Merkez Bankası’nın kredi ve kredi kartlarında faiz üst sınırını yükseltmesinin ardından Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) da kredi kartı ile konut hariç ihtiyaç kredileri hesaplamasındaki risk ağırlıklarını artırdı. BDDK yurtdışı seyahat, uçak ve konaklama harcamalarında da taksit yapılmasını yasakladı.
Merkez Bankası ile BDDK'nın enflasyonu kontrol edebilmek, cari açağı azaltmak, iç tüketimi yavaşlatmaya yönelik hamleleri devam ediyor. Bankacılık kaynakları, kredi kartı ve kredilerde risk ağırlığının artırılmasıyla şu anda yüzde 40-50 seviyelerinde olan ihtiyaç ve taşıt faizlerinin yüzde 60-70 seviyesine yükselebileceğini bildirdi. Kaynaklar, ekonomi yönetiminin politika faizini fazla artırmadan parasal sıkılaştırma adımlarını atmaya devam ettiğine dikkat çekti.
YÜKSEK RİSK AĞIRLIĞI AARTIRILIYOR
BDDK, sermaye yeterliliği standart oranları hesaplamasında dikkate alınan risk ağırlıklarını ihtiyaç kredileri, bireysel kredi kartları, taşıt kredileri ile taşıt teminatlı krediler ve tüketiciler ile yapılacak finansal kiralama işlemleri açısından artırılmasına karar verdi. BDDK'nın konuya ilişkin yayımladığı karara göre, bu işlemlerde standart yaklaşımın kullanılması durumunda risk ağırlıkları yüzde 150 olarak uygulanacak. 2021 yılında risk ağırlıkları kredi kartlarında 1-6 ay vadede yüzde 100, 6 aydan uzun vadede yüzde 150, ihtiyaç kredilerinde 1-12 ay vadede yüzde 100, 12 aydan uzun vadelerde yüzde 150’ye kadar yükseltilmişti. Taşıt kredilerinde ise yüzde 75 seviyesine getirilmişti.
BDDK'dan yapılan yazılı açıklamada, kredi kartlarında uygulanan taksitlendirme süreleri de havayolları, seyahat acenteleri ve konaklama ile ilgili yurt dışına ilişkin harcamalarda uygulanmamasına ve bu harcamalarda taksitlendirme yapılmamasına karar verildiği bildirildi. Karar afet bölgelerinde 1 Ocak 2024'e kadar uygulanmayacak. Ancak, yüksek risk ağırlıkları kararın alındığı tarihten sonra kullandırılan yeni krediler için uygulanacak.
İHTİYAÇ VE KREDİ FAİZİ YÜZDE 60-70 YÜKSELEBİLİR
Risk ağırlıklarının artırılması kredi ve kredi kartı faizlerinin yükselmesini, böylece hem arz, hem de talebi sınırlandırmayı hedefliyor. Bankacılık kaynaklarının aktardığına göre risk ağırlığı arttığında sermaye gereksinimi artıyor ve özkaynak maliyeti aracılığıyla da ağırlıklı ortalama sermaye maliyeti yükseliyor. Aynı zamanda kredi faizine yansıması bekleniyor.
Bankacılık kaynaklarının yaptığı hesaplamalara göre, bu durumun maliyeti iki katına yakın artırması bekleniyor. Merkez Bankası’nın son verilerine göre ihtiyaç kredi faizleri yıllık ortalamada yüzde 47,9, taşıt kredi faizleri ise yüzde 40,3 seviyesinde. Bankacılık kaynaklarının hesaplamalarına göre risk ağırlıklarının artırılması ile ihtiyaç ve taşıt kredi faizlerinin yüzde 60-70 seviyelerine yükselmesi bekleniyor.
BDDK’nın aldığı kararların ardından Borsa İstanbul’da bankacılık ve ulaştırma endeksi negatif açılış yaşasa da gün içinde endeksler pozitife döndü.
