Rusya ekonomisi: Yüksek askeri harcamalar ve yaptırımlara rağmen büyüme yavaşlıyor

2022'deki Ukrayna işgalinden bu yana dünyanın en çok yaptırım uygulanan ülkesi olan Rusya, ekonomisinde şaşırtıcı bir direnç gösterdi. Ancak, 2026'ya yaklaşırken bu durumun değişmesi bekleniyor. 2024 yılında, Rusya'nın resmi verilerine göre, ülke ekonomisi G7 ülkelerinin tamamından daha hızlı büyüdü.

BBC'nin haberine göre, Rusya ekonomisi geçen yıl yüzde 4,3 büyürken, İngiltere'de bu oran yüzde 1,1, ABD'de ise yüzde 2,8 oldu. Bu büyümenin arkasında Kremlin'in rekor düzeydeki askeri harcamaları yer aldı. Petrol ihracatı miktar olarak nispeten stabil kalırken, Avrupa'ya gitmesi planlanan petrol sevkiyatları Çin ve Hindistan'a yönlendirildi. Ayrıca, belirsiz bir 'gölge tanker filosu', Moskova'nın yaptırım engellerini aşmasına yardımcı oldu. Bank of America'ya göre, Rus rublesi ise bu yıl yüzde 40'tan fazla değer kazanarak dünya çapında en iyi performans gösteren para birimi oldu.

Ancak 2026'ya yaklaşırken ekonomide değişim sinyalleri belirmeye başladı. Ülke içinde enflasyon yüksek seyrediyor, faiz oranları yüzde 20'ye yükseldi ve şirketler işçi bulmakta zorlanıyor. Küresel çapta ise, petrol fiyatlarının bu yıl gerilemesinin ardından İsrail ve İran arasındaki çatışma nedeniyle yeniden yükseldiği belirtiliyor. Rusya'nın ekonomi bakanı Maksim Reşetnikov, ülkenin 'aşırı ısınma' döneminin ardından 'resesyonun eşiğinde' olduğunu açıkladı. Moskova Ekonomi Yüksekokulu'na (HSE) göre, ülke 2024 sonunda yaklaşık 2,6 milyon işçi açığı yaşadı. Bu açığın sebebi erkeklerin savaşa gitmesi veya savaştan kaçmak için yurt dışına kaçması olarak belirtildi. Merkez Bankası, yükselen fiyatları kontrol altına almak için faiz oranlarını rekor seviyelere yükseltti; bu durum şirketlerin yatırım için ihtiyaç duyduğu sermayeyi toplamasını daha maliyetli hale getiriyor. Ayrıca, Rusya'nın petrol ve doğalgaz gelirleri yaptırımlar ve düşük fiyatlar sebebiyle Mayıs ayında yıllık bazda yüzde 35 düştü. Politik analist András Tóth-Czifra, askeri harcamaların yol, demiryolu ve altyapı gibi hayati yatırımlardan paranın kaydırılmasına neden olduğunu ve sağlanan hizmetlerin kalitesinin zarar gördüğünü belirtti. Tóth-Czifra, Rusya'nın Batı yaptırımlarıyla beklenenden daha iyi başa çıktığını, ancak yaptırımların ekonomiyi hala olumsuz etkilediğini ifade ediyor.