Akdeniz Üniversitesi araştırması: Sosyal medya bilinç düzeyi ve görünüm kaygısı ölçüldü

Akdeniz Üniversitesi'nden (AÜ) Dr. Fahrettin Kayan'ın 500 kişi üzerinde yaptığı Sosyal Medya Bilinci Ölçeği araştırması, sosyal medya kullanıcılarının dijital platformlardaki görünüm kaygısı ve bilinç düzeyini ölçtü. Çalışmada, yaş, cinsiyet, eğitim ve gelir gibi faktörlerin sosyal medya kullanım alışkanlıklarını doğrudan etkilediği belirlendi.

Araştırmada, bireylerin sosyal medya platformlarında dış görünüşe verdikleri önem, bu mecraları kullanma bilinçleri ve dijital temsilleri kapsamlı bir şekilde analiz edildi. 'Sosyal Medya Bilinci Ölçeği' başlıklı akademik makale, AÜ İletişim Fakültesi Dergisi'nde yayımlandı. 18 yaş üstü 500'den fazla aktif sosyal medya kullanıcısıyla anket yapılarak veriler elde edildi. Sosyal medyanın bireylerin kimlik sunumu, dış görünüş algısı ve psikolojik etkileri üzerine yeni bir ölçme aracı geliştirildi. Dr. Kayan, kullanıcıların platformları ne kadar bilinçli kullandığını, paylaşımlarına ne kadar özen gösterdiğini, filtre ve yapay zeka destekli içeriklerin psikolojik etkilerini değerlendirdiklerini belirtti.

Dr. Kayan, ölçek geliştirme sürecinin sosyal medya kullanım sıklığı, filtre kullanımı, yapay zeka destekli görsel düzenlemeler, paylaşım öncesi dış görünüm hazırlığı, sosyal onay beklentisi ve estetik müdahalelere duyulan ihtiyaç gibi boyutları kapsadığını ifade etti. Kadınların sosyal medyada daha aktif olduğunu, yaşın artmasıyla sosyal medya kullanımının azaldığını ancak bilinç seviyesinin arttığını söyledi. Genç kullanıcıların daha uzun süre sosyal medya kullanırken, yaşlı kullanıcıların daha seçici ve bilinçli kullandığını belirtti. Kadın kullanıcıların daha yoğun görünüm kaygısı taşıdığını, filtre ve yapay zeka uygulamalarını daha sık kullandığını ve kendilerini sosyal medyada iyi gösterme isteğinin erkek kullanıcılara göre daha yüksek olduğunu vurguladı. Eğitim ve gelir seviyesinin de önemli rol oynadığını belirten Dr. Kayan, eğitim seviyesinin artmasıyla sosyal medya bilincinin arttığını, üniversite mezunlarının daha bilinçli davrandığını, lise ve ortaöğretim mezunlarında ise görünüm kaygısının daha baskın olduğunu ifade etti. Ayrıca, gelir seviyesi düştükçe görünüm kaygısı ve dijital müdahalenin arttığını ve düşük gelir grubundaki bireylerin filtrelere, görsel düzenleyicilere ve yapay zekaya daha fazla yöneldiğini sözlerine ekledi.