Özgür Gürbüz: Nükleer santraller artık hedef olabilir

ABD'nin İran'daki üç nükleer tesise düzenlediği saldırının ardından Enerji Politikaları Analisti Özgür Gürbüz, önemli açıklamalarda bulundu. Gürbüz, saldırı sonrasında bölgede yaşanabilecek nükleer sızıntı riskine dikkat çekerek, Uluslararası Atom Enerji Ajansı'nın (UAEA) açıklamalarını hatırlattı. UAEA'nın, "çok net bir risk olduğunu ama bunun yerel düzeyde kalacağını" belirttiğini söyleyen Gürbüz, özellikle Natanz'daki nükleer zenginleştirme tesisinde yerel kirlenme olabileceğine dair belirtiler olduğunu ifade etti.

Gürbüz, vurulan tesislerin büyük bir nükleer reaktör veya santral olmadığını, ancak çalışanlar ve yakınlardakiler için ciddi bir tehlike oluşturduğunu belirtti. "Uranyum zenginleştirme" sürecinin farklı tesisler içeren bir süreç olduğunu vurgulayan Gürbüz, uranyum madeninden sarı pasta üretimine, gazlaştırmaya ve santrifüjlerin kullanıldığı zenginleştirme tesislerine kadar olan aşamaları anlattı. 2023 yılında UAEA'nın Fordo'daki tesiste İran'ın yüzde 83'lere varan zenginleştirme oranına ulaştığını belirttiğini hatırlatan Gürbüz, yüzlerce santrifüjün bir anda başka bir yere taşınmasının olası görünmediğini, ancak İran'ın saldırılardan önce bazı tesisleri taşımış olabileceğini söyledi.

İran'ın nükleer tesisini gizlice başka bir yerde kurması veya teçhizatlarını taşıması olasılığını değerlendiren Gürbüz, UAEA denetimlerinin önemine dikkat çekti. İsrail örneğini vererek, İsrail'in nükleer silahların yayılmasını önleme antlaşmasına taraf olmaması nedeniyle Dimona'daki tesisini uzun yıllar gizleyebildiğini belirtti. Gürbüz, İran'ın Buşehr'deki nükleer reaktörünün hedef alınmamasının büyük bir şans olduğunu, nükleer santrallerin artık bir hedef olabileceğini ve Akkuyu'daki nükleer santralin de risk altında olabileceğini vurguladı. İran'ın nükleer zenginleştirme sürecine devam etme kararını ve Rusya'nın olası teknik desteğini değerlendiren Gürbüz, Orta Doğu'da nükleer silahların tamamen ortadan kaldırılmasının nükleer tehlikeyi azaltmanın tek yolu olduğunu savundu ve İsrail'in nükleer silahlardan vazgeçmesi durumunda İran'ın da nükleer programından vazgeçebileceğini düşündüğünü belirtti.