Doğu Türkistan'da Çin'in uyguladığı soykırım suçlarının tartışılmasını öngören bir tasarı BM İnsan hakları Konseyi'ne sunuldu. Aralarında Türkiye ve ABD'nin de olduğu Batı ülkelerinin BM'ye sunduğu tasarıya; Birleşik Arap Emirlikleri, Katar, Pakistan gibi Müslüman ülkelerinin ret oyu verdiği bildirildi.
47 üyeye sahip konseyde yapılan oylamada, söz konusu tartışma önerisi, 17 evet oyuna karşı 19 hayır oyuyla reddedildiği, oylamada, 11 ülkenin ise çekimser kaldığı öğrenildi. Tartışmaya karşı oy veren ülkeler, Çin'in yanı sıra Birleşik Arap Emirlikleri, Katar, Pakistan, Bolivya, Kamerun, Küba, Eritre, Gabon, Endonezya, Fildişi Sahilleri, Kazakistan, Moritanya, Namibya, Nepal, Senegal, Sudan, Özbekistan ve Venezuela oldu. Ukrayna, Arjantin, Ermenistan, Benin, Brezilya, Gambiya, Hindistan, Libya, Malavi, Malezya ve Meksika'nın ise oylamada çekimser kaldığı açıklandı.
BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Michelle Bachelet'nin geçen ay kamuoyu ile paylaşılan raporunda, Doğu Türkistan'da insanlığa karşı suç teşkil edebilecek "ciddi insan hakları ihlalleri işlendiği" ifadeleri yer almıştı.
Raporun ardından ABD ve İngiltere'nin başını çektiği Batılı ülkeler harekete geçerek Çin'in Doğu Türkistan'daki Uygur ve diğer Müslümanlara yönelik baskılarını görüşmek üzere BM İnsan Hakları Konseyi'nde bir tartışma yapılması için önerge sunmuştu.
Konsey'in söz konusu kararı, Pekin'in yoğun lobi faaliyetleri üzerine aldığı belirtiliyor.
DW Türkçe'nin aktardığına göre gözlemcilerin aktardığı bilgilere göre, özellikle de Çin'in altyapı yatırımları yaptığı Afrika ülkeleri, Çin'in lobicilik faaliyetlerinin etkisinde kaldı. 13 Afrika ülkesinden evet oyu veren tek ülke Somali oldu.
ABD VE İNGİLTERE'DEN KINAMA
ABD'nin BM İnsan Hakları Konseyi'ndeki Daimi Temsilcisi Michele Taylor, konuya ilişkin Twitter'dan yaptığı açıklamada "ABD, Sincan'a ilişkin tartışmanın engellenmesine yönelik oylamayı kınamaktadır" dedi. Taylor, "BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri'nin bağımsız değerlendirmesi konusundaki eylemsizlik, utanç verici biçimde bazı ülkelerin incelemeden muaf olduğunu ve cezasız kalmak suretiyle insan haklarını ihlal etmelerine izin verildiğini göstermektedir" diye konuştu.
İngiltere'nin BM Daimi Temsilcisi Simon Manley de "Çin'in tartışmayı engelleme ve hakikati saklama çabaları başarıya ulaşamayacak. Bugünkü oylama Çin'e net bir mesaj göndermiştir: Çok sayıda ülke, her nerede ve kim tarafından işlenirse işlensin, korkunç insan hakları ihlalleri söz konusu olduğunda sessiz kalmayacaktır" dedi.
Söz konusu karara sivil toplum örgütlerinden sert tepki geldi. Uluslararası Af Örgütü, oylamanın gülünç olduğunu söylerken, İnsan Hakları İzleme Örgütü ise BM bünyesindeki konseyin istismar kurbanlarına ihanet niteliğinde olduğunu ifade etti.
