Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un danışmanı Isabelle Dumont, Türkiye Büyükelçisi oluyor. Bu hafta Ankara’daki görevine başlayacak olan Dumont son üç yıldır Macron’un Avrupa ve Türkiye ile ilişkilerden sorumlu danışmanı olarak görev yapıyordu.
2019-2021 yılları arasında Türk Silahlı Kuvvetleri’nin Suriye’de sınır ötesi operasyonu, ardından da Doğu Akdeniz’deki hareketlilik nedeniyle Ankara ve Paris arasındaki ilişkiler gerilmiş, son dönemde atılan karşılıklı adımlar ve Türkiye’nin Avrupa Birliği (AB) ile bağlarını yeniden canlandırma arayışları iki ülke arasındaki ilişkiler normalleşme sürecine girmişti.
Türkiye’de seçimlerden sonra Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın AB ile ilişkilerde yeni sayfa açma niyeti, Ankara’nın hem Brüksel hem de Paris ve Berlin gibi AB’nin önde gelen başkentleriyle daha yoğun bir süreci başlatacağının işareti olarak görülüyor.
Fransa Cumhurbaşkanı Macron, bu kritik dönemde Ankara’da görev süresi dolan Hervé Magro yerine 2020’den bu yana Elysée Sarayı’nda Avrupa ve Türkiye’den sorumlu danışman olarak görev yapan Isabelle Dumont’u Türkiye Büyükelçisi olarak atadı.
Mayıs ayında atanan Dumont, bu hafta içerisinde Ankara’ya gelerek Cumhurbaşkanı Erdoğan’a güven mektubunu sunduktan sonra resmi görevine başlayacak.
TÜRKİYE'DE DAHA ÖNCE DE GÖREV YAPTI
Dumont, 2011-2013 arasında Ankara Büyükelçiliği’nde görev yaptı. İyi derecede Türkçe konuşan Dumont, Fransa dışişlerinin parlak diplomatları arasında gösteriliyor. Dumont, 500 yıla dayanan Türk-Fransız diplomatik ilişkiler tarihinde iki ülkenin de atadığı ilk kadın büyükelçi oldu.
Ankara’daki ilk büyükelçilik görevinin ardından Paris’e dönen ve Dışişleri Bakanlığı’nda Rusya ve Doğu Avrupa Müdür Yardımcısı olarak çalışan Dumont, 2015’te Ukrayna, 2019’da da Kıbrıs’a büyükelçi olarak atandı.
Macron’un danışmanlığı sırasında özellikle Türkiye ile yaşanan gerilimlerin yönetilmesinde ve iki cumhurbaşkanı arasında video konferans ve uluslararası toplantılarda önemli rol aldı.
TÜRKİYE DE PARİS BÜYÜKELÇİSİNİ DEĞİŞTİRDİ
Türkiye de Fransa ile aynı dönemde Paris Büyükelçiliği’nde görev değişikliği yapmıştı. Cumhurbaşkan Erdoğan imzasıyla bahar aylarında yayımlanan kararname ile 2021’den beri Paris Büyükelçisi olarak görev yapan Ali Onaner’in yerine Türkiye’nin Bratislava Büyükelçisi olarak görev yapan Yunus Demirer atandı.
GÜNDEM TÜRKİYE-AB SÜRECİ VE BÖLGESEL ÇATIŞMALAR
Ankara-Paris ilişkilerinin ileriki dönemde ikili işbirliği, Türkiye-AB süreci ve bölgesel çatışmalar kapsamında yoğunluk göstermesi bekleniyor.
Önceki dönemde büyükelçi Magro, Türkiye’den ayrılmadan önce “Türkiye, Avrupa Birliği için vazgeçilmez bir ortaktır. Önümüzdeki haftalarda yeni bir sayfanın açılmasını temenni ediyorum” açıklamasını yaparak, Ankara-Brüksel arasında sonbahardan itibaren artacak temaslara dikkat çekmişti.
Fransa’nın önem verdiği konular arasında ise 2019-2020 döneminde yaşanan türden yeni bir Doğu Akdeniz bunalımının tekrar etmemesi yer alıyor.
Macron’un Erdoğan ile NATO Zirvesi sırasında yaptığı görüşmede konuyu gündeme getirdiği ve Kıbrıs sorununun çözümü için de Paris’in devreye girebileceği önerisini dile getirdiği bldirildi.
Erdoğan’ın Kıbrıs sorununun çözümü açısından öncekine göre daha yumuşak mesajlar vermesi ise hem Paris hem de diğer AB başkentlerinde dikkat çeken bir gelişme oldu.
ÖNÜMÜZDEKİ DÖNEMDE YAPILACAK TEMASLAR
Fransa ile Türkiye arasında önümüzdeki dönemde yapılacak temaslar, her iki ülkenin de çıkarı ve ilgisinin bulunduğu çatışma içeren bölgelerdeki gelişmeleri de kapsayacak. Bunların başında, Rusya’nın Ukrayna’yı işgal girişimi ve küresel etkileri geliyor.
İki ülkenin politikalarının genel anlamıyla uyumlu olduğu olduğu belirtilirken, özellikle Ankara’nın tahıl koridorunun yeniden uzatılması için yaptığı girişimlerin Paris tarafından da olumlu karşılandığı belirtiliyor. Bu süreçte Türkiye’nin İsveç’in NATO üyeliğini geciktirmemesi, Ekim ayından itibaren gerekli onay sürecini başlatması Fransa’nın beklentileri arasında yer alıyor.
Fransa ve Türkiye arasında görüş ayrılıklarının yoğun olduğu konular da var. Ayrılıkların olduğu çatışmalı alanlar ise Dağlık Karabağ, Suriye ve Libya olarak sıralanıyor. Türkiye, Dağlık Karabağ konusunda Azerbaycan ve Ermenistan arasında yaşanan son gerilimde Bakü’nün yanında almış, Fransa ve AB, Bakü’ye bölgede insani sorun yaratabilecek adımlardan uzak durma çağrısında bulunmuştu. Fransa, bu konuda Türkiye’den Bakü ile Erivan arasında kapsamlı bir barış antlaşması sağlanması için Azerbaycan üzerindeki etkisini kullanmasını istiyor.
RESMİ ZİYARET OLACAK MI?
İkili ilişkilerde Fransa’dan Türkiye’ye cumhurbaşkanı düzeyinde yıllardır yapılmayan resmi ziyaretin Macron tarafından gerçekleştirilip gerçekleştirilmeyeceği de merak edilen bir diğer konu.
2022'de Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın daveti üzerine ziyaret için ön çalışmalar yapılmış ancak tarafların ziyaretin sonuçlarına ilişkin ortak bir zeminde buluşamamaları nedeniyle askıya alınmıştı.
Paris, Macron’un Türkiye ziyaretinin sembolikten öteye geçmesi için bazı somut gelişmelerin hedeflemesi gerektiğini öngörüyor. Macron daha önce Türkiye’ye 2018’de Suriye konulu bir toplantıya katılmak için gelmişti. İki taraf arasındaki devlet başkanı düzeyindeki son ziyareti ise 2018’in Ocak ayında Cumhurbaşkanı Erdoğan yapmıştı.
