Özbekistan devlet yapısında Belediyeler yok, devlet başkanı bir vali atıyor.
Şehirlerin belediye hizmetleri bir vali yardımcılığı makamıyla idare ediliyor.
Özbekistan’ın şehirlerinin Türkiye şehirlerinden daha temiz ve bakımlı olması herhalde Özbekistan’da Türk kültür ve medeniyetine pek karışım olmaması, Türkiye’de ise bir Arap kültürü karışımı olduğu ortada bir medeniyetin değişikliğe uğraması durumu görülüyor.
Özbekistan’ın İstanbul’u Semerkant’tır diyebiliriz.
Şehirler çok temiz, bakımlı ve yaşanabilir bir imar yapılaşması var.
Yaşam standardı Türkiye ayarında.
Türkiye’den geldiğimizi anlayan bir kişi taksi paramızı ödedi.
Neden bizim paramızı ödediğini sorduğumuzda kardeş olduğumuzu ve bizim kendilerinin misafiri olduğumuzu söyledi .
Tabii yüksek bir duygusallık yaşadık.
Özbekistan evlerinde çok güzel bir kapı kültürü var.
Kapı evin kişiliğinin bir göstergesi olarak kabul ediliyor ve ev yapanlar aylarca kapı için uğraşıyor.
Özbekistan’ın sanki tamamı bir ova, sürekli bir yeşillik, ağaçlar.
Hep Balıkesir’de seyahat yapılıyor gibi.
Güler yüzlü sıcak cana yakın insanlar.
Ülkenin mutluluk eşiği biraz yüksek.
Türklük bilinci zayıf ama Türkiye sevgisi çok yüksek .
Türkiye’yi Avrupalılaşmış Türkler olarak görüyorlar ve kendilerinden 30 sene önde görüyorlar.
Özbekistan’da sanki bir görünmeyen para var ama yüksek bir para .
Navai şehrinde büyük altın ve uranyum madenleri var .
Belki de hissedilen ama görünmeyen paranın kaynağı bu maden yatakları olabilir.
Doğal olarak da Özbekistan’ın en zenginleri Navai şehrinde yaşıyor.
Yönetim şekli yarı diktatörlük.
Paranın halka yansıması çok uzun bir demokrasi mücadelesinden sonra olacak ama bu halk bu bilinçten çok uzak.
Verilenle yetinme durumunda.
Emekli maaşları 50 dolardan başlıyor. Ama çok büyük maliyetli külliyeler, camiler gösterişli ve pahalı binalar yapılmakta.
Çok büyük bir inşaat faaliyeti var.
Bu gelişme göstergesi ama inşaata dayalı ekonomiler kısa bir süre sonra tökezlemeye ve kırılganlığa mahkumdur.
Çünkü inşaat bolluğu bir ekonomide geçici istihdam ve üretim hareketi getirebilir ama sonuçta inşaat bittiğinde ürettiği ekonomide biter .
Yapılması gereken uzun yıllar istihdam, üretim ve ihracat sağlayacak sektörlerin hareketlenmesidir.
Maalesef aynı Türkiye gibi Özbekistan’da üretim ekonomisine başlamadı bile.
Özbekistan’ın genelinde ev sahibi olma oranı çok yüksek, kiracı çok az.
Son 10 yılda devlet tek katlı avlulu bahçeli küçük sosyal konutlar yapıp vatandaşa dolar bazında 10 yıl vadeli verdi .
70 bin dolarla Özbekistan vatandaşları ev sahibi oldu.
Özbekistan’ın belki de gelişmeye ve zenginliğe en açık yeri olan Hive de bitişik 2 katlı evler 80 bin dolara satılıyor.
Miras hukuku oluşmaya başladı ama kesinlikle ev en küçük kardeşe kalıyor. (Bu miras hukuku aslında bir gelenek ilk çağ Orta Asya yaşamında da miras paylaşımı bu şekilde idi) çünkü anne ve babaya küçük kardeş bakmak yükümlülüğünde.
Kızlara mal veriliyor. Bu durumu bir çağdaşlık göstergesi olarak kabul edebiliriz .
Özbekistan her zerresinde Türklük olan bir ülke .
Bizim ülkemiz …
