oluşturuyor. İki ülkenin ürettiği toplam çöp oranı ise yüzde 27. Amerika Birleşik Devletleri'nde bir kişi her yıl ortalama 773 kilogram çöp üretiyor. Buna göre, bir Amerikalının ürettiği çöp miktarı bir Çinlininkinden üç, bir Etiyopyalınınkinden yedi kat fazla. ABD, tek başına dünyadaki çöplerin yüzde 12'sinden sorumlu. Dünyada geri dönüşüm kapasitesinden daha fazla çöp üreten tek zengin ülke de ABD. Şirket bunu ABD'deki siyasi irade ve altyapıya bağlıyor. Dünyada geri dönüşümde en iyi ülkeler Dünyada geri dönüşümde en iyi ülkeler arasında Avusturya, Almanya, Tayvan, Mısır, Brezilya, Singapur, Güney Kore, İngiltere, İtalya ve Fransa dünya çapında tanınan gazete ve makalelerde yer alıyor. Geri dönüşüm oranının en yüksek olduğu ülkelerden ilk olan Avusturya, atıklarının yüzde 63’ünü geri kazanabiliyor. Bu oranı yakından takip eden diğer ülke Almanya da geri kazanım konusunda hassas çalışmalara imza atmış. Almanya’da geri dönüşümden elde edilen verimin %60 olduğu biliniyor. Aynı zamanda yaklaşık %60 orana sahip olan Tayvan da bu iki ülkeyi yakından takip ediyor. Listeyi takip eden Mısır, ‘Zaballeen People’ ismiyle yürüttükleri Cairo’daki geri dönüşüm çalışmalarıyla biliniyor. Resmi olarak herhangi bir dayanağı olmayan ancak insanlar arasındaki dayanışma sayesinde yürütülerek biriktirdikleri tüm atıkların yüzde 80’ini geri dönüştürmeyi başaran bu çalışma, diğer ülkelere herhangi bir zorunluluk, yasa ve kural dayatmadan da nelerin başarabileceğini kanıtlar nitelikte. 2014 yılında geri kazanım çalışmalarıyla birinci sırada yer alan Brezilya, geri dönüştürülebilir materyallerinden yüzde 98,4 verim almayı başarmış. Özellikle alüminyumun geri kazanımında muhteşem bir derece alarak, hala 200 bin ton civarında içecek kutularının varlığını sürdürmesini sağlıyor. Listeyi takip eden Singapur, geri dönüşümünü gerçekleştirdiği materyallerden %59 kazanım yapmayı başarmış. Bunu sırayla Güney Kore, İngiltere, İtalya ve Fransa; %49, %39, %36 ve %35 verim oranıyla beraber takip ediyor. Fransanın son zamanlarda Plastik Kapların Yasaklanması yasa tasarısı da gözlere çarpıyor. Ne derece sağlıklı? Tüketilen maddelerin yeniden geri dönüşüm halkası içine katılabilmesi ile öncelikle hammadde ihtiyacı azalır. Böylece insan nüfusunun artışı ile paralel olarak artan tüketimin doğal dengeyi bozması ve doğaya verilen zarar engellenmiş olur. Bununla birlikte yeniden dönüştürülebilen maddelerin tekrar hammadde olarak kullanılması büyük miktarda enerji tasarrufunu mümkün kılar. Örneğin, yeniden kazanılabilir alüminyumun kullanılması alüminyumun sıfırdan imal edilmesine oranla %35′e varan enerji tasarrufu sağlamaktadır. Atık malzemelerin hammadde olarak kullanılması çevre kirliliğinin engellenmesi açısından da önemlidir. Hurda kağıdın tekrar kağıt imalatında kullanılması hava kirliliğini %74-94, su kirliliğini %35, su kullanımını %45 azaltabilmektedir. Örneğin bir ton atık kağıdın kağıt hamuruna katılmasıyla 20 ağacın kesilmesi önlenebilmektedir.