Bir Teşkilat Uyanıyor 

12 Kasım’ da Emniyet-Sen’ in kuruluşu kamu adına sevindirici bir gelişmeydi. Sendikayı kuran 6 polise 24 Nisan’ da Emniyet Genel Müdürlüğü’ nden ihraç, 1 polise de 24 ay kıdem durdurma cezası kararı çıktı ki Türkiye şoke oldu. Gerekçe çok basitti: demeç vermek, emre itaatsizlik, üstlerine karşı itaatsizliğe teşvik ve tabi ki sendika kurmak! ’’Her türlü zor koşulda bayram seyran demeden, gerekirse canını tehlikeye atmak pahasına büyük bir fedakârlık ve sorumluluk göstererek mesleğini icra eden değerli polislerimiz…’’ nutuklarını atanlar her nedense bu karara karşı çıkmadılar. Türk demokrasi tarihine düşülmüş kara bir lekeydi. Bununla da bitmedi: Emniyet-Sen’ e üye olmak isteyen polisler idarî soruşturmalarla tehdit edildi. Ortaçağ zihniyetiyle hata üstüne hata yapıldı. Tüm baskılara rağmen Emniyet-Sen yurt genelinde teşkilatlanmasını büyük bir hızla devam ettiriyor.

Hukukî Süreç Nasıl?

4688 sayılı Sendikalar Kanunu’ nun 15/J maddesinde emniyet mensuplarının sendikalara üye olamayacakları belirtilmiştir. Ancak Türkiye’ nin taraf olduğu uluslararası anlaşmalar, polislere de sendika kurma ve üye olma hakkı tanıyor. Genel Kurul’ una 1932’ de üye olduğumuz ve sendikalılaşma-örgütlenme özgürlüğü tanıyan sözleşmesine 1949’ da imza attığımız ILO yani Uluslararası Çalışma Örgütü bunun en bariz örneğidir. Anayasamızın 90. maddesinde uluslararası antlaşmaların kanun hükmünde olduğu belirtilmiştir yani ILO sözleşmesi ülkemiz adına uyulması gereken bir kanundur. Yine Anayasamızın 51/C maddesinde önceden izin almadan sendika kurma ve bu sendikalara serbestçe üye olma hakkı kamu görevlisine tanınmıştır. Taraf olduğumuz bir diğer antlaşma olan Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ nin 11/1 maddesinde sendika kurma özgürlüğü tanınmış, 11/2 maddesinde kolluk güçlerinin (polislerin) sendika kurabileceği belirtilmiştir. Ayrıca Türkiye’ nin imza attığı BM Evrensel Beyannamesi, BM İnsan Haklarını ve Ana Hürriyetlerini Korumaya Dair Sözleşme gibi birçok antlaşmada örgütlenme özgürlüğüne yer verilmiştir.

Emniyet-Sen Neden Gerekli?   

Her kamu görevlisinde olduğu gibi polislerde de birçok özlük, ekonomik ve sosyal hak kayıpları yaşanıyor. Polislerin işleri gereği zamanla asosyalleştikleri bir gerçek. Bunun en büyük etkeni, nöbet süreleri… 296 vatandaşa 1 polisin düştüğü ülkemizde polislerin çalışma saatleri dünyadaki emsallerinden çok fazla: Fransa’ da polisler yılda 1960, Almanya’ da 2000, ABD- Meksika-Japonya-İtalya-Çek Cumhuriyeti-Çin’ de 2240, Brezilya-Kanada’ da 2465, Türkiye’ de ise 2520 saat çalışıyorlar. Bunun önemli kısmının nöbetten oluştuğunu, bu nöbet ve görevlerin hiyerarşik düzen içinde üniformayla adeta bir robot gibi icra edildiğini düşünürsek insan bünyesinin ve ruh sağlığının hızlı bir şekilde bozulduğunu tahmin etmişsinizdir. Bunun sonucunda ülkemizde yılda ortalama 50, son 12 yılda 600 polis kendi beylik tabancasıyla intihar etti. İntiharlar, mesleğin ilk 5 yılında gerçekleşirken bu rakamın en az yarısı kadar da intihar girişimi bulunmakta.

Polisler, sosyal olarak da toplumsal baskı ve ikilem içinde görevlerini icra etmek durumunda bırakılıyorlar. Müdahale ettikleri bir eylem belki de o polisin düşüncesine yakın insanlar tarafından icra ediliyor ya da o düşünceyi savunan birçok yakını, arkadaşı ve belki de akrabası var. Emir demiri keser hesabınca hareket etmek zorunda oldukları için üzerlerindeki psikolojik baskı bir hayli artmış oluyor. Yukarı tükürsem bıyık, aşağı tükürsem sakal ikileminde emekli oluncaya kadar yürütülecek kamu görevinin insanın sağlığına etki etmemesi düşünülemez. Ayrıca polisler her kamu kurumda var olan soruşturma, görev yeri değişikliği (sürgün), lojman, mobbing/baskı, ek-gösterge gibi birçok sorunla da uğraşmak durumdalar.

Gezi Parkı olaylarında da defalarca şahit olduk ki Emniyet-Sen veya başka bir polis sendikası işte tam da bu yüzden çok gerekli. Emniyet-Sen’ in şu an 7000 üyesi bulunuyor. Kısa süre içinde örgütlenebilmesi dışında elde ettiği bir başka başarı da Uluslararası Polis Sendikası EURO-COP’  a üye olarak kabul edilmesi. Bildiğiniz üzere Uluslararası Sendikalar Konfederasyonu ITUC’ a ülkemizin yetkili sendikası Memur-Sen’ in başvurusu iktidara yakın ve bağımsız olmadıkları gerekçesiyle iki defa reddedilmişti. Bu açıdan bakıldığında henüz hukukî anlamda kendine zemin bile bulamayan Emniyet-Sen’ in EURO-COP’ a üyeliği büyük önem taşıyor. Emniyet-Sen’ in 90.000 üyesi bulunan Polis Bakım ve Yardım Sandığı POLSAN başarısını da unutmamak gerek: POLSAN’ ın 27 Nisan’ da yapılan 48. Genel Kurulu’ nda 3’ ü Emniyet-Sen’ li 5 polis yedek de olsa POLSAN yönetimine girdi. Sendika temsilcisinin olduğu bir sandıkta da takdir edersiniz usulsüzlüğün olması mümkün değil.

Sonuç

Emniyet-Sen elini taşın altına sokarak surda mukaddes bir gedik açtı. Örgütlenmesi hızla devam edecek. Türkiye Kamu-Sen başta olmak üzere birçok memur konfederasyonu Emniyet-Sen’ e tam destek verdiklerini açıkladılar.  İşverenin bu rüzgâr karşısında durması mümkün değil, mecburen izin ve hukukî statü verilecekler. Bundan cesaret alan diğer polisler; ilerleyen yıllarda demokrasinin gereği doğrultusunda çeşitlilik oluşturup özlük, ekonomik ve sosyal haklar için mücadele edecek farklı polis sendikaları kuracaklar. İşte o zaman asayiş berkemal olacak!  

Yazar Notu: Bu yazıyı 23 Haziran 2013 tarihinde Emniyet-Sen' in kuruluşuna destek vermek amacıyla yazmıştım. Geçen süreçte yargı, polise sendika yolunu kapattı. Birkaç hafta önce sonuçlanan davalarda Emniyet-Sen kurucularından olan ve mesleğinden 10 defa ihraç edilen Faruk Sezer' e mahkeme görevini iade etti. Hal böyle olunca Emniyet-Sen' le ilgili yazımı sizlerle paylaşmak istedim. Dikkatinize sunar, ilginize teşekkür ederim.

Yücel ÖNDER
Türk Eğitim-Sen
Esenler İlçe Başkanı