Nisan ayı cari açık rekor seviyede: 20,3 milyar dolar

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in yakın zamanda dile getirdiği cari fazla beklentilerinin aksine, Merkez Bankası'nın (MB) nisan ayı ödemeler dengesi verileri, cari açıkta son iki yılın en yüksek seviyesine ulaşıldığını ortaya koydu. Nisan ayı itibarıyla 20,3 milyar dolara yükselen cari açık, Orta Vadeli Program'da (OVP) 2025 yılı sonu için öngörülen 28,6 milyar dolarlık hedefin üçte ikisini yalnızca dört ayda karşılamış oldu. Bu durum, yılsonu cari açık hedefinin tutmasının zor olacağını ve önemli bir sapma yaşanacağını gösteriyor.

19 Mart'ta başlatılan siyasi ve yargısal operasyonların etkisi, mart ayı ödemeler dengesinde ilk belirtilerini göstermişti. MB'nin açıkladığı nisan ayı rakamları ise bu operasyonların olumsuz etkilerinin devam ettiğini ve rezerv kaybı ile yabancı yatırımcı çıkışlarında son 2-3 yılın rekorlarının kırıldığını kanıtladı. Nisan ayında MB rezervleri 25 milyar dolar azalırken, yabancı yatırımcı kaçışı 11 milyar dolara ulaştı. Yerli yatırımcıların yurt dışına sermaye kaçışı da mart ayındaki 6,5 milyar dolardan nisanda 7,9 milyar dolara yükseldi. Yabancı portföy yatırımcıları ise 10,9 milyar dolarlık portföy yatırımını çekerek 1991'den bu yana en büyük aylık yabancı yatırım çıkışını gerçekleştirdi.

Nisan ayında aylık cari açık, geçen yılın aynı ayına göre yaklaşık iki kat artışla 7,9 milyar dolara ulaştı. Bu rakam, şubat ve mart aylarındaki 4,2 milyar dolarlık seviyenin de iki katından fazla. Nisan ayı cari açığı, 2023 şubatından bu yana son 2,5 yılın en yüksek aylık açık tutarıdır. Altın ve enerji ithalatı hariç tutulduğunda genellikle cari fazla verilirken, bu yılın nisan ayında ilk defa altın ve enerji dışında da 1,9 milyar dolar cari açık yaşandı. Bu da 2020'den bu yana son 5 yılın en yüksek seviyesi. MB rezervlerinde bir ayda yaşanan 24 milyar 988 milyon dolarlık net rezerv kaybı, 19 Mart operasyonlarının etkisiyle mart ayında üç günde gerçekleşen 15 milyar dolarlık kaybın üzerine çıktı. İki ayda toplam 40 milyar dolara ulaşan MB rezerv kaybı da 34 yıldır aylık bazda art arda yaşanan en yüksek rezerv kayıpları arasında yer aldı. Döviz mevduatlarındaki artış ve ihracatçıların döviz kazançlarına el konulması gibi kararlar, bu durumu kontrol altına almaya çalışsa da, 19 Mart operasyonlarının etkilerinin devam ettiği Nisan ayı rakamlarıyla ortaya çıktı.